این درحالی است که چه در زمینه تولید و چه در حوزه اکران در رکود بهسر میبریم و بهنظر میرسد سینماگران منتظر پایان انتخابات ریاستجمهوری هستند. به همین دلیل از ابتدای سال سینمای ایران دچار نوعی رخوت شده است. برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، تکلیف وزارت ارشاد و مدیران سینمایی را نیز مشخص میکند و اغلب سینماگران ترجیح میدهند در ماههای پایانی فعالیت دولت دهم بیگدار به آب نزنند. از سوی دیگر اداره نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی نیز در ماههای اخیر درخواستهای صدور پروانه ساخت زیادی را بیپاسخ گذاشته است. پروژههایی که اغلب مضمونی اجتماعی داشتهاند و مسئولان سینمایی ترجیح دادهاند در ماههای آخر حضورشان در ساختمان میدان بهارستان، به فیلمهایی که احتمال میرود مضمون اقتصادی داشته باشند، مجوز ساخت ندهند.
از سوی دیگر در حوزه اکران نیز شاهد به نمایش درآمدن فیلمهایی هستیم که اغلب در سکوت خبری تولید شدهاند و کسی منتظر نمایششان نبوده است. «زن، مرد، زندگی»، «بازنشستهها» و «یکی برای همه» ازجمله این فیلمها هستند که در فضای بیرغبتی صاحبان فیلمهای شاخص امکان اکران عمومی یافتهاند.
با این همه چند روزی است که چه در زمینه تولید و چه در حوزه اکران شاهد تحرکاتی امیدوارکننده هستیم. چند روز پیش پروانه ساخت فیلمهای تازه مسعود کیمیایی و علیرضا رئیسیان صادر شد و از امروز هم «چه خوبه که برگشتی» ساخته داریوش مهرجویی اکران عمومی میشود. کیمیایی در چند سال اخیر چند باری پروانه ساخت گرفته و هر دفعه مشکلی پیش آمده و او نتوانسته فیلمش را جلوی دوربین ببرد. «تبعید سایهها» و «خائنکشی» ازجمله پروژههای ناکام این سالهای کیمیایی بودهاند و حالا او امیدوار است بتواند فیلم تازهاش را که فعلا «کلید شکسته» نام دارد جلوی دوربین ببرد.
به گفته کیمیایی نام فیلم قطعا تغییر خواهد کرد و تاکنون حضور علیرضا زریندست (مدیر فیلمبرداری) و اسحاق خانزادی (صدابردار) قطعی شده است. یکی از سایتها از لیلا حاتمی و پولاد کیمیایی بهعنوان بازیگران اصلی فیلم تازه کیمیایی نام بردهاند. این درحالی است که کیمیایی میگوید هنوز بازیگران فیلمش را انتخاب نکرده است. ضمن اینکه لیلا حاتمی این روزها در فرانسه بهسر میبرد و هنوز مذاکرهای با او صورت نگرفته است.
«دوران عاشقی» بهعنوان فیلم تازه علیرضا رئیسیان نیز در ابتدای سالجاری پروانه ساخت و موافقت اصولی دریافت کرد که واکنش تند رئیسیان را درپی داشت و حالا با دریافت مجوز ساخت، کارگردان «چهلسالگی» در تدارک تولید فیلم تازهاش است. خبرهای تأییدنشده هم از حضور شهاب حسینی در دوران عاشقی حکایت دارد که البته هنوز بازی حسینی در فیلم تازه رئیسیان قطعی نشده است. با این همه بهنظر میرسد کیمیایی و رئیسیان پیش از ورود به فصل تابستان فیلمهای تازهشان را کلید بزنند. در حوزه اکران نیز با نمایش عمومی فیلم چه خوبه که برگشتی احتمالا شاهد رونقی تازه در سینماها خواهیم بود.
آخرین ساخته داریوش مهرجویی در سیویکمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد. هیچ جایزهای نگرفت و اغلب منتقدان آنرا اثری ضعیف ارزیابی کردند. بیشتر نقدهایی که زمان جشنواره به چه خوبه که برگشتی نوشته شد برشلختگی و سهلانگاری در ساختار فیلم تاکید داشتند.
باتوجه به کمدی بودن فیلم، مقایسههایی هم با «اجارهنشینها» و «مهمان مامان» از ساختههای قبلی مهرجویی انجام شد تا منتقدان به ضعیف بودن فیلم آخر یکی از مهمترین کارگردانان اشاره کنند. با این همه برخی از کارشناسان اکران اعتقاد دارند فیلم تازه مهرجویی میتواند با مردم ارتباط برقرار کند. حضور رضا عطاران، حامد بهداد و مهناز افشار هم در فیلم باعث شده تا امیدها برای گیشه پررونق چه خوبه که برگشتی افزایش پیدا کند.
به هر حال نمایش عمومی فیلم مهرجویی حتی اگر ضعیف باشد هم از اکران فیلمهای باری به هر جهتی چون «زن، مرد، زندگی» و «بازنشستهها» نتایج بهتری را به همراه دارد. اکران فیلم تازه کارگردانی شاخص و آغاز پیشتولید پروژههای 2 فیلمساز مهم (یکی از نسل اول و دیگری از نسل دوم کارگردانان) شاید بتواند سینما را از سکون و رخوت فعلی خارج کند.