این موضوع نیز اگرچه از گذشته در کشور ما مطرح بوده، نکته اینجاست که با وجود تأکیدات قانونی تاکنون اجرایی نشده است. البته مدیران دولتی و شهری نیز بر اجرای این قانون تأکید کردهاند. در دوره چهارم فعالیت شورای شهر تهران نیز این تأکید وجود دارد که اجرای قانون مدیریت یکپارچه شهری میتواند مشکلات پایتخت را برطرف کند.
مدیریتی که از دست رفت
به گفته محمد حقانی، عضو شورای شهر تهران در یک روستا نمیتوان 2 کدخدا داشت؛ این در حالی است که ما در شهر خودمان دهها کدخدا داریم. به اعتقاد وی، نمیتوان تهران را با وضعیت جمعیتی و تشکیلاتی که دارد، با چند سلیقه اداره کرد. البته وی در گفتوگو با همشهری به این موضوع نیز اشاره میکند که سالهای قبل مدیریت یکپارچه شهری در شهرهای ما وجود داشته اما به مرور زمان از دست رفته است.
محمد حقانی، نایبرئیس کمیسیون محیطزیست شورای شهر تهران درباره واگذاری وظایف مختلف اداره شهر به شهرداری نیز میگوید: در چند سال گذشته برخی کارها دوباره براساس قانون به شهرداریها واگذار شده اما در عمل این اتفاق نیفتاده است. شهرداری و شورای شهر اعتقاد دارند که اگر قرار است وظیفهای به مدیریت شهری واگذار شود باید همراه با اعتبارات و منابع مالی باشد نه اینکه فقط مسئولیتها واگذار شود. این مسئله بهخصوص در شهری مانند تهران که مهمانپذیر است و روزانه پذیرای چند میلیون جمعیت شناور از شهرهای اقماری است، هزینههای بسیاری را به تهران تحمیل میکند.
این عضو شورای شهر درباره فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی در شهر نیز به سابقه آن اشاره میکند. به گفته وی، از سال 71 انجام کارهای اجتماعی و فرهنگی در شهر آغاز شد؛ یعنی کارهایی مانند ایجاد فرهنگسراها و خانههای فرهنگ را که برعهده وزارت ارشاد است شهرداری بر عهده گرفت. وی میگوید: آن زمان با تحولی که در شهرداری پیش آمده بود ما احساس میکردیم که دیگر نمیتوان فقط به مسائل خدماتی پرداخت، بلکه باید نگاهی نیز به رویکردهای فرهنگی و اجتماعی داشت.
آمادگی برای تحقق قانون
مسعود سلطانیفر، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران هم اعتقاد دارد که مدیریت یکپارچه شهری یعنی اینکه تمام دستگاههایی که در شهر متولی خدماترسانی به امور جاری مردم هستند، با یک سیاست و تحت مدیریت و برنامهریزی شورای شهر و شهرداری قرار بگیرند. بهعنوان مثال خدماتدهی به مردم مانند توزیع برق، آب و جمعآوری فاضلاب که از وظایف وزارت نیرو است، باید با سیاستهای شورای شهر و شهرداری هماهنگ شود.
به گفته وی، با توجه ذهنیتهایی که در یک دهه گذشته بین مسئولان اجرایی بهوجود آمده، به مرور به این سمت خواهیم رفت که مدیریت یکپارچه شهری ایجاد شود. اگر هم عزم و اراده ویژهای در مسئولان اجرایی وجود داشته باشد، در شورای شهر و شهرداری تهران این زمینه فراهم است که بخشهای مختلف دولتی که به شهروندان خدمات ارائه میکنند با منابع مالی، نیروها و بودجه موجود در اختیار برنامهریزی شهری قرار بگیرند.
مسعود سلطانیفر، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران به سابقه تحقیقات انجامشده در این زمینه در مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران اشاره میکند که به سفارش مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام انجام شده و میگوید: راه زیادی تا تحقق مدیریت یکپارچه شهری باقی نمانده است و میتوان مدیریت یکپارچه شهری را در قالب یک طرح یا لایحه به مجلس ارائه داد. از نگاه این عضو شورای شهر اگر بحث مدیریت یکپارچه به این شکل که نهادهای دیگر خود را با قوانین شهری هماهنگ کنند، اجرا شود، هزینه زیادی برای شهر نخواهد داشت.
اراده جدی وجود دارد
احمد حکیمیپور، عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران نیز درباره تحقق مدیریت یکپارچه شهری در تهران به همشهری میگوید: برای اینکه شهرها خوب اداره شوند و منابع و درآمدها درست هزینه شوند، باید مدیریت شهر نیز یکپارچه شود. اموری که به زندگی مردم مربوط میشود باید یکپارچه اداره شود. متأسفانه ما این مسئله را نداریم و در چند سال اخیر نیز فقط درباره آن صحبت کردهایم.
این عضو شورای شهر تهران اعتقاد دارد که اراده تحقق مدیریت یکپارچه شهری دیده میشود و میتوان با تقویت بسترهای مناسب در عمل مدیریت یکپارچه شهری را که یکی از آرزوهاست، محقق کرد. البته مجلس شورای اسلامی باید قانون مدیریت یکپارچه شهری را تصویب کند. حکیمیپور به این مسئله هم اشاره میکند که نمیتوان مدیریت یکپارچه شهری را در کوتاهمدت حاکم کرد، اما اگر اراده جدی در این زمینه وجود داشته باشد میتوان این کار را انجام داد.