در سال 1304 مجلس شورای ملی طرح تغییر نام صور فلکی در تقویم رسمی کشور را تصویب کرد و تقویم هجری خورشیدی؛ تقویم رسمی کشور اعلام شد.
با تایید این مصوبه، ماه‌ها جایگزین برج‌ها شدند و نام آنان که بر پایه نام حیوانات، طبیعت و هم نام با دوازده صورت فلکی قدیمی منطقه‌البروج بود، تغییر کرد.
تقویم هجری خورشیدی، تقویم رسمی ایران از هر لحاظ مانند تقویم هجری خورشیدی برجی به شمار می‌رود و تنها تفاوت آن در اسامی و طول هر ماه است. در این تقویم مدت سال خورشیدی، نوروز و کبیسه‌های تقویم هجری خورشیدی به طور دقیق بر مبنای محاسبه‌های نجومی تعیین شده و بدین دلیل از بهترین و دقیق‌ترین تقویم‌های جهان محسوب می‌شود. این تقویم همچنین تنها تقویم مرسوم در جهان است که علاوه بر کبیسه‌های چهارساله، کبیسه پنج ساله نیز دارد که سبب انطباق همیشگی و دقیق‌تر این تقویم با فصول طبیعی می‌شود.
عبدالغفارخان نجم الدوله برای نخستین بار تقویم هجری خورشیدی را بر پایه تقویم جلالی استخراج کرد، نجم الدوله پس از استخراج تقویم هجری خورشیدی در حاشیه تقویم 807 جلالی عبارت 1264 خورشیدی را نوشت. این تقویم، بر مبنای تاریخ هجرت حضرت محمد(ص) از مکه به مدینه پایه گذاری شده و بر پایه آن لحظه تحویل سال مقارن با عبور مرکز خورشید از نقطه اعتدال بهاری است، در واقع هنگامی که خورشید از نیم کره جنوبی وارد نیمکره شمالی آسمان شده، به عنوان آغاز برج حمل مشخص شده که همراه با شروع بهار و نوروز می‌شود.
برج‌های این تقویم، هم نام با دوازده صورت فلکی قدیمی منطقه‌البروج است، سال خورشیدی بر اساس محاسبات نجومی با سه ماه و 24 روز دیرکرد از روز نخست فروردین آغاز می‌شود.
این تقویم شامل 365 روز، 12 ماه، چهار فصل تشکیل شده و بلندترین روز سال در اول تیر و بلندترین شب سال از غروب 30 آذر تا طلوع آفتاب در اول دی است. تعداد روزها در تقویم هجری خورشیدی مبنای نجومی و طبیعی دارد و تعداد این روزها با مدت حرکت ظاهری غیر یکنواخت مرکز خورشید روی دایره البروج هماهنگی کامل دارد.
تقویم هجری خورشیدی برجی تا سال 1328 هجری قمری برابر با 1288 هجری خورشیدی به شکل رسمی مورد استفاد قرار نمی‌گرفت تا آن که مجلس شورای ملی، طرحی با موضوع قید تاریخ تمامی معاملات و مبادلات مشترکه عمومی از تاریخ قمری به هجری خورشیدی برجی را مورد بررسی قرار داد و در دوره دوم مجلس شورای ملی ایران در ماده سه قانون محاسبات عمومی، مصوب 21 صفر 1329 برابر با 2 حوت 1289 این موضوع بررسی شد و بدین ترتیب تقویم هجری خورشیدی برجی به عنوان مقیاس رسمی زمان در محاسبات دولتی به تصویب رسید.
سرانجام مجلس پنجم شورای ملی در روزهای پایانی 1303 هجری خورشیدی برجی، طرح تبدیل نام برج‌های عربی مرسوم در تقویم برجی به نام های فارسی را در دستور کار خویش قرار داد که پس از بررسی های فراوان سرانجام در 11 فروردین 1304، قانون تبدیل برج‌ها به ماه‌های فارسی از نوروز 1304 خورشیدی به تصویب رسید،
بدین ترتیب تقویم هجری خورشیدی؛ تقویم رسمی کشور شد. با تصویب این قانون، ماه‌ها جایگزین برج‌ها شدند، اسامی ماه‌ها به فروردین(حمل)، اردیبهشت (ثور)، خرداد (جوزا)، تیر (سرطان)، مرداد(اسد)، شهریور (سنبله)، مهر (میزان)، آبان (عقرب)، آذر (قوس)، دی (جدی)، بهمن (دلو) و اسفند (حوت) تغییر کرد.
هر یک از این ماه‌ها معنای خاص خود را دارند فروردین به معنی ˈنیروی پیش‌برندهˈ، اردیبهشت یعنی ˈراستی و پاکیˈ، خرداد به معنای ˈکمال و رساییˈ، تیر به معنی ˈبارانˈ، مرداد یعنی ˈجاودانگی و بی مرگیˈ، شهریور به معنای ˈکشور برگزیدهˈ، مهر به معنی ˈعهد و پیمانˈ، آبان یعنی ˈآب هاˈ، آذر به معنای ˈآتشˈ، دی یعنی ˈآفریدگارو دادارˈ، بهمن به معنای ˈاندیشه نیکˈ و اسفند به معنی ˈفروتنی و بردباریˈ است.
گروه اسناد و اطلاع رسانی ایرنا
