عباس مقتدایی، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس گفت: بهدلیل وضعیت کاغذ در صحن علنی مجلس به وزیر ارشاد و وزیر صنعت تذکر داده شد اما مشابه این تذکر در صحن علنی به رئیسجمهوری نیز داده میشود. وی ادامه داد: ساماندهی بازار کاغذ باید مورد توجه قرار گیرد که تقاضای ما از وزارتخانههای مربوطه رسیدگی فوری، سریع و بسامان کردن امور است. پیش از این نیز وزیر ارشاد در نشست خبری در پاسخ به همشهری درباره گرانی کاغذ گفته بود که این موضوع به وزارت صنعت، معدن و تجارت مربوط میشود اما واقعیت این است که امسال سایه گرانی کاغذ و کتاب بر استقبال مردم در نمایشگاه تأثیر گذاشته است؛ بهطوری که برخی از ناشران بخش بینالملل اعلام کردند، نسبت به سال گذشته حدود 50درصد کاهش فروش داشتهاند.
محمدرضا وصفی، رئیس بخش بینالملل نمایشگاه کتاب تهران، درباره دلیل کاهش فروش کتاب نسبت به سال گذشته در بخش بینالملل به ایسنا گفت: دلیل کاهش فروش امسال را باید از جیب مردم پرسید. او اضافه کرد: البته فروش پایین کتابها باید تحلیل شود تا ببینیم کاهش نسبت به رقم پولی جابهجاشده بوده یا اینکه تعداد عناوین کتاب هم کمتر جابهجا شده است و اگر جابهجایی تعداد کتابها رخ داده باشد، برای ما نگرانکنندهتر است، چون در طول 9ماه گذشته زحمتهای فراوانی کشیده شده تا کتاب در کتابخانههای مردم در طبقه علمی کشور جای بگیرد و اگر این اتفاق رخ ندهد، باید نگران شد. به گفته رئیس بخش بینالملل نمایشگاه کتاب، هر چه گردش اقتصادی نمایشگاه بالا برود، نشاندهنده روزنه امید برای رشد و شکوفایی علم و دانش است و هرچه گردش مالی پایین بیاید، باید ابراز نگرانی کرد، چون در این صورت فرهنگ و مراتب علمی آسیب میبیند.
از سوی دیگر رئیس اتحادیه ناشران تهران نیز از کاهش 30درصدی فروش کتاب در نمایشگاه امسال خبر داد. نادر قدیانی، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران به مهر گفت: بهنظر میآید نمایشگاه امسال کتاب تهران با اُفت 20تا 30درصدی بازدیدکننده همراه بوده و به همین میزان هم فروش آن کم شده است. پیشتر غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی روزهای قبل در بازدید از نمایشگاه کتاب تهران گفته بود که کم شدن استقبال مخاطبان از نمایشگاه با توجه به گرانی کاغذ، قابل پیشبینی بوده است. رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی این را نیز اضافه کرده بود که قطعا مشکلات گرانی کاغذ و موارد دیگر بر فروش کتابها در نمایشگاه امسال اثر گذاشته است که امیدواریم در آینده وضعیت بهتر شود. علاوه بر اینها برخی از نویسندگان نیز نسبت به این موضوع اعلام نگرانی میکنند. محمدعلی گودینی از نویسندگان پیشکسوت نیز به فارس گفت: سایه گرانی کاغذ و کتاب بر فضای نمایشگاه خیلی سنگینی میکند، حتی مثل سالهای قبل بن کتاب در اختیار مردم قرار نگرفته و کارتهای الکترونیکی شارژ نشده است و همه اینها بر برگزاری نمایشگاه و استقبال مردم تأثیر گذاشته است. همچنین محمدرضا سنگری شاعر و نویسنده گفت: هرچند افزایش قیمت کاغذ در بالا رفتن بهای کتاب تأثیر گذاشته، اما از سوی دیگر موجب وسواس بیشتر مردم در خرید کتاب هم شده است. محمدرضا بایرامی از دیگر نویسندگان نیز عنوان کرد: من در چند نوبت بازدیدی که از نمایشگاه امسال داشتم، متوجه شدم که وضعیت مراجعه مردم امسال همانند سالهای قبل نیست. مردم میآیند و دوری میزنند و میروند. بایرامی افزود: البته مردمی که کتابخوان هستند به هر شکل ممکن کتاب میخرند و میخوانند.
نکته مهم دیگر استقبال کم مخاطبان در این دوره از نمایشگاه است که نگرانیهایی را بین اهالی فرهنگ و ادب بهوجود آورده است. در واقع بهغیر از روزهای پنجشنبه و جمعه هفته اول نمایشگاه، حجم پایین مراجعه مردم در روزهای میانی هفته به مصلای امامخمینی (ره) نشان میدهد که از نمایشگاه امسال استقبال کمتری شده است.
البته برخی کارشناسان افت تعداد مخاطبان را گامی به سوی تخصصی شدن نمایشگاه ارزیابی میکنند. در مقابل این اظهارنظرها علی اسماعیلی، رئیس بیست و ششمین نمایشگاه کتاب تهران گفته ، جمعیت بازدیدکنندگان از نمایشگاه کم نبوده و در سه روز اول، یک میلیون نفر از نمایشگاه بازدید کردهاند و مجموعهای از افراد که کارشان شمارش بازدیدکنندگان است، در درهای ورودی، افراد را سرشماری میکنند اما بهدلیل اینکه امسال 30هزار متر به فضای نمایشگاه اضافه شده و بخش بینالملل نیز به خارج از مصلا منتقل شده است، تراکم جمعیت کمتر به چشم میآید.