دومین دور از مذاکرات هستهای میان دولت جدید در ایران و 1+5 قرار است امروز و فردا در مقر سازمان ملل در ژنو برگزار شود. محمدجواد ظریف مسئول تیم مذاکرهکننده ایران هم که در پاریس به سر میبرد، دیشب عازم ژنو شد تا ساعت 9صبح امروز به وقت محلی به اتفاق اشتون افتتاحیه مذاکرات را برگزار کنند. پس از افتتاحیه نیز مذاکرات به ریاست معاونان دوطرف ادامه پیدا خواهد کرد و درنهایت در نشست پایانی مذاکرات، مسائل طرح شده با حضور وزیر خارجه ایران و نماینده 1+5 اعلام میشود.
وزیر خارجه ایران در مذاکرات 23و24مهرماه در ژنو، طرح پیشنهادی جدید ایران با عنوان «پایانی بریک بحران غیرضروری؛ آغازی برای افقهای جدید» را که شامل یک هدف مشترک، گام اول و گام آخر میشود، به طرف مقابل ارائه کرد و در پایان 2روز مذاکرات فشرده طرفین فضای گفتوگوها را مثبت و سازنده توصیف کردند.
همچنین 8 و 9 آبان مذاکرات کارشناسی در وین درباره مسائل هستهای و تحریمها برگزار شد و دوطرف نتایج گفتوگوها را به پایتختهایشان بردند. قرار است در ژنو2 دوطرف درباره دیدگاههایشان متاثر از بحثهای کارشناسی در چارچوب طرح پیشنهادی ایران که در ژنو1 ارائه شد، گفتوگو کنند.
اما پیش از آغاز مذاکرات ظریف اعلام کرد که به این دور از مذاکرات برای رسیدن به تفاهم امید بسیاری دارد. وزیر امور خارجه که با فرانس24 گفتوگو میکرد تفاهم هستهای را ممکن دانست و گفت: باور دارم که رسیدن به تفاهم امکان پذیر است اما تنها از جانب خودمان میتوانیم صحبت کنیم، نه از طرف دیگر. با وجود این، ظریف، نرسیدن به توافق در ژنو را فاجعه ندانست. او تأکید کرد که در 3دور آخر مذاکرات پیشرفت زیادی داشتهایم و نیاز به برداشتن چند گام دیگر داریم.
پیش از این سیدعباس عراقچی مذاکرهکننده ارشد کشورمان در مذاکرات هستهای نیز گفته بود: انتظار داریم در ژنو2 وارد بحثهای محتوایی شویم و بتوانیم درباره محتوا به سمت توافق پیش رویم. ما در رابطه با چارچوب مذاکراتی به تفاهم رسیدهایم، اما در محتوا هنوز بهطور کامل بحثها را آغاز نکردهایم. دوطرف بیشتر در حد بیان نقطهنظرات کلی مباحث را دنبال کردند، اما در طول مذاکرات امیدواریم درباره جزئیات به نتیجه برسیم.
عراقچی درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات هستهای ژنو2 گفت: هردو طرف برای انجام مذاکرات جدی هستند، اما هنوز قضاوت درباره اینکه مذاکرات خیلی خوب است و به خوبی پیش میرود، زود است. مثبت ارزیابیکردن مذاکرات بهمعنای این است که دوطرف در گفتوگوها جدی بودهاند، اما قضاوت درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات هنوز زود است.
معاون وزیر امور خارجه گفت: انتظار ما این است که مذاکرات درباره محتوای گامها و هدف مشترک بهصورت متقابل ادامه پیدا کند. قرار نیست آنها برای ما پاسخی داشته باشند بلکه قرار است در چارچوبی که با یکدیگر توافق شده است، مذاکره کنیم و دوطرف ایدههایشان را که در مذاکرات ژنو1 مطرح کردند و در نشستهای کارشناسی مورد بحث قرار گرفت به یکدیگر نزدیکتر کنند.
از آن سو نیز مایکل مان سخنگوی کاترین اشتون با بیان اینکه مذاکرات هستهای وارد فاز جدی شده است، نسبت به پیشرفت مذاکرات ابراز امیدواری کرد. مان که در آستانه آغاز دور جدید مذاکرات هستهای ایران و گروه1+5 صحبت میکرد، با اشاره به پیچیدگیهای مذاکرات گفت که طرفین توافق کردهاند تا محتوای مذاکرات محرمانه بماند تا بتوان بر اصل موضوع تمرکز داشت.
با این حال نخستوزیر رژیم صهیونیستی دیروز در دیدار با وزیر امور خارجه آمریکا، بار دیگر افزایش فشارها بر ایران را خواستار شد و گفت: توافق با تهران باید بهطور کامل توان هستهای ایران را از این کشور بگیرد. بنیامین نتانیاهو در این دیدار با متهم کردن ایران به حمایت از تروریسم و تلاش برای بهدست آوردن بمب اتم، گفت:
فکر میکنم نباید اجازه داد چنین رژیمی به خطرناکترین سلاح خاورمیانه دست پیدا کند. نتانیاهو درحالی به گفته خودش ادعای تلاش ایران برای دستیابی به سلاح اتمی را یک میلیون بار مطرح کرده و با استفاده از تریبونهای رسمی و همچنین فشار لابیهای صهیونیستی در تلاش است تا فضای مثبت حاکم بر این مذاکرات را بر هم زند که کشورش بزرگترین زرادخانه هستهای را در خاورمیانه در اختیار دارد و تاکنون حتی به ان پی تی نیز نپیوسته است. کری هم در این دیدار در مورد ایران گفته که هدف ما این است که ایران برنامهای صرفا صلحآمیز داشته باشد.
یوکیو آمانو مدیرکل آژانس انرژی اتمی هم روز سهشنبه در سخنرانی سالانه خود در مجمع عمومی سازمان ملل، بار دیگر ایران، سوریه و کرهشمالی را به عدمهمکاری کامل متهم کرده و گفته است نمیتواند صلحآمیز بودن همه فعالیتهای هستهای ایران را تأیید کند.
با این حال سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه دیروز به دوطرف مذاکرات ایران و گروه1+5 هشدار داد که شانس پیشرفت ملموس در زمینه موضوع هستهای ایران را از دست ندهند. چین نیز بر نقش سازنده خود برای یافتن راهحل صلحآمیز در حل و فصل موضوع هستهای ایران تأکید کرد. هونگ لی، سخنگوی وزارت خارجه چین گفت: گفتوگو درباره موضوع هستهای ایران وارد فاز جدید و مذاکرات اساسی شدهاست.