به گزارش ایبنا، دفتر نخست از مجموعه «نوروزنامه» براساس دوازده رساله نوروزی از آثار موجود در کتابخانه ملی ایران، کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، کتابخانه مجلس شورای اسلامی و انستیتو شرق‌شناسی و نسخ خطی آکادمی علوم تاجیکستان به‌کوشش حبیب‌الله اسماعیلی تصحیح و آماده‌سازی شد.
نوروزنامه‌های چاپ‌شده معمولا مربوط به مولفان دوره صفویه و پس از آن شامل محمدتقی بن محمدرضا رازی، آقا رضی قزوینی، محمدباقر بن اسماعیل حسینی خاتون‌آبادی نوروزنامه، عبدالکریم بن محمد، هادی الشهابی، چنگیز میرزا قاجار، غیاث‌الدین ادیب کاشانی، خواجه محمد بن علی حکیم ترمذی است.
انتشار این اثر در راستای همکاری‌های سفارت جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان با انستیتو شرق‌شناسی آکادمی علوم تاجیکستان صورت گرفته و قرار است در آینده بخشی از آثار نفیس متعلق به انستیتو شرق‌شناسی و نسخه خطی تاجیکستان با تصحیح استادان دو کشور و بخشی دیگر به صورت چاپ عکسی در اختیار پژوهشگران و اهل علم دو کشور فارسی زبان قرار گیرد.
آشنایی با آداب و رسوم نوروز در بدخشان تاجیکستان
حبیب‌الله اسماعیلی که تحقیق، تصحیح و تدوین دفتر نخست «نوروزنامه» را بر عهده داشته در نوشتاری که در حقیقت مقدمه مصحح به‌شمار می‌رود و «نوروزنامه، هویت نامه ایران‌زمین» نام دارد، نوشته است: «نوروزنامه‌ها با تشریح باورها و آیین‌های مرتبط با نوروز، تداوم کیستی و تعلق ما در پرتو گفتمان‌های رایج در هر عهد تاریخی را بازتاب می‌دهند. به دیگر سخن، اهمیت نوروزنامه‌ها در آن است که به استناد آن‌ها می‌توان پی برد که چگونه شکل (فرم) نوروز در هر دوره تاریخی، محتوایی متفاوت یافته است.»
در ادامه آمده است: «نگارنده به استناد کاوش‌های چند ساله گذشته برای گردآوری چندین نسخه خطی نوروزنامه موجود در کتابخانه‌های مختلف، به این نتیجه رسیده است که در نوروزنامه‌ها با تفسیر واحدی از نوروز مواجه نیستیم، بلکه در هر عهد تاریخی، در شکل نوروز، محتوایی متناسب با گفتمان آن عهد جریان یافته است. همچنین، یافته‌های نگارنده نشان می‌دهند که نوروزنامه‌ها نه به جهت ادبی و نه رویدادنگاری تاریخی و حتی علمی، بلکه به‌مثابه مسیر فهم و تفسیر بخشی از زوایای تاریخ فرهنگی ایران زمین در بیان کار ویژه سنت نوروز اهمیت دارند. این بدان سبب مورد تاکید است که نوروز در ژرفترین لایه‌های ذهنیت مردمان ایران زمین نقش بسته و به‌همین سبب در دوره‌های مختلف با تغییر در محتوا، شکل آن ماندگار مانده است.»
در پایان کتاب نیز تصویر صفحه‌های نخست نوروزنامه‌های مرجع برای استفاده پژوهشگران چاپ شده است.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان در سرسخن این اثر نوشته است: «جشن‌ها، آداب، رسوم، فرهنگ و آیین‌های هر مرز و بوم، نماد و جلوه‌ای از تاریخ و تمدن هر قوم و سرزمین است. معنایی که در بطن تمامی این آداب و رسوم و آیین‌ها نهفته، گویای اندیشه و کردار اجتماعی مردمان آن است. از اعیاد باستانی ایران دو جشن سده و نوروز، سالیان سال پس از ورود اسلام به نجد ایران پایدار و برقرار بوده است.»
علی‌اصغر شعردوست در ادامه می‌نویسد: «بنابه علل دینی و اجتماعی پس از چندی آداب و رسوم برپایی جشن سده در میان مردم کم‌رنگ شد، اما نوروز همچنان با صلابت و استوار باقی ماند. نوروز در کنار سایر باورهای اقوام ایرانی، سرشار از سمبل‌ها و نمادهایی است که در فراسوی آن تاریخ اندیشه یک ملت نمایان است و تلاش حکمرانان و مردمان هر عصر در برپایی هر چه باشکوه‌تر این آیین نمایانگر قدر و منزلت آن در میان مردم اعصار گوناگون می‌باشد.»
عبدالرحیم بهروزیان، مدیر پژوهشگاه فرهنگ فارسی تاجیکی سفارت جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان از دیگر همکاران این کتاب به‌شمار می‌روند. مریم معصومی، ویراستار و علی‌اکبر محمدخانی، طراحی جلد و صفحه آرایی اثر را بر عهده داشتند.
«نوروزنامه» به‌کوشش حبیب‌الله اسماعیلی از سوی پژوهشگاه فرهنگ فارسی ـ تاجیکی در چاپخانه پیوند سفارت جمهوری اسلامی ایران در دوشنبه به‌چاپ رسیده است.
