به گزارش خبرنگار بخش موسیقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این کارگردان که در آئین بزرگداشت احمد پژمان سخن میگفت اضافه کرد: نمیخواهم برای این هنرمند از واژه استاد استفاده کنم. بنده چون خودم شکم دارم به من میگویند حاجآقا و هر وقت کروات میزنم میگویند آقای دکتر. اما دوست ندارم کسی به من استاد بگوید، چون من اول راه هستم.
او ادامه داد: من هم قصد دارم امشب چند کلمهای درباره دوستی خودم با احمد پژمان بگویم. آشنایی من با او بعد از فیلمبرداری «شازده احتجاب» اتفاق افتاد که من به دنبال کسی بودم تا برای این فیلم موسیقی بنویسد.
فرمانآرا اضافه کرد: در آن زمان احمدرضا احمدی صفحهای به من داد که با اشعار نیما و موسیقی پژمان همراه بود. پس از گوش کردن این صفحه به وجد آمدم، زیرا اشعاری که میشنیدم در واقع معنای کلمات موسیقی پژمان بود.
وی افزود: آدرس پژمان را گرفتم و به در منزلش رفتم و وقتی به او گفتم که با او چه کار دارم گفت من بلد نیستم. اما من به او گفتم میدانم باید چه کار کنیم. در واقع او صاف و ساده و بدون حاشیه با من روبرو شد، چیزی که در آهنگسازان جوان امروزی نیست.
فرمانآرا با تاکید بر اینکه پژمان هیچ حاشیهای ندارد افزود: کسانی که امروز این مراسم را برگزار کردند، شاگردان پژمان هستند و این کار خوبی است که شاگردان تصمیم بگیرند برای استاد نه بهخاطر اینکه نورچشمی است، بلکه فقط از بابت احترام بزرگداشت بگیرند.
او با بیان اینکه موسیقی تمام فیلمهایش را پژمان ساخته است اظهار کرد: «خاک آشنا» تنها کار من بود که در آن با پژمان همکاری نکردم و دلیلش هم این بود که پژمان ایران نبود و او خودش کارن همایونفر را به من معرفی کرد. من از اینکه دوست پژمان هستم افتخار میکنم.
اجرای این برنامه برعهده حمیدرضا دیبازر، از آهنگسازان و شاگردان احمد پژمان بود. او در سخنانی گفت: وقتی تصمیم گرفتیم با تعدادی از همکاران برای احمد پژمان بزرگداشت بگیریم، این موضوع را با خودش در میان گذاشتیم و او اجازه داد که این کار انجام شود. اما به شرط اینکه صرفا با فعالیت خودمان و بدون همت حاشیهای باشد.
وی افزود: چون تجربهای نداشتیم نمیدانستیم باید چه کار کنیم، اما هرچقدر جلوتر میرفتیم نیروهای زیادی به عشق احمد پژمان به ما اضافه میشدند و پس از سه ماه همکاری امشب به بهانه بزرگداشت او برنامه اجرا میکنیم. آن هم در سالنی که افتتاحیهاش با اجرای اثری از احمد پژمان همراه بوده است.
دیبازر اظهار کرد: بر خودمان واجب دانستیم از کسی قدردانی کنیم که در 78 سالگی میشود ساعتها با او نشست درباره کار صحبت کرد و از او چیزهای زیادی یاد گرفت. آخرین تجربه او یک سریال 100 قسمتی به نام «سرزمین کهن» است که چندی پیش ضبط موسیقی آن در روسیه انجام شد. در واقع این اثر نتیجه همکاری او با کمال تبریزی است.
او ادامه داد: احمد پژمان همزمان در حال انجام پروژه دیگری بر اساس اشعار سهراب است که ضبط آن با گروه کُر در حال تولید است و برای ما جوانترها درباره این همه همت چیزی به جز قدردانی و پرکاری باقی نمیماند.
فرهاد فخرالدینی نیز در بخش دیگری از این مراسم پشت تریبون قرار گرفت و گفت: خوشحالم که امشب در حضور چنین جمعی قرار دارم. من به دلیل دوستی دیرینم با احمد پژمان نمیخواهم به او استاد بگویم. چون ما همدیگر را به نام خانوادگی صدا میکنیم.
این آهنگساز درباره پیشینه دوستیاش با پژمان گفت: من و پژمان اولینبار در سال 1340 به وسیله تیمور پورتراب با هم آشنا شدیم و این آشنایی تبدیل به دوستی شد و به قول پژمان سه تفنگدار بودیم.
وی افزود: پژمان و تیمور به رهبری سنجری در یک ارکستر کار میکردند و من ضمن تحصیل در هنرستان موسیقی ملی، در ارکستر شماره 4 با آنها همکار بودم و رفته رفته دوستیمان بیشتر شد.
فخرالدینی اظهار کرد: پژمان قطعهای به نام «در کنار جویبار» داشت که قطعه موفقی بود و موفقیتهایش در زمینه آهنگسازی باعث شد تا او بورس بگیرد و در آکادمی وین مشغول به تحصیل شود. او عازم وین شد و آنجا به موفقیتهایی دست پیدا کرد و در حین تحصیل، قطعات خوبی برای ارکسترهای وین ساخته بود.
فخرالدینی با بیان اینکه نوشتن اپراهای او همزمان با افتتاح تالار وحدت بود گفت: روز به روز موفقیتهای او بیشتر میشد و سپس در هنرستان مشغول تدریس شد. با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان همکاری و شروع به نوشتن موسیقی فیلم کرد.
این هنرمند با بیان خاطرهای گفت: چهره پژمان را در حیاط هنرستان به خاطر دارم که دائم موتیفی را میخواند و زمزمه میکرد. او بیچون و چرا کار میکرد و بسیار با استعداد بود و به زعم بنده همه آثار این هنرمند ارزشمند هستند.
فرهاد فخرالدینی خاطرنشان کرد: او موسیقی ایران را هم خیلی خوب میشناخت. مدتی سهتار نواخت با این موسیقی هم آشنا شد. به هر حال نتهای موسیقی ایرانی دارای ویژگیهایی هستند و شناخت این ویژگیها باعث شد که او در کنترپوان و ارکستراسیون موفق شود و موسیقی ایران را بهجا به کار ببرد.
عکس:رویا خمارلو
رهبر سابق ارکستر موسیقی ملی ایران درباره سایر ویژگیهای حرفهای پژمان گفت: او در موسیقی فیلمهایش موسیقی تک صدایی را با هارمونی و ارکستراسیون بسیار زیبا ارائه میداد، البته اساسا کسانی در این راستا موفق هستند که هم دانش خوبی داشته باشند و هم از نیروی آفرینش برخوردار باشند. پژمان یکی از همینهاست.
وی افزود: خلاقیت او در پدید آوردن موتیفها، ریتمهای خاص و... قابل ستایش است و در زمینه موسیقی جهان نیز آثار زیبایی از او ارائه شده است و آثار او هم اکنون با ارکسترهای مطرح جهان ضبط و اجرا میشود.
فرهاد فخرالدینی تاکید کرد: این بزرگداشت بسیار بجاست. بنده معمولا از سخنرانی امتناع میکنم، اما در مورد پژمان دیدم نمیتوانم صحبت نکنم. چراکه دوست داشتم بگویم احمد پژمان یک موسیقیدان بزرگ در ایران است و ما افتخار میکنیم چنین بزرگی را داریم. امیدوارم پژمان همیشه با خلق آثار زیبا مردم را شاد کند و ما از شنیدن نغمههای او لذت ببریم.
به گزارش ایسنا، در بخشی از این مراسم علی رهبری - هنرمند ایرانی ساکن وین - از طریق تماس تلفنی به صورت زنده پیامی را به احمد پژمان داد. وی در این تماس تلفنی که در تالار وحدت پخش میشد گفت: من هم اکنون در ترکیه و در حال اجرای یکی از آثار پژمان به احترام او هستم.
همچنین در این مراسم یک گروه موسیقی قطعه «عیار» را با سازهای ایرانی اجرا کرد.
پخش موسیقی فیلمهایی که پژمان تا کنون آنها را ساخته است، بخش دیگری از این مراسم بزرگداشت را تشکیل داد.
دیبازر هم به عنوان مجری برنامه طرحی را مطرح کرد و گفت: قصد داریم مسابقه دو سالانه احمد پژمان را برای جوانترها برگزار کنیم تا آنها با دیدگاههای او آشنا شوند و اندیشههای احمد پژمان در میان جوانان جاری و ساری شود.
سپس فرمانآرا و پژمان به روی صحنه آمدند و فرمانآرا لوحی را به پژمان تقدیم کرد.
پژمان هم در سخنانی گفت: نمیدانم در برابر این همه اظهار عشق و علاقه چه باید بگویم. امروز یکی از تجربههای بزرگ زندگیام است و عشق و محبت زیادی بین ما ایجاد شده است.
او افزود: کسانی که به خارج از کشور میروند و بعد از مدتی به ایران بازمیگردند، میدانند من چه میگویم. اولینبار که پس از سه سال از ایران به وین آمدم، با خودم گفتم اینجا خانه من و متعلق به من است. حس عجیبی بود که آن زمان تجربه میکردم و احساس میکردم مالک اینجا هستم.
او با بیان اینکه تالار وحدت با اجرای یکی ا آثار او افتتاح شده است گفت: وقتی داشتند اثر من را برای اجرا در روز افتتاحیه تمرین میکردند، این تالار هنوز بوی رنگ میداد و نوازندگان هنگام تمرین اذیت میشدند. اما به هر حال آن اجرا انجام شد.
او درباره اپراهایی که تا کنون نوشته است نیز گفت: اولینبار که به من گفتند باید اپرا بنویسی وحشت کردم، زیرا از اپرا بدم میآمد و هروقت هم به اپرا میرفتم صرفا به سازها نگاه میکردم تا چیز یاد بگیرم. اما هیچ وقت از آواز خوشم نمیآمد.
وی افزود: اما سرانجام به کتابخانه آکادمی رفتم و پارتیتور اپرا را درخواست کردم و سرانجام آثاری در این راستا شکل گرفت. اما یکی از نقشههایی که همیشه در سرم بوده و هنوز هم آرزو دارم، نوشتن اپرای سیاوش است.
او درباره اپرای «دلاور سهند» نیز توضیح داد: آن اپرا هم از نظر خودم کار خوبی بود که در مورد بابک خرمدین و 20 سال حکومتش در کوههای سبلان نوشته شده بود.
پژمان خطاب به جوانان و بانوان علاقهمند به موسیقی گفت: زمانی که ارکستر ملی ایران مشغول تمرین آثارمان بود، از فعالیت خانهها شگفتزده شدم که دیدم چقدر بینظیر کار میکنند. در این چند سالی که موسیقی افت کرد و در کمال ناباوری ارکسترها را تعطیل کردند، دیدم این دختران و پسران خودشان ارکستر درست کردند و من بسیار خوشحال شدم. گفتم اینها بچههای ایران هستند من ایران را در این بچهها میبینم .
او همچنین از مادر و همسر خود نیز تشکر کرد و گفت: همسرم از شانسهای بزرگ زندگی من است. من مادر و همسرم را خیلی دوست دارم و باید بگویم شما دو نفر نقش بزرگی در زندگی من داشتید.
به گزارش ایسنا در این مراسم هنرمندانی چون کمال تبریزی محمد اسماعیلی، هوشنگ کامکار، حسن ریاحی، هانیبال یوسف، فرهاد فخرالدینی، مصطفی کمال پورتراب، فردین خلعتبری، وارطان ساهاکیان، رازمیک اوهانیان، ناصر چشمآذر و ... حضور داشتند.