«آمپول ترک اعتیاد نورجیزک حتی کشندهتر و خطرناکتر از هروئین است.»
بنا بر اعلام وزارت بهداشت، آمپول نورجیزک که گاهی توسط متخصصان بیهوشی بعد ازU.R.D و ترک اعتیاد تجویز میشود محتوی مرفین و نوعی کورتیکواستروئید است و مصرف آن موجب افزایش وزن و فشار خون، ورم اندامها، تجمع چربی در پشت گردن و آکنه میشود.
ماهیت نورجیزک و تمجیزک
آنچه که به نام نورجیزک، تمجیزک و بوپروجیزک در بازار به فروش میرسد، از 5 سال پیش از کشورهای همسایه مانند پاکستان، هند و ترکیه وارد کشور میشود یا آنکه تولید وطنی است.
این ماده از ترکیب رنگ و کرک و قرصهای مسکن تولید میشود، اما در هر صورت چه این مواد در کشورهای فقیر دور و اطراف تهیه شده باشند و چه تولید داخل باشند، یک چیز درباره آنها مسلم است و آن اینکه طبق تحقیقات وزارت بهداشت همگی فرآوردههای تقلبی و دارای ترکیبات متعدد و نامشخصی هستند.
خانم دکتر تاجیک کارشناس وزارت بهداشت و سرپرست تیمی که عملیات آزمایش روی ترکیبات این مواد را بر عهده داشته است، در این باره میگوید: «اولین گزارش از عوارض مصرف این مواد حدود یک و نیم سال پیش به ما رسید و به دنبال آن گزارشهای پراکندهای از پزشکان، بیمارستانها و داروسازان و کسانی که این مواد را مصرف کرده بودند، دریافت کردیم.»
وی میافزاید: «در اکثر این موارد بیماران با عوارض شدید به مراکز درمانی مراجعه کرده بودند و پس از پرسو جوی فراوان کادردرمانی از همراهان بیمار، در نهایت مشخص شده بود که علت بروز عوارض چه بوده است. در 99 درصد موارد افراد برای ترک اعتیاد و به توصیه دیگر دوستان معتاد خود یا حتی توزیعکنندگان مواد اقدام به تزریق این مواد کردهاند و یک درصد هم به عنوان جایگزین مواد مخدر به استفاده از این مواد روی آوردهاند.».
همچنین عقیم شدن استفادهکنندگان در درازمدت از دیگر عوارضی است که مصرف این داروهای تقلبی به دنبال دارد.
مرگهای کورتونی
آمپولی که به عنوان داروی ترک اعتیاد نورجیزک به صورت قاچاق وارد کشور شده علاوه بر غیراستریل بودن باعث شده که طی یکماه گذشته3 نفر در تهران به علت مصرف این ماده جان خود را از دست دادند.
محمد اسماعیل علیپور، رئیس مرکز ترک اعتیاد تهران با هشدار این نسبت به خطر رو به گسترش این آمپول خطرناک میگوید: «خطر دیگری که مصرف این آمپول دارد، وجود کورتن در آن است که سودجویان برای فریب مصرفکنندگان این آمپول، این ماده را به آن اضافه میکنند، زیرا مصرف این ماده مسکن موجب ورم بدن و پف کردن بدن میشود و مصرف آن موجب میشود که فرد معتاد و خانواده وی تصور کنند فرد معتاد چاق شده و بهبود یافته است، در حالی که مصرف این ماده بدون تجویز پزشک موجب از بین رفتن تعادل بدن و از کار افتادن غدد فوق کلیوی و بیماریهای دیگر میشود که میتواند کشنده باشد.»
وی میافزاید: «استفاده از روش تزریقی نیز خطر دیگری است که انتقال بیماریهایی مانند ایدز و هپاتیت را از طریق سرنگ و سرسوزن آلوده افزایش میدهد.»
وی با اشاره به اینکه اکنون مراکز ترک اعتیاد خطرات این آمپول جدید را میدانند و میتوانند آن را تشخیص دهند و به همین علت این ماده جدید در مراکز ترک اعتیاد مجاز کاربردی ندارد، میگوید: «این دارو به صورت غیر مجاز در بازارهایی مانند ناصرخسرو به صورت قاچاق در حال فروش است و بهخصوص در استانهای شرقی، خراسان و استانهای شمالی کشور با موارد بیشتر مصرف این آمپول خطرناک مواجه هستیم.»
بافتها متلاشی میشوند!
نورجیزک از ریشه مادهای به نام تبائین به دست میآید. بر اساس یک تحقیق غیررسمی، مشخص شده تبائین به دست آمده برای تولید آمپولهای فوق از نمونه ادرار معتادان بدست میآید که دارای ناخالصیهای زیادی است و 33 برابر از مرفین قویتر است.
به گفته دکتر شادنیا، رئیس مرکز مسمومیتهای بیمارستان لقمان از هر 10 کیلو تریاک به طور متوسط یک کیلوگرم مرفین بهدست میآید اما ماده بوپرنورفین موجود در آمپولهای نورجیزک 33 برابر از مرفین خالص قویتر است.
بر اثر قدرت بیش از حد بوپرنورفین، فرد مصرفکننده بلافاصله پس از مصرف این آمپول به آن وابسته میشود و به دلیل وجود مادهای به نام هیدروکورتیزون در این نوع آمپولها، مایع بین سلولی بدن، جذب شده و به زیر پوست انتقال پیدا میکند و در این حالت فرد معتاد و مصرفکننده، دیگر نیاز به مصرف سایر مواد مخدر را در وجود خود احساس نمیکند، امااز طرف دیگر با انتقال مایع بین سلولی به زیر پوست، احساس شادابی، چاق شدن و به اصطلاح خود معتادان، رو آمدن دارد.»
دکتر شاهین شادنیا، همچنین با تاکید بر اینکه داروی بوپرنورفین که ترکیبی است که به آن آگونیست نسبی هم گفته میشود، به همشهری میگوید: «این ماده جزو ترکیبات مخدر است و از نظر پزشکی هم داروی ضددرد و هم برای درمان اعتیاد از آن استفاده میشود و به شکلهای تزریقی برای کاهش دادن درد و قرصهای زیرزبانی 2، 8 و 14 میلی است که در سال 2002 برای درمان کسانی که اعتیاد دارند، به تایید FDA هم رسیده است.»
وی در ادامه میگوید: «متاسفانه افراد سودجو از این مسئله استفاده کردند و با توجه به ناآگاهی مردم از اشکال تزریقیاش برای درمان اعتیاد استفاده کردند.
با گذشت زمان وضعیت بدتر شد و یک سری از سودجویان در داخل کشور یا در مرزها در یک سری از آزمایشگاههای غیرقانونی ترکیباتی را که اصلا دارو نیستند به اسم نورجیزک و تمجیزک با ایجاد ویالهایی که آنها را به شکل ویالهای تزریقی زردرنگ تولید میکردند، ایجاد کردند.»
دکتر شادنیا با اشاره به اینکه این ویالهای حاوی هروئین، محتویات کورتون و مواد افزودنی هستند، توضیح میدهد: «این ماده وقتی وارد بازار شد یک داروی مخدر بود که در نتیجه استفاده از آن فرد نه تنها اعتیادش درمان نمیشد بلکه به خاطر وجود هروئین اعتیاد بیشتری پیدا میکرد. الان در حال حاضر داروی نورجیزک اشکال تزریقیاش در بیمارستانها وجود ندارد و فقط قرصهای زیرزبانی در یک سری از مراکز درمانی به صورت محدود مورد استفاده قرار میگیرد.»
همچنین به گفته این متخصص در مراحل پایانی به علت اینکه فرد ممکن است از سرنگهای آلوده استفاده کند و دیگر بهداشت توسط این فرد رعایت نشود، عفونتهای جلدی که همراه با خارج شدن چرک از بدن است شامل عوارض دیگر این اعتیاد میشوند همین خارج شدن جلد همراه با مصرف نکردن آنتیبیوتیک منجر به متلاشی شدن بافتهای بدن میشود به گونهای که پوست بدن فرد مستعد لانه کردن حشرات و انگلها میشود.
به گفته شادنیا این آمپول تا به حال موجب بستری شدن چند بیمار در بیمارستان شده که در بررسی پاراکلینیکی این بیماران ابتلا به کبد چرب و افزایش آنزیمهای کبدی دیده شده و بر اساس اظهارنظر متخصصان داخلی، آسیب کبدی مزبور میتواند دائمی و حتی کشنده باشد.