به گزارش خبرنگار همشهری آنلاین، «۲۳۰ سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی‌زبان» عنوان مجموعه‌ای از محسن میرزایی روزنامه‌نگار و تاریخ‌نگار است که تاریخچه تبلیغات در رسانه‌های مکتوب فارسی‌زبان در یک دوره ۲۳۰ ساله تا دهه ۵۰ شمسی را به تصویر می‌کشد.
برخی از صاحب‌نظران و پیشکسوتان صنعت تبلیغات در مراسم رونمایی این مجموعه، آن را شروعی برای مستندسازی اصالت و پیشینه حرفه تبلیغات عنوان کرده و برخی نیز آن را آخر این کار دانستند؛ البته آخر نه به معنای پایان بلکه «آخر»ی که بیشتر معنای شاهکاری و ممتازی اثر را به تصویر می‌کشد.
در آغاز مراسم رونمایی، کلیپی از اظهارنظر اساتید و دست‌اندرکاران حوزه‌های تبلیغات و ارتباطات پخش شد که دکتر علی اکبر فرهنگی در آن با مرجع خواندن این مجموعه کتاب، گفت: گام به گام شکل‌گیری و تدوین این کتاب را شاهد بودم و اعتقاد دارم در تمام زمینه‌ها چه تبلیغات، چه فروش و چه معلمی باید عشق داشته باشی و این کتاب را عشق محسن میرزایی پدید آورده است.
ناصرالدین پروین نیز با یادآوری اینکه علاقه میرزایی به تفحص تاریخ زمینه شکل‌گیری این مجموعه کتاب را فراهم آورده است، گفت: این کتاب، تمامی اتفاقاتی که بعد از صنعتی شدن ایران در زمینه تبلیغات بازرگانی در ایران رخ داده را به تصویر می‌کشد.
منوچهر مستوفی از دست‌اندرکاران صنعت تبلیغات نیز در اظهارنظر درباره مجموعه «۲۳۰ سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی‌زبان» اظهار داشت: آنچه اهمیت دارد این است که با نگاه به گذشته بتوانیم آینده را بهتر بسازیم.
کامران کاتوزیان نیز اذعان داشت: به عنوان یک تبلیغات‌چی نمی‌دانستم یک چنین تاریخچه‌ای در حوزه تبلیغات داریم. این کتاب تغییرات زبان در بستر زمان را به تصویر می‌کشد.
دکتر یونس شکرخواه، عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران نیز درباره این مجموعه گفت: «۲۳۰ سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی‌زبان» کتابی است که برای اولین بار تجمع مضمونی، تکنیکی و مسیری را صورت داده است. آنچه در محافل آموزشی کم داریم، مواد خام و خالصی مانند همین اتفاقی است که الآن به همت محسن میرزایی افتاده است.
وی می‌افزاید: این کتاب یک تجمیع عملیاتی است، یک کنار هم گذاری به دست کسی است که خودش در صف اول تاریخ تبلیغات بوده و از جانب کسی دیده شده که سه وجهی است؛ روزنامه‌نگار، نویسنده و تاریخ‌نگار است و متولد فضای تبلیغات. میرزایی در این مجموعه، تاریخ ادبیات صنعت تبلیغات در ایران را فراهم آورده که باید ممنون او باشیم، تا ابد.
دکتر حسن نمکدوست تهرانی نیز در این کلیپ اظهار داشت: این کتاب کمکی به صنعت تبلیغات در ایران است و این کتاب به کار تمام کسانی می‌آید که به نحوی از انحنا با مسائلی نظیر مدیریت بازرگانی و مدیریت صنعتی سر و کار خواهند داشت.
وی «۲۳۰ سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی‌زبان» را سندی ماندگار دانست و گفت: فضای عمومی افکار عمومی جامعه و ادبیاتی که در زندگی روزمره‌شان بکار می‌برند و منفعت‌جویی و مصلحت‌جویی‌ها را در انتشار تبلیغات می‌توان دید. این کتاب را نه تنها دانشجویان بلکه باید متخصصان و دست‌اندرکاران هم بخوانند.
شاهین ترکمن، مدیر انتشارات سیته که مجموعه کتاب جدید محسن میرزایی در زمینه تاریخچه تبلیغات در مطبوعات فارسی زبان را منتشر کرده است، این مجموعه را موجب تثبیت میراث تبلیغات دانست و گفت: این کتاب نتیجه 50 سال سابقه کاری یک تبلیغات‌چی و اهل مطبوعات است؛ اثری است که کس دیگری جز میرزایی نمی‌توانست این کار را با این کیفیت انجام دهد.
وی خاطرنشان کرد: این کتاب آخرش بود، آخر این مضمون و آخر این داستان در حوزه تاریخچه تبلیغات بود.
محسن میرزایی هم به جمع‌بندی این کلیپ پرداخت، او با بیان همیشه صمیمی خود می‌گوید که این کار، کار تنها خودش نیست بلکه کار یک گروه است و این تصور خود را با بینندگان کلیپ در میان می‌گذارد که اصلاً فکر نمی‌کرده که رونمایی این کتاب به زمان حیاتش برسد.
اما محسن میرزایی بالاخره پس از هشت سال کار مستمر با کمک دوستان دانشگاهی و غیر دانشگاهی و دستیارانش در سن 82 سالگی توانست سند فاخری برای صنعت تبلیغات را رونمایی کند و عقده از زبان فعالان این سند بگشاید تا بگویند که اگر روزگاری به فعالان صنعت تبلیغات با لحنی طعنه‌دار عنوان «تبلیغات‌چی» یا «هوچی‌گر» داده می‌شد اما دیگر دست‌اندرکاران این صنعت یک سند مکتوب فاخر در دست دارند و به آن می‌بالند.
بالاخره سه جلد از مجموعه شش جلدی «۲۳۰ سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی‌زبان» به دستان محسن میرزایی و حسین انتظامی معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رونمایی شد؛ مجموعه‌ای که علی اکبر فرهنگی استاد دانشگاه این بیت را شایسته مراسم رونمایی آن می‌داند:
مدتی این مثنوی تاخیر شد فرصتی باید که تا خون شیر شد
بر طبق این گزارش، حسین انتظامی معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم از محسن میرزایی به عنوان یک الگو نام برد و به نگاه مثبت و پر امید این محقق نسبت به زندگی و آینده اشاره کرد و گفت: کسانی که کار تاریخی می‌کنند متاسفانه نوعی بخل در کارشان است. استاد میرزایی از این صفت ناپسند به دور است و خیلی با گشاده‌دستی، داشته‌ها را عرضه می‌دارند.
شاهین ترکمن، مدیر انتشارات سیته نیز با بیان اینکه این کتاب سیر تغییرات اقتصادی و قیمت‌ها، تغییرات گرافیکی آگهی‌ها و ایجاد کمپین‌های تبلیغاتی، تغییرات ادبیات فارسی و واژگانی که در دوره‌هایی استفاده می‌شده و دیگر استفاده نمی‌شوند و سیر تغییرات اجتماعی و مدنی در جامعه ایرانی را به تصویر می‌کشد، گفت: این کتاب برای دست‌اندرکاران تبلیغات می‌تواند به یک کتاب مرجع تبدیل شود.
وی افزود: نخستین‌ها در جامعه ایرانی اعم از نخستین هتل، نخستین مدرسه، نخستین مدرسه نظام در ایران، شروع نخستین پروازها، نخستین حمام‌های خزینه‌دار، نخستین دوچرخه، نخستین گرامافون، نخستین باری که صدا ضبط شد، تاسیس نخستین شرکت بیمه، نخستین دکه روزنامه فروشی و ... را می‌توان از روی آگهی‌هایی که در این کتاب آمده است شناخت.
بر طبق این گزارش، علی اکبر فرهنگی نیز درباره پیشینه شکل‌گیری تصمیم تالیف مجموعه «۲۳۰ سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی‌زبان» گفت: حدود 20 سال پیش وقتی که میرزایی از سفر اروپا برگشته بود با همدیگر دیدارهایی داشتیم. بر اساس اطلاعی که از کارهای پیشین وی و علاقه‌اش به تاریخ داشتم به ایشان گفتم این کار بزرگ بر روی زمین است و جز شما هم کسی دیگر نمی‌تواند این کار را انجام دهد.
این استاد دانشگاه، نهایی شدن مجموعه «۲۳۰ سال تبلیغات بازرگانی در مطبوعات فارسی‌زبان» را یک کار ملی دانست که بدون عشق شدنی نبود و افزود: در دانشگاه باید جای این کارها باشد ولی متاسفانه حوصله این کارها نیست و اساساً اگر پایمردی میرزایی نبود شاید اصلاً این کار انجام نمی‌گرفت. من به عنوان یک مدرس بازاریابی و فروش از قدیم همیشه احساس می‌کردم که بازار ما آن طور که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است. ابتدا قرار بود این کار در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران انجام گیرد ولی وقتی که حجم کار و هزینه‌اش مشخص شد دانشگاه به اصلاح «جا زد».
ابراهیم حقیقی دیگر سخنران این مراسم نیز این مجموعه کتاب را یک مدرسه دانست و گفت: میوه‌ای که 50 سال پیش میرزایی کاشته، درختش سایه بزرگی گسترده است. این کتاب آلبوم خانوادگی ملی ملت ما است که تمام تاریخ‌مان را می‌توانیم در آن نگاه کنیم. این کار را میرزایی به ما می‌دهد که اصلاً خجالت‌زده نیستیم که حرفه‌مان تبلیغات است.
در ادامه این مراسم، شاهین ترکمن مدیر انتشارات سیته، تندیس‌هایی را به چند تن از پیشگامان صنعت تبلیغات اعم از کامران کاتوزیان، منوچهر مستوفی، ابراهیم حقیقی، آیدین آغداشلو و عباس کیارستمی اهدا کرد.
محسن میرزایی در خاتمه از از همسر و فرزندان و همکارانش بخصوص عمید نائینی بخاطر فضای آرامی که برای نوشتن کتاب برایش فراهم کردند تشکر کرد.
این مراسم را امرالله فرهادی گرافیست نام آشنای کشور اداره کرد
