در نخستین گام امدادگر باید ایمنی صحنه حادثه را مورد ارزیابی دقیق قرار دهد و محل را از حیث احتمال بروز خطر بروز تصادف، حمله افراد مهاجم برق‌گرفتگی، خطر گاز‌ها، موادشیمیایی، موادمسموم‌کننده، غرق‌شدگی و ... بررسی کند.
همچنین بررسی این مواد که البته بدیهی است که امکان وقوع تمام آنها در یک محل وجود ندارد، باید در سریع‌ترین زمان ممکن و بهترین شیوه اجرا شود تا علاوه بر اینکه خطری جان امدادگر را تهدید نکند، فرد حادثه‌دیده نیز امکان دریافت خدمات امدادی را کسب کند.
پس از ایجاد ایمنی پایدار در محل، امدادگر می‌تواند کار خود را آغاز کند و در نخستین گام پس از ایمن‌سازی محل، به بررسی علائم حیاتی مصدوم بپردازد.
با توجه به اهمیت بسیار زیاد زمان در مواجهه با حادثه‌دیدگان، از چهار علامت اصلی در ارزیابی علائم حیاتی مصدوم استفاده می‌شود.
سطح هوشیاری، اولین علامتی است که در هر مصدومی باید مورد ارزیابی قرار بگیرد و بر این اساس ممکن است مصدوم گیج، خواب‌آلود یا بیهوش باشد. همچنین ممکن است اختلالاتی در رفتار و تکلم مصدوم ایجاد شود و به طور غیرطبیعی بی‌قرار بوده یا رفتاری غیرطبیعی از خود نشان دهد.
نبض مصدوم یا همان تعداد ضربان قلب در دقیقه نیز باید بررسی شود و پس از آن نیز باید فشارخون فرد حادثه‌دیده با کمک دستگاه فشارسنج محاسبه شود.
تعداد طبیعی تنفس فرد مصدوم نیز از دیگر مواردی است که باید مورد ارزیابی قرار گیرد و مقدار آن نیز با شمردن تعدد تنفس از طریق دیدن حرکت قفسه‌سینه یا شکم در یک دقیقه به دست می‌آید.
بر همین اساس تعداد طبیعی تنفس افراد که به یک بار بالارفتن و پایین آمدن قفسه‌سینه فرد حادثه‌دیده گفته می‌شود، برای افراد بزرگسال 12 تا 20 بار در دقیقه، برای کودکان یک تا هشت سال 15 تا 30 بار در دقیقه و برای نوزادان 20 تا 50 بار در دقیقه است.
اندازه‌گیری درجه حرارت بدن نیز مرحله دیگری است که به سه شیوه مقعدی، دهانی و زیر بغل انجام می‌شود و روش دهانی برای کودکان و بیماران تشنجی توصیه نمی‌شود.
پس از این مرحله نیز باید رگ، دما و رطوبت بدن مصدوم بررسی شود و در مرحله آخر نیز تقارن مردمک چشم‌ها باید چک شود.
در معاینه چشم، عدم تقارن، تنگی یا گشادی بیش از حد و ... مورد بررسی قرار می‌گیرد.
این موارد اقدامات اولیه‌ای است که یک امدادگر باید در محل انجام دهد و بدیهی است که هیچ یک از این موارد نمی‌تواند جایگزین معاینه‌های تخصصی پزشکی و ... شود و هدف از انجام این اقدامات تنها ارائه کمک‌های اولیه تا زمان رسیدن نیروهای اورژانس، هلال‌احمر و ... است.
منبع: ایسنا
