کمبود بودجه و حتی عدماختصاص بودجه به این جشنواره چنان عرصه را بر قائممقام دبیر جشنواره تنگ کرد که او در گفتوگویی به این نکته اشاره کرد. حال در آستانه برگزاری شانزدهمین جشنواره تئاتر آیینی سنتی قادر آشنا(مدیراداره کل هنرهای نمایشی) به همراه داوود فتحعلی بیگی(دبیر جشنواره)، محمدحسین ناصربخت (قائممقام جشنواره)، حمیدرضا اردلان(دبیر بخش سمینارها) و پیمان شریعتی(دبیر اجرایی) با خبرنگاران به گفتوگو نشستند. در این نشست به مباحثی همچون کمبودبودجه، خانهنشینی و درگذشت برخی از هنرمندان و چهرههای باسابقه نمایشهای آیینی و سنتی و همچنین برگزاری بخش قهوهخانه این جشنواره در یک رستوران اشاره شد.
به گفته دبیر اجرایی جشنواره که به نمایشهای آیینی سنتی میپردازد در 10بخش مختلف از24شهریور تا 29شهریور برگزار میشود. از آنجایی که تالار اصلی تئاتر شهر و سالن حافظ در تعهد اجرای آثار نمایشی بودند در این دوره از میزبانی جشنواره معذور هستند اما بخشهای نمایشهای قهوهخانهای جشنواره تئاتر آیینی سنتی که همواره از پربازدیدترین بخشهای جشنواره است در زیرزمین شیرینیفروشی آقبانو که یک رستوران سنتی است، برپا میشود.
کمبود مالی از مهمترین سؤالات این نشست بود، قادر آشنا در پاسخ به پرسشی درباره شرایط مالی و بودجه این دوره از جشنواره گفت: تئاتر هیچگاه ردیف بودجه مستقلی نداشته است، چه برسد به اینکه نمایشهای آیینی و سنتی ردیف بودجه مستقلی داشته باشند اما با وجود این مسئله، از درخواستهای جدی ماست که بتوانیم در حوزه هنرهای نمایشی ردیف بودجه مستقلی داشته باشیم. البته خوشبختانه در این شرایط زمانی که در آن قرار داریم، با مساعدت بموقع آقای مرادخانی از این مشکلات مالی برای برگزاری جشنواره عبور کردیم.
اگرچه مدیر اداره کل هنرهای نمایشی از ارتباط مستمر با نمایندگان مجلس، کمیسیون فرهنگی مجلس و دولت در این نشست سخن گفت، گویا فراموش کرده بود که این تلاش سال گذشته در سی و یکمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر هم صورت گرفت و با اینکه در آن زمان از رهاوردهای این نشستها با نمایندگان مجلس و کمیسیون فرهنگی مجلس بسیار سخن گفته شد اما با توجه به حرفهای آشنا بهنظر میرسد که این طرح نیمه مانده است. او در این زمینه گفت: ما باید تلاشمان این باشد که با نمایندگان مجلس، کمیسیون فرهنگی مجلس و دولت ارتباط مستمری داشته باشیم و درباره جایگاه و نقش تئاتر صحبت کنیم. تا زمانی که نتوانیم نگاهها را به سمت تئاتر جلب کنیم، بهدستآوردن امکانات و بودجه برای تئاتر سخت خواهد بود. واقعا چنین گفتوگوهایی میتواند در این زمینه به تئاتر کمک کند.
اما مبحث دیگر دوسالانه بودن این جشنواره بودهاست. هرچند این جشنواره در ایام جشنواره عزیز میشود و همه مسئولان از نقش آن سخن میگویند، بهنظر میرسد که پس از برگزاری این جشنواره، تئاتر آیینی فراموش میشود. به همین دلیل آشنا معتقد است که تجدید نظری در دوسالانه بودن این جشنواره باید صورت بگیرد. اگرچه آشنا مدت زیادی نیست که سکان هدایت مرکز هنرهای نمایشی را برعهده دارد، در دوره مدیریت 16ماه او جشنوارههای مختلفی برگزار شده با این حال او در این نشست اعلام کرد: معتقدم باید از برگزاری برخی جشنوارههایی که ضروری نیست جلوگیری شود، از طرف دیگر باید به بعضی از فعالیتهای نمایشی مثل نمایشهای آیینی و سنتی توجه ویژهای شود چون اینگونه نمایشها در واقع عین آیین ماست.
داوود فتحعلیبیگی، دبیر جشنواره که بارها در آیین یادبود هنرمندان تئاتر سنتی از مسئولان بهدلیل بیتوجهی به هنرمندان این رشته گلایه کرده بود در این نشست هم به این موضوع اشاره کرد: در شرایطی به استقبال این جشنواره میرویم که متأسفانه بسیاری از پیشکسوتان این عرصه از دست رفتهاند. در سالهای اولیه این جشنواره ما هنرمندانی را داشتیم که در نمایشهای آیینی و سنتی سابقه دیرینهای داشتند اما رفتهرفته خانهنشین شدند یا به دیار باقی شنافتند. بهطوریکه این روزها حتی به تعداد انگشتان یک دست هم هنرمندانی را پیدا نمیکنیم که در نمایشهای آیینی و سنتی سابقه دیرینه داشته باشند.همچنین او کمبود بازیگر و درگیری بازیگران در چند نمایش را زنگ خطری برای تئاتر آیینی دانست و تصریح کرد: نباید بگذاریم که سرچشمه نمایشهای آیینی و سنتی خشک شود.
جایزهای به نام جلال ستاری
در بخش سمینار شانزدهمین جشنواره تئاتر آیینی سنتی 28سخنران به سخنرانی خواهند پرداخت. آیینشناسان مختلفی از کشورهای مختلف مثل ایتالیا، کوبا، فرانسه، روسیه، اتریش، ارمنستان و آلمان حضور دارند. موضوع سمینار در تمامی این 4 دوره درباره میانرشتهها و آیین بوده است. جایزه جلال ستاری به گفته حمیدرضا اردلان از 2سال پیش با رویکردی غیردولتی با همکاری عدهای از آیینشناسان به تصویب رسیده این جایزه از ابتدا غیردولتی بوده اما برگزاری سمینار، تحقق این جایزه را حمایت میکند. ساندر براتلند پژوهشگر نروژی، مارگاریتا کاراتیگینا و جیوانی کنستانتینویچ میخائیلوف پژوهشگرانی از روسیه، مارکو دمارینز پژوهشگر ایتالیایی، کلاوس لانگ از آلمان، کوههایی سوگیئورا پژوهشگر آیینی از ژاپن و سودابه فضائلی اسطورهشناس و مترجم کاندیداهای این دوره جایزه جلال ستاری هستند. جلال ستاری یکی از پیشکسوتان عرصه نمایش های آیینی و سنتی و از طلایهداران پژوهش در این زمینه است.