عابد فتاحی از نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس چندی پیش از ابراز تمایل کنگره آمریکا به تشکیل گروه دوستی با ایران خبر داده و به نقل از رئیس‌جمهور گفته بود که تأثیر گفت‌وگوی ایران و آمریکا به حدی خوب بوده است که مقرر شده در کنگره آمریکا گروه دوستی با ایران تشکیل شود.
حالا برخی در مجلس ایران که تقریبا 6 سال قبل - در مجلس هفتم - یک‌بار طرح تشکیل گروه دوستی پارلمانی ایران و آمریکا را بدون بررسی بایکوت کرده بود، مجددا از تشکیل چنین گروهی سخن می‌گویند.
مقدمه کار
نامه دیوید پرایس، نماینده دمکرات و چارلز دنت نماینده جمهوریخواه شاید مقدمه‌ای برای ارتباط پارلمانی بین مجلس شورای اسلامی و کنگره باشد. این دو نماینده بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری با اشاره به انتخاب رئیس‌جمهور اعتدال‌گرا در ایران گفته بودند که تاریخ به ما توصیه می‌کند که در مورد دورنمای این تغییر هشیار باشیم.
تمایل نمایندگان کنگره آمریکا برای برقراری دوستی با نمایندگان مجلس که البته هم بی‌سابقه نیست بعد از مکالمه 15دقیقه‌ای روسای جمهور 2کشور، شدت گرفته است و با چراغ سبزهایی از سوی مجلس شورای اسلامی هم همراه است.
آن گفت‌وگوی تلفنی که تابوی مذاکره را برای 2کشور شکست، کار را برای نمایندگان مجلس نهم به‌مراتب از کاری که در مجالس هفتم قرار بود انجام شود راحت‌تر کرد. درعین حال اینکه آغاز رابطه با آمریکا از طریق دیپلماسی پارلمانی می‌تواند شروعی پرفایده با هزینه کمتر باشد.
منصور حقیقت پور، نایب‌رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تشکیل گروه دوستی پارلمانی ایران و آمریکا را موضوعی قابل طرح و بررسی می‌داند و دراین باره به همشهری می‌گوید: اعضای کنگره نمایندگان ملت و نه دولت آمریکا هستند و از این حیث ارتباط با نمایندگان کنگره امری مخالف منافع ایران نیست.
وی با اعلام اینکه به‌طور کلی مجلس موضوع تحرک دیپلماسی پارلمانی را هم‌اکنون در دستور کار خود دارد، ارتباط با کنگره آمریکا را در این چارچوب تعریف می‌کند و می‌گوید: مجلس می‌تواند با هزینه- فایده کردن این موضوع و درصورتی که تشکیل گروه دوستی پارلمانی بین 2کشور با اسناد بالادستی مغایرتی نداشته باشد، درباره آغاز مناسبات پارلمانی با کنگره تصمیم‌گیری کند. قطعا اگر این ارتباط برای ایران فایده داشته باشد اشکالی در تشکیل گروه دوستی پارلمانی بین 2کشور وجود نخواهد داشت.
سیدحسین نقوی‌حسینی سخنگوی این کمیسیون نیز با بیان اینکه امکان تشکیل گروه دوستی وجود دارد، گفت: ارتباط بین نمایندگان مجالس محدودیت ارتباط دولت‌ها را ندارند چون مجالس نمایندگان ملت‌ها هستند و محدودیت‌های دیپلماتیک برای نمایندگان پارلمانی وجود ندارد. همین حالا هم با وجود اینکه ارتباطمان با انگلیس قطع است اما گروه دوستی ایران و انگلیس در مجلس وجود دارد.
حشمت‌الله فلاحت پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی در مجلس هفتم و هشتم با یادآوری سابقه مخالفت نمایندگان مجلس هفتم با تشکیل گروه دوستی پارلمانی بین 2 کشور، در این زمینه به همشهری گفت: آن زمان درخواست تشکیل گروه دوستی از سوی کنگره آمریکا نبود و این نمایندگان مجلس ایران بودند که تمایل به برقراری ارتباط داشتند. فضا اما اکنون کمی متفاوت است و طرح تشکیل گروه دوستی پارلمانی در کنگره آمریکا مطرح است و این موضوع تنها می‌تواند امکان بحث در مجلس ایران را فراهم کند.
وی با بیان اینکه مجالس به‌عنوان تابعی از سیاست‌های خارجی دولت‌ها گروه‌های دوستی را شکل می‌دهند، گفت: موضوع گروه دوستی پارلمانی در قالب شکل‌دهی به لابی طرفدار ایران در آمریکا مطرح است، اما تشکیل گروه دوستی به شرایط و مولفه‌هایی فراتر از لابی سیاسی نیاز دارد یعنی مقدمات کار باید در قالب روابط سیاسی 2کشور شکل بگیرد که این مقدمات در شرایط فعلی مهیا نیست. ایران و آمریکا گام اول مبنی بر کنار گذاشتن واسطه‌ها از مذاکرات را خوب برداشتند اما هنوز این مذاکرات از موضع جنگ سرد و نه روابط گرم شکل می‌گیرد. اما درهرحال اگر در کنگره آمریکا گروه دوستی ایران شکل بگیرد یگ گام مهم و تأثیرگذار در آینده روابط 2کشور است.
