آمارها درباره شمار زندانیانی که گریختهاند، دقیق نیست، اما برآورد میشود چند صد نفر از خطرناکترین زندانیان وابسته به القاعده از بند گریختهاند. به گزارش خبرگزاریها، زندان ابوغریب که 10سال پیش و با انتشار عکسهای بدرفتاری نظامیان آمریکایی با زندانیان آن معروف شد، ازجمله اهداف شورشیان بود. یکشنبه شب ابتدا 2خودرو مملو از مواد منفجره با هدایت رانندگان انتحاری به دروازههای این زندان در غرب بغداد کوبیدند و انفجار مهیبی ایجاد کردند.
سپس چندین مهاجم انتحاری پیاده وارد محوطه شدند و خود را منفجر کردند تا یاران خود را از بند برهانند. مهاجمان با آرپیجی و خمپاره به زندان حمله کردند و با نگهبانان درگیر شدند. در این حال، شمار دیگری از مهاجمان در اطراف بزرگراهی در نزدیک زندان در کمین بودند و با نیروهای پشتیبانی که از بغداد گسیل شده بودند، درگیر شدند. در این درگیری که تا صبح دوشنبه و زمان رسیدن هلیکوپترهای نظامی طول کشید، دستکم 26مأمور پلیس کشته و 40نفر زخمی شدند.
تلفات مهاجمان 21کشته و 25زخمی بود. در گرماگرم درگیری، شماری از زندانیان موفق به فرار شدند که رقم دقیق آن معلوم نیست. وزارت دادگستری عراق اعلام کرد 260نفر از زندانیان ابوغریب موفق به فرار شدند. مقامات وزارت کشور گفتند تعداد نامعلومی از زندانیان ابوغریب توانستند بگریزند. آنان مدعی شدند شماری از نگهبانان ابو غریب با مهاجمان همدست بودند و ترتیب فرار زندانیان را دادند. حکیم الزمیلی عضو ارشد کمیته امنیت و دفاع در مجلس عراق گفت که 500نفر گریختهاند که شماری از آنان مجدداً بازداشت شدهاند.
مقامات آمریکایی شمار زندانیان فراری از ابوغریب و تاجی را بین 500تا 600نفر برآورد میکنند که شمار زیادی از آنان از عوامل القاعده هستند. همزمان با حمله به ابوغریب، مهاجمان به زندان تاجی در 20کیلومتری شمال بغداد حمله کردند. در این حمله، دستکم 16سرباز و 6مهاجم کشته شدند. 13نفر دیگر از نگهبانان زخمی شدند. مقامات رسمی عراقی میگویند هیچ کدام از زندانیان نتوانستند فرار کنند.
نیروهای امنیتی عراق در بزرگراههای سمت غرب به طرف سوریه و اردن و نیز اطراف فرودگاه بغداد، ایستگاههای بازرسی دایر کردهاند تا فراریها را به دام بیندازند. هنوز هیچ گروهی مسئولیت حملات به زندانها را بر عهده نگرفته است، اما نشانههای حمله حاکی از دست داشتن گروه دولت اسلامی عراق و مدیترانه در آن است. ابعاد حملات یادشده این تصور را در میان بسیاری از مردم عراق تقویت میکند که نیروهای امنیتی این کشور در برخورد با گروههای شورشی مشکل دارند.
به علاوه این امر باعث تقویت روحیه شورشیان خواهد شد. کارشناسان میگویند تسلط القاعده عراق بر قطعهای از خاک سوریه در شمال آن باعث افزایش اعتماد به نفس اعضای آن شده است. آنان میگویند شمار زیادی از زندانیان فراری، افرادی از کشورهای دیگر هستند که توسط آمریکاییها در سالهای 2006و 2007 بازداشت شده بودند و اکنون ممکن است راهی سوریه شوند و به جنگ با نیروهای بشار اسد بپیوندند. فرار از زندان اعضای القاعده که شماری از آنان به اعدام محکومشده بودند، مصادف با بالاگرفتن موج بمبگذاریها در عراق است که تنها در 2روز اول هفته جاری جان 46نفر را گرفت.
روز یکشنبه حمله به کاروان نظامیان در موصل به مرگ 25نفر و زخمیشدن 29نفر دیگر انجامید. جنازه 4مأمور پلیس که قبلاً ربوده شده بودند، در تل زلات پیدا شد. یک مأمور پلیس و 3نفر دیگر نیز در فلوجه کشته شدند. تحلیلگران آمریکایی ابراز نگرانی میکنند که بالاگرفتن ابعاد حملات شورشیان در ماههای اخیر، دستاوردهای امنیتی سالهای قبل را به مخاطره افکنده است.