با ترور فرماندهان ارشد پلیس، افزایش نرخ کشتارها به سطحی بی‌سابقه و قتل اعضای گروه‌های مبارزه با مواد مخدر در اماکن عمومی روبه‌رو بود سی هزار نیروی ارتش و پلیس را به مناطق بحران‌‌زده اعزام کرد تا گروه‌های قاچاق مواد مخدر را سرکوب کنند.
با گذشت شش ماه نه‌تنها اقدامات تروریستی گروه‌های قاچاقچی تشدید شده که جنگ تمام‌عیار کارتل‌های مواد مخدر به سطحی رسیده که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان بین‌المللی مبارزه با مواد مخدر اکنون می‌توان آن را با جنگ مواد مخدر در کلمبیا که برای یک دهه این کشور را فلج کرده بود، مقایسه کرد.
تنها طی سال‌جاری میلادی هزار نفر در خشونت‌های مرتبط با قاچاق مواد مخدر جان خود را از دست داده‌اند. در این چارچوب خبرنگاران متعددی ناپدید شدند، رهگذران بی‌گناه زیادی در تبادل آتش بین گروه‌های سازمان یافته قاچاق مواد مخدر یا در درگیری بین آنها و پلیس جان باختند.
اکثر کشورهای غربی سفر اتباع خود به مکزیک را منع کرده‌اند و شهروندان این کشور در نجواهای خود از قریب‌الوقوع بودن جنگ داخلی تمام‌عیاری می‌گویند.
با این همه محبوبیت کالدرون نه‌تنها کاهش نیافته که به دو برابر نرخ محبوبیت او در روزهای آغازین دوره زمامداری‌اش افزایش یافته است. اکنون حدود دوسوم مکزیکی‌ها هوادار او هستند. این الزاما بدین معنا نیست که آنها فکر می‌کنند کالدرون در حال رفع معضل فقدان امنیت است.
آنچنان که تحلیلگران می‌گویند از نقطه نظر مکزیکی‌ها انجام اقداماتی قاطع علیه قاچاقچیان مواد مخدر، حتی اگر در مراحل اول ناموفق باشد به مراتب بهتر از آن است که اصولا هیچ کاری برای مهار قاچاقچی‌ها انجام نشود.
خورخه چایلت، از کارشناسان امور مواد مخدر در دایره مبارزه با قاچاق مواد مخدر پلیس مکزیک در مکزیکوسیتی، پایتخت این کشور می‌گوید: وقتی شاهد مشکلی هستید بدترین احساسی که ممکن است داشته باشید، این است که هیچ کاری برای حل آن مشکل انجام نمی‌شود.
وی می‌افزاید: شاید عملکرد کالدرون موفقیت‌آمیز نبوده اما لااقل او کاری انجام می‌دهد.
با این حال بسیاری می‌گویند به‌کارگیری نیروهای نظامی از سوی کالدرون می‌تواند عامل درگرفتن خشونت‌های بیشتر باشد. به اعتقاد این دسته معلوم نیست مکزیکی‌ها تا چه زمانی ناآرامی‌ها را تحمل خواهند کرد.
براساس نظرسنجی‌هایی که اخیرا توسط شرکت پارامتریا انجام شده 85 درصد کسانی که مورد سئوال قرار گرفتند بر این باور هستند که اقدامات دولت برای کنترل خشونت‌های مرتبط با مواد مخدر به تشدید خشونت‌ها منجر می‌شود.
بدتر آن‌که تعداد رو به تزایدی از شهروندان مکزیکی به این استنتاج رسیده‌اند که دولت قادر به مهار خشونت‌ها و کنترل اوضاع نیست. درحالی‌که تعداد این گروه در نظرسنجی ژانویه سال 2005 میلادی 44 درصد بود در ماه مارس سال گذشته نسبت آنها به 50درصد افزایش یافته است.
کارلوس لوپز، از ساکنان مکزیکوسیتی که در ابتدا طرفدار عملیات سرکوب قاچاقچیان مواد مخدر بود و اکنون به این باور رسیده که ادامه روند جاری صرفا به تشدید خشونت‌ها و ناامنی ختم خواهد شد، می‌گوید: هر وقت روزنامه را باز می‌کنم یا به تماشای کانالی تلویزیونی می‌نشینم از خواندن و شنیدن اخبار پیاپی از قتل و کشتار احساس خستگی می‌کنم.
اوضاع به‌گونه‌ای است که برخی سیاستمداران خواستار استقرار واحدهای نظامی در مکزیکوسیتی به همان ترتیبی شده‌اند که 30 هزار نیروی امنیتی در طول مرز مکزیک و ایالات‌متحده در استان‌های میچواکان و اکاپولسکو استقرار یافته‌اند.
واقعیت وحشتناک
این روزها تماشای بخش‌های خبری شبکه‌های تلویزیونی مکزیک درست به‌سان این است که بینندگان تلویزیونی به تماشای آخرین فیلم جنایی که مملو از صحنه‌های دردناک است، بنشینند.
بیمارستانی در تیجوانا، از شهرهای کوچک مکزیک ماه گذشته صحنه تبادل آتش پرتلفاتی بین نیروهای دولتی و اعضای یکی از گروه‌های قاچاق مواد مخدر بود. عصر یکی از روزهای ماه می بود که چند مرد مسلح وارد بخش اورژانس این بیمارستان شدند تا یکی از همدستان‌شان را که توسط پلیس دستگیر شده بود، آزاد کنند. در تبادل آتش بین آنها و نیروهای پلیس، دو افسر پلیس و ده‌ها بیمار کشته شدند.
از دسامبر سال گذشته میلادی تاکنون 200 افسر پلیس در درگیری بین نیروهای پلیس با قاچاقچیان سازمان یافته یا توسط اعضای گروه‌های قاچاق مواد مخدر ترور شده‌اند. جالب‌تر آن‌که در بسیاری از موارد مشخص نمی‌شود این افراد به‌دلیل مداخله در جنگ علیه جنایات سازمان یافته به قتل رسیده‌اند یا این‌که خود بخشی از گروه‌های قاچاق مواد مخدر هستند.
خبرنگاران بدون مرز، مکزیک را پس از عراق ناامن‌ترین کشور برای فعالیت خبرنگارها معرفی کرده است.
کالدرون خواستار خویشتنداری مردم شده و سعی کرده است مانع از بالا رفتن سطح انتظارات مردم با تأکید بر این نکته شود که این جنگ را به سادگی و در کوتاه‌مدت نمی‌توان به پیروزی رساند.
آغاز تردیدها
کسانی چون لوپز که فکر می‌کنند ورود ارتش به عملیات سرکوب گروه‌های قاچاق مواد مخدر اشتباه بوده و ادامه این روند صرفا ناآرامی‌ها را تشدید می‌کند، کم نیستند.
عملیات سرکوب گروه‌های شورشی تبعات دیگری هم داشته که یکی از آنها بی‌توجهی به حقوق مدنی شهروندان در مناطق تحت کنترل نظامیان بوده است. کمیسیون حقوق شهر مکزیک اخیرا ارتش این کشور را به‌خاطر موارد متعدد نقض حقوق بشر در میچواکان، زادگاه کالدرون و نقطه آغازین عملیات سرکوب گروه‌های قاچاق مواد مخدر محکوم کرد.
شاید به همین دلیل است که گروه‌های اپوزیسیون دولت کالدرون می‌گویند این‌که او صرفا نقش رئیس‌جمهور دولت جنگ را بازی کند برای حل مشکل کفایت نمی‌کند. خوزه ماریا راموس، از کارشناسان امنیتی در مرکز تحقیقات اجتماعی کالج تیجوانا اعتقاد دارد دولت باید به‌طور همزمان به اقدامات پیشگیرانه، به‌خصوص درمورد جوانان توجه جدی نشان دهد.
کریستین ساینس مانیتور / اول ژوئن
