فیلم‌های مهم و شاخص جشنواره سی‌و‌یکم فجر در نوبت اکران قرار دارند؛ آثاری که اکرانشان احتمالا واکنش‌های متفاوت و متعددی را درپی خواهد داشت. ولی میان این فیلم‌ها به ندرت اثری به چشم‌می‌خورد که بتوان با اطمینان از گیشه پررونقش حرف زد. اگر ملاک گیشه باشد شاید بشود گفت کفگیر سینما در نیمه دوم سال92 به ته‌دیگ خورده ولی مروری بر فیلم‌های در نوبت اکران نکات دیگری را نیز مشخص می‌کند. اغلب این فیلم‌ها خصایص و ویژگی‌هایی دارند که می‌توانند توجه علاقه‌مندان جدی سینما را به‌خود جلب کنند. با «آسمان زرد کم عمق»، «سر به مهر» و «تنهای تنهای تنها» ضیافتی از سینمای متفاوت ایران برپا خواهد شد که شاید خیلی گیشه پرباری را به همراه نداشته باشد ولی چراغ سینمای متفاوت با چنین فیلم‌هایی روشن می‌ماند.
استرداد
«استرداد» سومین فیلم سینمایی علی غفاری براساس یک ماجرای مستند تاریخی و یکی از پرهزینه‌ترین و پر سروصدا‌ترین تولیدات فاخر بنیاد سینمایی فارابی است که در جشنواره فیلم فجر درخشید و در بسیاری از رشته‌ها کاندیدای دریافت سیمرغ شد و در نهایت توانست در 4 رشته ازجمله عنوان بهترین فیلم، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول را برای حمید فرخ‌نژاد به‌دست‌آورد. غفاری پیش از این فیلم‌های متوسط «شاهرگ» و «چراغ قرمز» را در کارنامه هنری‌اش به ثبت رسانده و حالا با اثری فاخر و میلیاردی در انتظار اکران است. این فیلم خشن و نظامی که در لوکیشن‌های متعدد به تصویر کشیده شده سفر گروهی را از مسکو به تهران روایت می‌کند. استفاده از لوکیشن‌های خارج از کشور، در کنار بهره‌گیری از عوامل فنی مطرح و همچنین بازی حمید فرخ نژاد که سال‌هاست بازیگر محبوب مخاطبان سینما محسوب می‌شود امید اکران موفق استرداد را افزایش می‌دهد. فرهاد قائمیان، صالح میرزاآقایی و بهنام تشکر نیز در این فیلم حضور دارند.
برلین منفی 7
«برلین منفی7» توانست در سی‌و‌یکمین دوره از جشنواره فیلم فجر در بخش‌های صداگذاری، بهترین موسیقی، بهترین دستاورد فنی و هنری بخش نگاه نو، 3 سیمرغ بلورین دریافت کند. آخرین ساخته رامتین لوافی درامی ضد‌جنگ است که جزو فهرست پروژه‌های فاخر قرار گرفته. این اثر سینمایی با محوریت ضد‌جنگ در قالب یک داستان واقع‌گرایانه زندگی چند مهاجر را به تصویر می‌کشد که عواقب جنگ و حمله آمریکا به عراق آنان را به‌دنبال مکانی برای زنده ماندن می‌کشاند. مسعود رایگان و مصطفی زمانی در کنار بازیگران غیرایرانی در آلمان به ایفای نقش پرداخته‌اند. این فیلم یکی دیگر از پروژه‌های فاخر بنیاد سینمایی فارابی است که پس از نمایش در سی‌و‌یکمین جشنواره فیلم فجر اغلب منتقدان آن را اثری ضعیف یا در نهایت متوسط نامیدند، فیلمی که از نگاه کارشناسان اکران بعید است بتواند در گیشه به توفیق دست‌یابد.
نازنین
«نازنین» یک اثر خیابانی است که پژمان بازغی، مجید صالحی، آتیلا پسیانی و سحر قریشی در آن به ایفای نقش پرداخته‌اند. این فیلم درسکوت‌خبری توسط مهدی گلستانه کارگردانی شده که پیش‌تر، تجربه ساخت فیلم سینمایی «دردسر بزرگ» را در کارنامه خود به ثبت رسانده بود. پیش از این قرار بود شبنم عرفی‌نژاد، نازنین را کارگردانی کند که در دقیقه90 گلستانه جایگزین او شد. حسین فرحبخش با وجود اینکه فیلم‌های اخیرش اغلب در گیشه شکست خورده‌اند به‌عنوان تهیه‌کننده همچنان فعال است و نازنین آخرین تلاش او برای برقراری ارتباط با تماشاگر امروز محسوب می‌شود. مهدی گلستانه می‌گوید: نازنین فیلمی است که اشک تماشاگر را در می‌آورد. به این ترتیب به‌نظر می‌رسد فیلم تازه دفتر پویافیلم برخلاف اغلب محصولات این دفتر کمدی نیست. نازنین از معدود فیلم‌های اکران نیمه دوم سال است که به قصد فتح گیشه ساخته شده. در واقع گلستانه به همراه تهیه‌کنندگان باتجربه‌اش تلاش کرده فیلمی بسازد که تماشاگر پرتعداد داشته باشد. نام فیلم تداعی‌کننده ساخته معروف علیرضا داوودنژاد است و گفته می‌شود خط داستانی فیلم نیز از یک اثر سینمایی قدیمی الهام‌گرفته شده است.
عملیات مهدکودک
«عملیات مهدکودک» یکی از تولیدات پرهزینه فارابی در حوزه سینمای کودک است که در جشنواره فیلم‌های کودک نیز به نمایش درآمد. این فیلم را فرزاد اژدری کارگردانی کرده و فضایی کاملا فانتزی دارد. یکی از سیاست‌های فارابی در دوران مدیریت چهارساله احمد میرعلایی رونق بخشیدن به سینمای کودک بود. عملیات مهدکودک ازجمله فیلم‌هایی است که به قصد فروش بالا ساخته شده است. فیلم ماجرای چند کودک را روایت می‌کند که برای جلب توجه والدینشان دست به کاری بزرگ می‌زنند. علیرضا خمسه، اکبر عبدی، نرگس محمدی، حسام نواب‌صفوی، سروش صحت، فرزاد حسنی، بهنوش بختیاری، شمسی فضل‌اللهی و مریم سعادت ازجمله بازیگران این فیلم هستند.
آسمان زرد کم عمق
زوج جوانی که لحظات زندگی گذشته خود را مرور می‌کنند موضوع «آسمان زرد کم‌عمق» پنجمین ساخته بهرام توکلی است که توانست در سی‌و‌یکمین جشنواره فیلم فجر توجه برخی منتقدان و مخاطبان را به‌خود جلب کند؛ فیلمی که موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین تدوین شد. به‌نظر می‌رسد آسمان زرد کم‌عمق با داستانی روشنفکرانه و روایتی غیرخطی اما روان و بازی‌های خوب و متفاوت بازیگرانش خصوصا بازی ترانه علیدوستی با اقبال همراه شود. بهرام توکلی که پیش از این «اینجا بدون من» را ساخته بود با وجود تلخ بودن قصه در زمان خودش به فروش قابل توجهی دست یافته بود. آسمان زرد کم‌عمق در زمان جشنواره به‌عنوان فیلمی روشنفکرانه نظر مساعد برخی منتقدان را به همراه داشت و از سوی دیگر عده‌ای آن را اثری پریشان دانستند. با این حال باید دید درصورت اکران مناسب می‌تواند مخاطبان خود را بیابد یا خیر؟
سر به مهر
«سر به مهر» فیلمی است درباره خجالت و شرم یک دختر جوان و موضوعی کاملا متفاوت نسبت به محصولات متعارف سینمای ایران دارد. سر به مهر قصه‌ای شخصیت محور با روایتی خطی و سرراست است که زندگی یک دختر وبلاگ‌نویس با بازی لیلا حاتمی را نشان می‌دهد. فیلمنامه این فیلم را مقدم‌دوست با همکاری حمید نعمت‌الله نوشته که گاهی رنگ طنز نیز به‌خود می‌گیرد. سر به مهر که توانست سیمرغ بلورین بخش کارگردانی نگاه نو در سی و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر را برای هادی مقدم‌دوست به ارمغان آورد، قرار است بدون هیچ تغییری نسبت به نسخه نمایش داده شده در جشنواره به اکران عمومی در بیاید. مقدم دوست که سال‌ها به‌عنوان همکار فیلمنامه نویس و دستیار کارگردان با حمید نعمت‌الله همکاری داشته پس از تجربه کارگردانی چند تله فیلم سر به مهر را به‌عنوان نخستین تجربه بلند سینمایی‌اش جلوی دوربین برده. فیلم برای جذب تماشاگر بیش از هر چیز بر سوژه متفاوتش و بازی خوب لیلا حاتمی تکیه دارد.
خسته نباشید
«خسته نباشید» محصول حوزه هنری، فیلمی جاده‌ای است که زوجی جهانگرد را نشان می‌دهد که درگیر اختلاف‌هایی هستند. این فیلم که در جشنواره با استقبال منتقدان و اصحاب رسانه همراه بود در سی‌و یکمین دوره از جشنواره فیلم فجر موفق به کسب جایزه نشد. قرار بود این فیلم را محسن قرایی و افشین هاشمی کارگردانی کنند، اما درگیری حوزه هنری و سازمان سینمایی باعث توقف موقت فیلمبرداری این فیلم شد و در نهایت سازمان سینمایی اعلام کرد که فقط قرایی می‌تواند به‌عنوان کارگردان این فیلم حضور داشته باشد. با این حال قرایی پس از دریافت پروانه نمایش فیلمش اعلام کرد که پس از درگیری‌های سال گذشته نام هاشمی به تیتراژ خسته نباشید افزوده شده. خسته نباشید نخستین فیلم قرایی همراه با دیالوگ‌های انگلیسی و لوکیشن‌های خاص است که حضور غوغا بیات، عکاس باتجربه سینما و همچنین جلال فاطمی به‌عنوان بازیگر در این فیلم کمی کنجکاوی‌برانگیز است.
تنهای تنهای تنها
«تنهای تنهای تنها» ساخته احسان عبدی‌پور نیز دیگرگزینه اکران فصل پاییزاست.این فیلم ماجرای پسری را روایت می‌کند که در روستایی اطراف نیروگاه اتمی بوشهر با پسر روسی از خانواده مهندسان نیروگاه دوست می‌شود و اتفاقاتی برای آن دو رقم می‌‌خورد. این فیلم در سی‌و‌یکمین جشنواره فیلم فجر مورد توجه برخی از منتقدان و داوران بخش «اراده تجلی ملی» قرار گرفت. تنهای‌تنهای تنها از نگاه دوستدارانش یکی از مصادیق بارز سینمای ملی است؛ فیلمی که سعید جلیلی، دبیر وقت شورای امنیت ملی نیز به ستایش از آن پرداخت و آن را اثری در راستای دفاع از حق استفاده ملت ایران از فناوری هسته‌ای دانست. این نخستین فیلم احسان عبدی‌پور است که برخی منتقدان آن را با ساخته‌های اول امیر نادری مقایسه کرده‌اند. تنهای‌تنهای تنها در جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان نیز به نمایش درآمد و اغلب جوایز اصلی را از آن خود کرد.تنهای تنهای تنها فیلمی است که تبلیغات تلویزیونی‌اش از مدت‌ها قبل از اکران آغاز شده و به‌نظر می‌رسد هنگام نمایش عمومی مورد حمایت‌هایی نیز قرار گیرد.
