ریاض هنوز به حکم دادگاه فدرال آمریکا واکنش نشان نداده اما این واقعه را میتوان نشانهای دیگر از تنشهای اخیر میان واشنگتن و ریاض دانست.به گزارش آسوشیتدپرس، دادگاه فرجام فدرال در نیویورک روز پنجشنبه اعلام کرد: عربستان سعودی در کیفرخواستهایی که درباره کمک آن به القاعده پیش از حملات 11سپتامبر صادر شده، باید در جایگاه متهم قرار بگیرد.
هیأتی متشکل از 3قاضی در دادگاه فرجام فدرال گفتند این امر برای ایجاد وحدت رویه قضایی ضروری است، زیرا دادگاهی دیگر در سال 2011 اجازه داده بود به شکایت مردی از افغانستان و سایر متهمان به اتهام مرگ همسرش در حملات 11سپتامبر رسیدگی شود.
به نوشته روزنامه نیویورکپست، هزاران نفر از افرادی که در حملات 11سپتامبر زخمی شده بودند، خانواده کشتههای این حملات و سازمانهای بیمهگر در سال 2002 از عربستان سعودی شکایت کردند و خواستار دریافت غرامت شدند. آنان مدعی بودند که اتباع سعودی که در این حملات دست داشتند از سوی دولت عربستان حمایت شده بودند.در دادنامه این افراد ادعا شده که ریاض از طریق سازمانهای خیریه عملیات تروریستی را تأمین مالی میکند.
این کیفرخواست علیه شماری از مقامات عربستان سعودی از جمله شاهزاده بندر بنسلطان و شاهزاده ترکی فیصل صادر شده بود. این دادخواست را ریچارد کیسی قاضی دادگاه منهتن در نیویورک در سال 2005با این استدلال رد کرد که اقدام عربستان سعودی عملی است که طبق قانون از مصونیت قانونی برخوردار است. دیوان عالی آمریکا هم از رسیدگی به این دادخواست سر باز زد. اکنون با تغییر موضع دادگاه فدرال آمریکا، تمامی کسانی که در جریان حملات 11سپتامبر بهنحوی متضرر شدند، میتوانند از دولت عربستان سعودی شکایت کنند.
استیفن کوزن وکیل شاکیان با ابراز رضایت از رأی دادگاه فرجام فدرال، گفت میزان غرامتها ممکن است سر به دهها میلیارد دلار بزند. اما وکیل دولت عربستان گفت با غلط خواندن این آمار، خواستار بررسی بیشتر آن خواهد شد. هر دوطرف برای اثبات ادعای خود به گزارش کمیسیون 11سپتامبر متوسل میشوند. شاکیان میگویند براساس این گزارش، عربستان سعودی مدتها حامی مالی القاعده بوده است.
در مقابل، وکلای عربستان میگویند این گزارش شواهدی ارائه نداد که دولت عربستان یا مقامات ارشد این کشور به القاعده کمک کردهاند. نقش عربستان در ماجرای 11سپتامبر همواره محل مناقشه بسیاری بوده است. در این ماجرا، 19هواپیماربا که 15نفر آن تبعه عربستان سعودی بودند، 4هواپیمای مسافربری آمریکایی را ربودند. آنان 2هواپیما را به برجهای 2قلو در نیویورک کوبیدند و یک هواپیما را روی ساختمان پنتاگون در نزدیک واشنگتن انداختند. هواپیمای چهارم که قرار بود به کاخ سفید برخورد کند، در نتیجه درگیری میان مسافران و هواپیماربایان در پنسیلوانیا سقوط کرد. در این حملات حدود 3هزار نفر کشتهشدند.
پس از این حملات بود که آمریکا به القاعده اعلام جنگ داد و بهاصطلاح جنگ با تروریسم را شروع کرد و به افغانستان و سپس عراق لشکر کشید.این تحول باعث تیرگی بیشتر در روابط واشنگتن و ریاض میشود که از مدتی پیش بر اثر تحولات سوریه و پرونده هستهای ایران، با تنش همراه بوده است. عربستان آشکارا از سیاست جدید واشنگتن در خاورمیانه ابراز نارضایتی میکند. اخیرا سفیر عربستان در انگلیس در یادداشتی برای روزنامه نیویورکتایمز ضمن تأکید بر این نارضایتی تهدید کرد که عربستان با حمایت یا بدون حمایت غرب به مسیر خودش ادامه میدهد.