سرگیجه، سردرد، سرفه و ناراحتی‌های قلبی این روزها شهروندان بسیاری را آزار می‌دهد. آسمان تهران و کلانشهرهای کشور سال‌هاست که با فرارسیدن فصل سرما و وقوع پدیده وارونگی دما، خاکستری می‌شود. نتیجه این اتفاق نیز تشکیل جلسات کمیته اضطرار آلودگی هوا و مصوباتی است که اجرای آنها تاریخ مصرف دارد. طرح زوج یا فرد در سراسر شهر اجرایی می‌شود. احتمالا مدارس ابتدایی و در شرایط حادتر حتی مقاطع بالاتر نیز تعطیل شده و ساعت کار اداره‌ها نیز کاهش می‌یابد. بعد از اجرای این مصوبات مردم در خانه‌ها می‌نشینند و چشم به آسمان می‌دوزند تا شاید باد بوزدیا بارانی بیاید و آسمان دوباره رنگ زندگی بگیرد. رنگ و روی آسمان که باز شد مصوبات نیز از یاد می‌روند و باز هم همان آش و همان کاسه.
البته در موضوع آلودگی هوای تهران و کلانشهرها متهم بسیار است. خودروسازها در یک سوی میدان آلودگی هوا قرار گرفته‌اند و شرکت نفت به‌عنوان متولی اصلی تأمین‌کننده سوخت خودروهای کشور در سوی دیگر. از نگاه دیگر می‌توان گفت که رابطه بین 2نهاد یادشده همچون موضوع مرغ و تخم‌مرغ شده است. خودروسازها اعلام می‌کنند طبق قانون باید سوخت متناسب با استانداردهای یورو4 (البته برای سال91 و یورو5 برای سال رو به پایان92) تولید شود. از سوی دیگر شرکت نفت اعلام می‌کند که باید خودروهایی با استاندارد یورو4 تولید تا سوخت مورد نیاز آنها نیز تأمین شود و این دور باطل همچنان ادامه دارد. اما صنایع مستقر در اطراف شهرها، کمبودها در شبکه حمل‌ونقل عمومی و به ناچار تردد بیش از حد خودروهای تک‌سرنشین در شهرها از دیگر عوامل تشدید‌کننده آلودگی هوا در شهرها هستند.
در کنار این موارد درنظر بگیرید که در تهران بیش از 3میلیون خودرو تردد می‌کنند. 70هزار از این تعداد خودرو، همان ارابه افسانه‌ای کشورمان، پیکان است. پیکانی که به گفته مقامات مسئول هر کدام به اندازه 30خودروی نو آلایندگی تولید می‌کنند. به این مجموعه آلاینده‌ها تعداد 2میلیون موتورسیکلت را نیز اضافه کنید که هر کدام از این موتورسیکلت‌ها هم 8برابر یک خودرو آلودگی تولید می‌کنند. این موتورسیکلت‌ها بدون هیچ محدودیتی، حتی در روزهای اعمال قانون طرح زوج یا فرد در شهر تردد می‌کنند و کسی هم جلودار آنها نیست. اما توجه به آمار تلفات ناشی از آلودگی هوا نیز خیره‌کننده است. بنا بر آمار موجود سالانه حدود 4هزار نفر به‌دلیل آلودگی هوا، فقط در تهران جان خود را از دست می‌دهند.
طبق اطلاعات موجود امسال باید 2.5میلیون خودرو از سوی شهروندان به مراکز معاینه فنی آورده می‌شد تا برگه معاینه فنی و سلامت برای خودروها صادر شود اما آمار فعلی نشان می‌دهد که از این تعداد خودروی تهران تا‌کنون فقط 250 هزار دستگاه برگه معاینه فنی را دریافت کرده‌اند. این به هیچ وجه آمار خوبی نیست. جلوگیری از آلودگی هوا در تهران در شرایط فعلی فقط نیاز به همت من و شما دارد. شاید ما هم مالک یکی از همان 2میلیون و 250 هزارخودرویی باشیم که بدون هیچ نگرانی هر روز سوار چهارچرخه خود می‌شویم. به آسمان نگاه می‌کنیم و با افسوس سری تکان می‌دهیم درحالی‌که خودروی ما نیز یکی از آلاینده‌های تهران و تهدید‌کننده جان خود ماست. هزینه معاینه فنی خودرو بسیار کمتر از هزینه‌های سرسام‌آور درمان بیماری‌های ناشی از آلودگی هواست. بهتر است در شرایط فعلی، به خودمان رحم کنیم .
