به گزارش خبرنگار بخش موسیقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه خوزستان، محمدرضا لطفی، در این نشست که در موسسه آزاد آموزش موسیقی دلشدگان برگزار شد، گفت: خوشحالم که با مردم این جا از طریق هنر در ارتباط هستم. من ترجیح میدهم به جای حرف زدن ساز بزنم چراکه زبان و گفتار ما موسیقی است.
وی خاطرنشان کرد: در سال 59 با آقای شجریان و گروه «شیدا» قرار بود کنسرتی در اهواز داشته باشیم. من به این شهر آمدم شرایط را سنجیدم و آقای شجریان هم موافقت کرده بود که کنسرت برگزار شود اما در تهران با برگزاری کنسرت موافقت نشد.
او ادامه داد: خوزستان خط اول جنگ بود. در جنگ مناطقی که پشت خط بودند جنگ و جبهه را به اندازه این منطقه احساس نکردند. ما هنرمندان با جنگ مخالفیم و دوست داریم که در جهان صلح باشد و مردم با تعامل و ادراک بیشتر در ثبات و در کنار هم زندگی آرامی داشته باشند. امیدوارم روزی برسد که هفت میلیارد جمعیت جهان به نقطه مطلوبی برای آرامش و صلح و درک متقابل برسند.
چه بر سر موسیقی سنتی آمده است؟
این آهنگساز، در پاسخ به این پرسش که چه بر سر موسیقی سنتی آمده که به این روز افتاده است؟ بیان کرد: جواب این سوال را باید یک مسؤول حکومتی بدهد. فکر میکنم اطلاعات ما نسبت به سیاستهای نظام درباره موسیقی کم است. باید با مسؤولان نظام نشست و دید که چرا این گونه است. من تاکنون ندیدم که یکی از مسؤولان درباره موسیقی حرف بزند. پس ارتباطی وجود نداشته و اگر هم وجود داشته خیلی خصوصی بوده است.
لطفی عنوان کرد: ما نمیدانیم چه تصمیماتی از سوی مسؤولان فرهنگی و هنری گرفته میشود؟ یک چیز کلی به ما میگویند و میگویند موسیقی فاخر اما آیا درباره موسیقی فاخر تحقیقی انجام شده؟ برای آن چه قدر بودجه در نظر گرفته شده است؟
وی تصریح کرد: فرهنگ و هنر یک مقوله دولتی نیست و هر جا دولت بخواهد خود را بر فرهنگ و هنر تحمیل کند اسم آن را نمیتوان فرهنگ و هنر گذاشت. فرهنگ و هنر مقولهای اجتماعی است و دولتها به اندازه درصدی در آن تاثیر دارند.
*** موسیقی در کشور ما یک فرهنگ ملی است
این بداههنواز دربارهی موسیقی بومی اظهار کرد: موسیقی در کشور ما یک فرهنگ ملی است که ما را با یکدیگر متحد میسازد اما در این فرهنگ، فرهنگهای خاصی هم هست که در مناطق با زبان خودشان در ارتباط هستند و فرهنگ و هنر خودشان را دارند.
او دربارهی موسیقی فولک، گفت: من دوست ندارم بگویم موسیقی فولک، چون موسیقی فولک متعلق به روستا است؛ به طور مثال نمیتوان گفت موسیقی دزفول موسیقی فولک است چراکه دزفول دارای فرهنگ و ادبیات است. به نظر من باید نام موسیقی را بر اساس زبان یا منطقه گذاشت چراکه هر کدام از موسیقیهای اهواز، شوشتر و دزفول فرم خاص خودشان را دارند.
لطفی بیان کرد: موسیقی رسمی ما موسیقی کشور ما است و به آن افتخار میکنیم اما این به معنی حمایت نکردن از موسیقی محلی نیست. موسیقی محلی هر منطقه فرهنگ آن منطقه است. موسیقی محلی باید در موازات با موسیقی ملی ما سازماندهی و حمایت شود و باید مانند زبان مادری فرهنگ مادری هم داشته باشیم.
او، دربارهی موسیقی محلی استان خوزستان، گفت: شناخت من از موسیقی این منطقه زیاد نیست؛ البته دیداری با هنرمندان این منطقه داشتم. مناطق خوزستان ردیفها و گوشههای فوقالعادهای دارند. سیاق تارنوازی آنها کاملاً متفاوت است. موسیقی رسمی ما با موسیقی این منطقه خودش را کامل میکند. بعضی از گوشههای این منطقه بهتر از همه جا میتوانند
موسیقی پاپ مانند «فست فود» است
این استاد موسیقی، درباره گرایش جوانان به موسیقی پاپ با وجود تبلیغ برای موسیقی سنتی، اظهار کرد: موسیقی پاپ مانند فستفود است. وقتی زندگی فستفودی میشود تار و سه تار و کمانچه هم کاربردی ندارند. همه چیز فستفودی شده است. یعنی چیزی که در بین راه استفاده میشود. مصرف که میآید با خودش موسیقی مصرفی هم میآورد. موسیقی رسمی را با موسیقی پاپ مصرفی مقایسه نمیکنم. موسیقی پاپ بالا و پایین دارد اما موسیقی رسمی تاریخ و پیشینه دارد. زمانی که نوع زندگی عوض میشود موسیقی ایرانی هم مصرف نمیشود ولی موسیقی پاپ و غیرایرانی جای آن را میگیرد.
موسیقی سنتی یا موسیقی دستگاهی؟
وی دربارهی جایگاه موسیقی سنتی ایران خاطرنشان کرد: در واقع باید گفت موسیقی دستگاهی چون وقتی میگوییم موسیقی سنتی یعنی در سنت نباید تغییری وجود داشته باشد. در ایران موسیقی سنتی استفاده نمیکردیم چون آن را برای غربیها میزدیم تا سنت ما را بفهمند. موسیقی دستگاهی چون موسیقی کلاسیک ما است باید برنامهریزی داشته باشد. موسیقی رسمی یا ملی ما باید در مدارس تدریس شود. ما این برنامهریزی را نداریم چون در مدارس موسیقی نداریم و این باعث بروز ضعف در موسیقی دستگاهی خودمان میشود.
موسیقی در رادیو و تلویزیون ملاتی برای خبر و تبلیغ است
او ادامه داد: مسؤولان ما درگیر مسایل موسیقی نیستند و از موسیقی برای نگه داشتن مردم پای رادیو و تلویزیون استفاده میکنند. در رادیو و تلویزیون ترانه داریم اما ملاتی برای خبر و تبلیغ است. بیشتر موسیقیهای سرگرمکننده هستند اما موسیقی جدی در رادیو و تلویزیون پخش نمیشود و نیازمند یک بازسازی عمیق در موسیقی هستیم.
محمدرضا لطفی در ادامه این نشست به پرسشهای جمعی از اهالی موسیقی خوزستان نیز پاسخ داد.