البته مجلسی‌ها نیز در اظهارنظرهای مختلف از این حق قانونی خود دفاع کردند که آخرین آن مربوط به نطق رئیس مجلس در واکنش به اظهارات اخیر روحانی بود. در همین خصوص به سراغ یکی از اعضای هیأت رئیسه مجلس که حقوقدان و عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نیز هست رفتیم تا گفت‌وگویی با وی درخصوص چالش اخیر دولت و مجلس داشته باشیم. آنچه در ذیل می‌خوانید گفت‌وگوی خبرنگار پارلمانی همشهری با محمد دهقان است.
- این روزها شاهد چالش‌های گفتاری بین دولت و مجلس هستیم. دولتی‌ها از حجم زیاد سؤال نمایندگان انتقاد دارند. نظر شما در این خصوص چیست؟
درخصوص انتقاد برخی اعضای دولت نسبت به سؤال نمایندگان باید گفت، قانون اساسی وظایف همه قوا را مشخص کرده و اگر بخواهیم در کشور دمکراسی برقرار و آزادی حفظ شود باید پارلمان کشور که قدرت متکثر است تقویت شود. پارلمان نباید تضعیف شود و حریت و آزادگی باید همیشه در مجلس وجود داشته باشد. باید کاری کنیم که زبان نمایندگان باز باشد و دچار لکنت نشوند. صدای حق حتی با وجود سلایق مختلف باید از مجلس شنیده شود.
از سویی دیگر این یک واقعیت تاریخی است که اگر دولت‌ها تحت نظارت واقعی قرار نگیرند از مسیر اعتدال خارج می‌شوند. در همه دنیا به همان اندازه که نظارت بر دولت‌ها ضعیف شود خطر انحراف دولت‌ها از اعتدال افزایش می‌یابد. این دو موضوع کاملا با هم مرتبط است و به همین‌خاطر معمولا دولت‌ها از نظارت مجلس‌ها خوشحال نیستند. به این ترتیب هر چه دولت ظرفیت بیشتر و تحمل نظارت‌پذیری بیشتری داشته باشد به همان اندازه چالش بین دولت و مجلس کمتر می‌شود.
- حجم سؤال نمایندگان آن هم در طول 4ماه از وزرای این دولت کم‌سابقه است. فکر نمی‌کنید سؤال زیاد نمایندگان از وزرا باعث ایجاد چالش بین این دو قوه شده است؟
معمولا چالش میان دولت و مجلس ربطی به دولت اصلاح طلب و اصولگرا و اعتدال ندارد. این موضوع به روحیه نظارت‌پذیری دولت‌ها ربط دارد. مجلس طبق وظیفه قانونی خودش نظارت می‌کند. به هر اندازه که دولت‌ها این نظارت را تحمل کرده و از آن استقبال کنند چالش بین مجلس و دولت کم می‌شود و به همان اندازه که روحیه نظارت‌پذیری در آنها کم باشد چالش بین 2قوه بیشتر خواهد شد. اینکه مجلس تا چه حد می‌تواند از این اختیار خود استفاده کرده یا دولت تا چه حد می‌تواند نظارت‌پذیر باشد را قانون مشخص کرده است.
- این چالش بین دولت و مجلس یا بهتر بگویم دعوا بر سر اینکه حق با دولت است یا مجلس را در دولت گذشته هم شاهد بودیم. چرا قبول این موضوع (نظارت) برای دولتی‌ها کمی سخت است؟
بله این مشکل در دولت گذشته نیز وجود داشت. متأسفانه احمدی‌نژاد یک‌دنده و قائل به نظارت مجلس نبود. مدام مجلس را تضعیف می‌کرد. البته این آفت می‌تواند به جان هر دولتی بیفتد کما اینکه ما طلیعه‌هایی از تحمل‌ناپذیری و بی‌ظرفیتی را مشاهده می‌کنیم. ببینید از زمانی که مجلس بوده حق و اختیار نظارت و استیضاح نیز برای نمایندگان مجلس وجود داشته است. نمایندگان در دوره‌ای از این اختیار خود کمتر و در دوره‌ای نیز بیشتر استفاده کرده‌اند که هر دو حالت قانونی است. من تعجب می‌کنم که برخی مسئولان این حق مسلم و قانونی مجلس را با اینکه می‌دانند قانون است نمی‌پذیرند.
- پس با این حال می‌توان گفت یک سوء تفاهم بین دولت و مجلس پیش آمده که به راحتی با یک جلسه مشترک قابل حل است؟
معتقدم یک جریان سیاسی در کشور زیر پرچم دولت روحانی به‌دنبال تضعیف و تخریب مجلس هستند. این را هم بگویم که مجلس از انتقاد‌های رئیس‌جمهور و وزرا نگران نیست بلکه این موضوع طبیعی است و نمایندگان نیز انتقاد‌هایی دارند که در جلسات مشترک قابل حل است، اما ظاهرا یک جریان سیاسی تندرو در کشور امیدوار شده است که زیر لوای دولت تدبیر و امید بتواند فتح سنگر به سنگر را دنبال کند. این جریان که در گذشته فشار از پایین و چانه‌زنی در بالا، فتح سنگر به سنگر از تئوری‌های اصلی‌اش بود، الان فعال شده است.
برخی اعضای این جریان نیز در روزهای اخیر بحث انحلال مجلس را مطرح کرده بود. وقتی سخنان برخی مسئولان را در کنار اظهارات تئوریسین‌های این جریان تندرو قرار می‌دهیم احساس خوبی به ما دست نمی‌دهد و فکر می‌کنیم خطی برای تضعیف مجلس در کشور دنبال می‌شود. این رفتار خوشایند کشور نیست و موجب تضعیف دمکراسی است.
- این اختلاف بین دوقوه برای مردم یادآور دوران احمدی‌نژاد است که بحث‌های زیادی بین مجلس و دولت شکل گرفت؟
از زمانی که آقای روحانی رئیس‌جمهور شد رئیس و زعمای مجلس سعی‌شان کمک به دولت بوده و هست. روحانی نباید به‌صورت علنی علیه سؤال نمایندگان موضع می‌گرفت. درخصوص اختلافات مجلس با دولت احمدی‌نژاد باید بگویم که احمدی‌نژاد مجلس را نمی‌شناخت و روحیات خاصی داشت، اما روحانی 20سال در مجلس بود و مجلس انتظار ندارد رفتار وی با احمدی‌نژاد یکی باشد.
اینگونه مسائل باید در جلسات خصوصی قوا حل و فصل شود و هیأت رئیسه مجلس بنایش این است که سؤال نمایندگان را پالایش کند و برای این کار یکی از اعضای هیأت رئیسه ماموریت یافته است. از سویی از دولتی‌ها نیز انتظار داریم تا در مقابل مجلس با خویشتن‌داری و سعه صدر رفتار کنند تا هر دو قوه در کنار هم به حل مشکلات کشور و مردم بپردازند.
