اما به این سازمان کمک کرد رشد نگرانکننده جابجایی عوامل و منابع مالی القاعده به مناطق قبایلینشین پاکستان را شناسایی کند.
به گزارش روزنامه لسآنجلس تایمز مقامات سیا به این استنتاج رسیدهاند که منابع مالی فرماندهی مرکزی القاعده در پاکستان به شکل رو به تزایدی از عراق، جایی که شبکههای تروریستی وجوه قابل توجهی از محل کمکهای خارجی به شورشیان ضدآمریکایی، ربودن افراد ثروتمند و سایر اقدامات جنایتکارانه جمعآوری میکنند، تامین میشود.
این جریان نقدینگی موجبات تقویت ساختار فرماندهی القاعده را مقارن با زمانی که هسته مرکزی این گروه در حال بازسازی خود و اعاده نفوذش بر زیرمجموعههای این شبکه است، فراهم آورده است.
این روند همچنین متضمن معکوس شدن جهت جابجایی منابع مالی القاعده است. امروز برخلاف گذشته ساختار رهبری القاعده به یمن وجوهی که از زیرمجموعهها به آن تزریق میشود به جای توزیع پول از هسته مرکزی به زیرمجموعههای مختلف در سراسر دنیا به حیات خود ادامه میدهد.
تا همین یکسال پیش گمان میرفت هسته فرماندهی مرکزی القاعده به دلیل کمبود منابع مالی تحت فشار قرار گرفته اما اکنون با سرازیر شدن پول از عراق به پاکستان فشار بر این گروه به شکل چشمگیری کاهش یافته است.
اقدام سپتامبر گذشته دولت پاکستان در خارج کردن نیروهای ارتش این کشور از مناطق قبایلینشین حاشیه مرزهای مشترک این کشور با افغانستان که گمان میرود محل اختفای بنلادن و ایمن الظواهری، دستیار ارشد اوست به حل مشکلات مالی القاعده کمک شایان توجهی کرده است.
یکی از مقامات ارشد مبارزه با تروریسم در دولت آمریکا میگوید: عراق به ماشین پولسازی القاعده تبدیل شده است.
پنجره گشوده شده به مسئله چگونگی تامین منابع مالی القاعده تا حدودی به دلیل اقدامات اطلاعاتی مستمر یکسال گذشته برای افزایش فشار بر بنلادن و نزدیکان او باز شد.
سازمان سیا در قالب طرح افزایش عوامل خود سال گذشته 50 تن از جاسوساناش را طی عملیاتی محرمانه به افغانستان و پاکستان اعزام کرد. این به معنای افزایش قابل توجه تعداد پرسنل مستقر در این دو کشور است.
همه تازه واردها ماموریت داشتند در قالب ماموریتهای HVT1 و HVT2 محل یا محلهای اختفای بنلادن و دستیارانش را شناسایی کنند. این عملیات در واقع بخشی از خانهتکانی در سیا با هدف تمرکز مجدد برتلاشهایی بود که برای دستگیری بنلادن و سایر رهبران القاعده از سالها پیش آغاز شده است.
سیا در این چارچوب اقدام به ایجاد ساختار عملیاتی ویژهای کرده است که در آن نمایندگانی از هر چهار معاونت این سازمان یعنی تحلیلگران، دانشمندان، کارشناسان فنی و عوامل مخفی عضویت دارند.
این گروه مسئول از سرگیری جستجوها برای به دام انداختن رهبران ارشد القاعده است. این عملیاتی بود که اواخر سال 2002 و پس از آن که ایالاتمتحده نیروهای ویژه خود را برای فراهم آوردن زمینه یورش به عراق از افغانستان خارج کرد، متوقف شد.
جستجوی بینتیجه
مقامات اطلاعاتی و امنیتی آمریکا میگویند عملیات افزایش عوامل اطلاعاتی نتوانسته هدف اصلی طرح که شناسایی محل اختفای بنلادن و ایمنالظواهر بوده است را تامین کند.
یکی از مقامات ارشد نظامی که نظارت بر عملیات اطلاعاتی جستجوی بنلادن را برعهده دارد، میگوید: با این عملیات به بنلادن نزدیکتر از گذشته نیستم. فقدان پیشرفت در این عملیات نشانگر دشواریهای جستجو برای یافتن رهبران ارشد القاعده است که با گذشت 5 سال از حوادث یازدهم سپتامبر 2001 هنوز نتیجهای به دست نداده است.
با وجود آن که ایالاتمتحده جایزهای 25 میلیون دلاری برای زنده یا مرده بنلادن یا اطلاعاتی که به دستگیری او منجر شود، تعیین کرده است اما مقامات کنونی و پیشین سیا میگویند هیچ پیشرفتی در برنامه دستگیری او پس از آن که طالبان و القاعده با سقوط افغانستان ناچار به عقبنشینی به کوههای تورابورا در نواحی مرزی پاکستان و افغانستان شدند به دست نیامده است.
هر دو یا چهار ماه گزارشی پیرامون روند پیشرفت در عملیات جستجو به علاوه خلاصه اقدامات روزمره مبارزه با تروریسم تقدیم جورج بوش، رئیسجمهور ایالاتمتحده میشود.
این گزارشها شامل بخشهایی است که در آنها نمایههای پیچیده و الگوهای عملیاتی که ایالاتمتحده در قالب آن عملیات را هدایت میکند، پروازهای هواپیماهای بدون سرنشین جاسوسی و سایر موارد جاداده شده است.
سیا حتی برای ترسیم نقشههای توپوگرافیک مناطق کوهستانیای که گمان میرود بنلادن در آنجا مخفی شده مدلهای شنی تهیه کرده است.
با این حال مقامات آمریکا میگوید کماکان قادر به پاسخگویی به پرسشهای بنیادین پیرامون این که آیا آنان اکنون بیش از گذشته به بنلادن نزدیک شدهاند، نیستند. این سردرگمی آنقدر بالا گرفته که برخی از مقامات ارشد اطلاعاتی تاکید دارند حتی زمانی تخمینی را برای بازداشت رهبر فراری القاعده نمیتوان ارایه داد.
پل جیمیلیانو، سخنگوی سیا میگوید: عملیات تقویت نیروهای دستاندرکار جستجوی بنلادن محدود بوده اما در مقابل سعی شده کمی افراد با افزودن تجربهها، مهارتها و تفکر جدید به عملیات جبران شود.
جاسوسان سیا که بدنبال بنلادن و ایمن الظواهری هستند جزیی از زرادخانهای وسیعتر هستند که ماهوارههای جاسوسی، ایستگاههای استراق سمع الکترونیک آژانس امنیت ملی ایالاتمتحده (NSA) و هواپیماهای بدون سرنشین نیز در چارچوب آن قرار میگیرند.
فقط چند ماه پس از آن که سیا عوامل جدیدی را به دفاتر منطقهای خود در اسلامآباد، پیشاور و سایر نقاط پاکستان اعزام کرد پرویز مشرف، رئیسجمهور پاکستان از توافقنامه صلح دولت مرکزی با قبایل وزیرستان شمالی پرده برداشت.
این توافقنامه که تحت تاثیر فشار سیاسی داخلی و اشاعه احساسات ضدآمریکایی بدست آمد از قبایل وزیرستان شمالی میخواهد فعالیت مبارزان خارجی را در این ایالت مهار کرده و مانع از انجام حملات علیه نیروهای ناتو در افغانستان از این ایالت در برابر عقبنشینی نیروهای ارتش پاکستان از منطقه شوند.
مقامات آمریکایی میگویند شواهد اندکی در دست است که از پایبندی قبایل وزیرستان شمالی به این توافقنامه حکایت داشته باشد.
به اعتقاد آمریکاییها این توافقنامه همه تلاشهایی که برای مهار تروریسم در مناطق بیقانون غرب و شمال غرب پاکستان صورت گرفته بود را بلا اثر کرده است.
برخی مقامات دولت بوش در ابتدا از این اقدام پاکستانیها ابراز نگرانی کردند اما بوش بعدها و پس از دیدار با مشرف در کاخ سفید آن را ستود.
خروج نیروهای دولتی از وزیرستان شمالی فشار بر رهبران القاعده و گروههای حامی آنان را کاهش داد. این روند همچنین جابجایی مبارزان خارجی که پس از مشارکت در شورشهای عراق مترصد بازگشت به پاکستان بودند را تسهیل کرد.
برخی از این افراد مسئولیت هدایت اردوگاههای تازه تاسیس آموزشی در پاکستان را برعهده دارند و میروند تا خود را برای برعهده گرفتن رهبری القاعده پس از نسل کنونی رهبران ارشد این گروه آماده کنند.
آمریکاییها بر این باور هستند که شبه نظامیان طالبان در افغانستان نیز توسط عوامل القاعده که در عراق تجربه جنگ با نیروهای آمریکایی را کسب کردهاند تحت آموزش قرار میگیرند.
انتقال منابع مالی از عراق به پاکستان
دیگر دغدغه جدی آمریکاییها است. این وجوه معمولاً به صورت دلار آمریکا و در قالب حوالههای اندک که حداکثر از چند ده هزار دلار تجاوز نمیکند به پاکستان منتقل میشود.
حجم این نقل و انتقالات مالی نشان میدهد از آنها برای تأمین منابع مالی عملیات تروریستی استفاده نمیشود بلکه این وجوه تأمین کننده هزینههای روز به روز فرماندهی القاعده چون خرید اطلاعات، مایحتاج عمومی و پرداخت به سران قبایل است.
دروغهایی برای همه فصلها
اگرچه نهادهای اطلاعاتی ایالاتمتحده در تمامی سالهای پس از یازدهم سپتامبر 2001 از عزم خود برای دستگیری بنلادن و ایمن الظواهری گفتهاند اما تحلیلگرانی که اعتقاد دارند واشنگتن خواستار دستگیری یا حتی کشته شدن بنلادن نیست هم کم نیستند.
به اعتقاد این گروه آمریکاییها با این استدلال که دستگیری یا قتل بنلادن از او در ذهن تندروها شهیدی راسخ خواهد ساخت حداقل خواستار تحقق این هدف توسط عوامل نفوذی در بطن القاعده و نه از سوی دستگاههای جاسوسی، نظامی غرب هستند.