به گزارش همشهری، این مقام مسئول در حالی از تکثیر یوز در اسارت خبر میدهد که بنا به گفته مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، جمعیت این گونه نادر حیات وحش که زیستگاه آن منحصر به ایران است با خوشبینی حدود 50قلاده است؛ آماری که نشان از سرعت گرفتن انقراض یوزها دارد. با وجود این، نهتنها برای کاهش عوامل تهدیدکننده یوزها اقدامی صورت نمیگیرد بلکه روزبهروز به این عوامل افزوده میشود.
عبور جاده از قلب منطقه حفاظت شده کوه بافق در استان یزد - که از آن بهعنوان ارزشمندترین زیستگاه یوز نام برده میشود - نمونهای از بیتوجهی به زیستگاه یوزهاست بهویژه آنکه این جاده مسیر جایگزین هم دارد. نکته درخور تأمل اینکه بنا به آمار موجود، طی 10سال گذشته 27قلاده یوز براثر تصادفات جادهای تلف شده و براین اساس هر سال بهطور میانگین 3قلاده یوز در جادهها قربانی میشوند. این آمار نشان میدهد که تا چه اندازه عبور جاده از قلب مهمترین زیستگاه یوز (کوه حفاظت شده بافق) میتواند زندگی آخرین بازماندههای این گونه زیبای حیات وحش را باخطر جدی مواجه سازد.
پردیسان؛ محلی برای تکثیر یوزها
حسین محمدی، مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیطزیست درتوضیح خبر تکثیر یوز در اسارت درگفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، افزود: مشاور بینالمللی این طرح تا به حال 2 بار به ایران سفر داشته و گزارشهای مقدماتی را ارائه داده است و با توجه به اینکه ابتدا قرار بود این مرکز در یکی از استانها احداث شود اما طبق نظر آقایشان مک کوین که متخصص تکثیر یوزپلنگ در اسارت است پارک پردیسان بهعنوان گزینه مناسب انتخاب شد.
حسین محمدی با اشاره به اجرای این طرح در قالب 3 فاز اظهار داشت: در این طرح یک فضای اختصاصی برای تکثیر، یک فضا برای نگهداری و پرورش موالید و یک فضا برای آمادهسازی تولهها و آشنایی آنها با طبیعت درنظر گرفته شده که فاز اول آن در پارک پردیسان و فاز دوم و سوم در استان سمنان یا خراسان اجرا خواهد شد.
وی با اشاره به در اسارت نگه داشتن 2 یوزپلنگ نر و ماده در توران و میاندشت تصریح کرد: با توجه به اینکه امکان گرفتن یوز از طبیعت برای تکثیر در اسارت وجود ندارد 2 یوز را از نوزادی در اسارت نگه داشتهایم تا زمان جفتگیری آنها برسد؛ به این ترتیب «دلبر» که در منطقه توران نگهداری میشود حالا 2ساله شده و به سن بلوغ نزدیک میشود و «کوشکی» نیز که از سال86 در میاندشت در شرایط اسارت به سر میبرد حالا 6ساله شده که بعد از آمادهسازی این مرکز به پارک پردیسان منتقل میشوند. محمدی افزود: اگر چه امکان جفتگیری گربهسانان در اسارت مثل پلنگ خیلی سخت است اما با توجه بهخصوصیات یوز امیدواریم این شرایط در یوزپلنگ بهتر باشد تا شاهد تکثیر این گونه با ارزش باشیم.
مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان محیطزیست، معرفی یوزهای در اسارت را به طبیعت از سختترین مراحل کار برشمرد و خاطرنشان کرد: در دنیا نیز تجربه مفیدی برای معرفی گوشتخواران و گربه سانان متولد شده در اسارت به طبیعت وجود ندارد ما نیز سعی داریم تا با استفاده از فناوری روز و دستگاههای ردیاب و برنامههایی از این قبیل یوزهای متولد شده در اسارت را با طبیعت آشنا کنیم.
ضرورت حمایت دولت از پروژه حفاظت از یوز
به گزارش همشهری، در حالی تکثیر یوز دراسارت، در دستور کار سازمان حفاظت محیطزیست قرار گرفته است که زمان پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی مارس2013به پایان رسید؛ اما به گفته هومن جوکار، مدیر پروژه بینالمللی حفاظت از یوز، از آنجا که این پروژه آنطور که باید پیش نرفته است، دستاندرکاران پروژه توانستهاند با وجود مشکلات فراوان، زمان پروژه را تا سال2015تمدید کنند. در عین حال باید توجه داشت که برنامه عمران ملل متحد که طرف قرارداد این پروژه است تا زمانی از پروژه حفاظت از یوز حمایت میکند که دولت بتواند بهصورت ملی از این گونه نادر حیات وحش حمایت کند.
این در حالی است که روزبهروز به عوامل تهدیدکننده یوزها افزوده میشود؛ احداث جاده در منطقه حفاظت شده کوه بافق تنها نمونهای از طرحهای عمرانی است که برخلاف تمامی استانداردهای جهانی در حال اجراست. استخراج معدن در مناطق حفاظتشده و صدور مجوز برای عملیات اکتشاف واستخراج نفت در پارک ملی کویر از دیگر عوامل تهدیدکننده یوزها و سایر گونههای حیات وحش محسوب میشود. علاوه براین، از یک سو شکارچیان با شکار بیرویه طعمههای یوز را غارت میکنند و از سوی دیگر، هجوم دام و سگهای گله به زیستگاهها و اشغال آبشخورها امنیت یوزها را با خطر جدی مواجه کرده است.