حجت الاسلام محمدصادق یوسفی مقدم رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم در مورد اهمیت برقراری وحدت در جامعه اسلامی و وظیفه امرا، حکام و فقهای اسلامی در ایجاد وحدت، به خبرنگار مهر گفت:در قرآن کریم موضوع وحدت از جایگاه بسیار والایی برخوردار است و خدای متعال در یک آیه از تمام مردم خواسته است که به وحدت اهمیت بدهند و وحدت و اتحاد را از آیات و نشانههای خود معرفی کرده است.
وی ادامه داد: در سوره 103 آل عمران خداوند بر موضوع وحدت تأکید میکند و در ادامه در آیه 108 همین سوره همدلی و وحدت و همسویی را به عنوان آیه و نشانه خود یاد میکند. میفرماید "تلک آیات الله "اینها از نشانههای خداست. یعنی با چنگ زدن به ریسمان الهی انسانها میتوانند از تمام دغدغههای فردی و اجتماعی نجات یابند. این آیات نشانه اهمیت موضوع وحدت در قرآن کریم است.
استاد حوزه علمیه قم اظهارداشت: در جایی دیگر قرآن کریم، اختلاف و تفرقه را به ستم و تجاوز و بغی نسبت میدهد و عامل این ستم و بغی را شیطان معرفی میکند. این مطلب در سوره بقره آیه 213 است.
این آیه نشان میدهد که اتحاد نشان الهی است و یک موضوع فطری است، یعنی انسانها فطرتاً به وحدت و همدلی و همسویی متمایل هستند، تا تفرقه و تشتت و دشمنی؛ انسانها از نظر فطری میخواهند دشمنی بینشان نباشد و برادری و تعامل و همزیستی مسالمت آمیز بداشته باشند.
این مسئله را خداوند در فطرت و نهاد انسانها قرار داده است. در حقیقت کسانی که جامعه را به وحدت دعوت میکنند بر اساس فطرت عمل میکنند و کسانی که تفرقه میاندازند و با وحدت مخالف هستند برخلاف فطرت خودشان عمل میکنند.
وی افزود: همه انبیای الهی برای ایجاد وحدت و اتحاد آمدند. در سوره شورا آیه 10 خداوند میفرماید برای شما شریعتی آورده ایم که نوح و ابراهیم و موسی و عیسی (علیهم السلام) هم همان شرایع را داشتند و همه اینها برای اقامه دین و برطرف کردن تفرقه از جامعه آمدند.
بنابراین یکی از رسالت های بزرگ انبیا از بین بردن تفرقه در میان مردم است. خداوند نه تنها جامعه اسلامی بلکه تمام مردم دنیا را به وحدت دعوت میکند. یعنی وحدت موضوعی نیست که در اسلام باشد بلکه همه انسانها با ملیتها و قومها و افکار و عقاید مختلف باید اتحاد داشته باشند و این شعار بزرگ اسلام و پیامبر گرامی اسلام(ص) است. یعنی وحدت در حوزه تفکر دینی و هم حوزه تفکر فرادینی مطرح است. تمام ادیان آسمانی و تمام انسانها باید با هم متحد شوند. آیه 64 سوره آل عمران باید بر سر در سازمان ملل حک شود « قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْاْ إِلَى کَلَمَةٍ سَوَاء بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللّهَ وَلاَ نُشْرِکَ بِهِ شَیْئًا وَلاَ یَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللّهِ فَإِن تَوَلَّوْاْ فَقُولُواْ اشْهَدُواْ بانَّا مُسْلِمُونَ». بگو اى اهل کتاب بیایید بر سر سخنى که میان ما و شما یکسان است بایستیم که جز خدا را نپرستیم و چیزى را شریک او نگردانیم و بعضى از ما بعضى دیگر را به جاى خدا به خدایى نگیرد پس اگر [از این پیشنهاد] اعراض کردند بگویید شاهد باشید که ما مسلمانیم.
رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم تصریح کرد: خداوند همه اهل کتاب را به وحدت دعوت می کند و همه انسانها باید تحمل یکدیگر را داشته باشند. قرآن کریم شرایط به وجود آمدن وحدت در بین تمام ملتها را به خوبی بیان کرده است.
رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم در مورد اینکه چرا کشورهای اسلامی در برقراری وحدت ناموفق بوده اند، اظهار داشت: چند عامل است که از ایجاد وحدت در جوامع اسلامی جلو گیری میکند. یکی نبودن شرح صدر در برخی مسئولان و مردم است.
حالا کسانی که چه مسئولیت فرهنگی چه سیاسی و چه اجتماعی دارند، باید اینها بدانند که در جامعه اسلامی همزیستی مسالمت آمیز ضرورتاً مبتنی بر تحمل و شرح صدر است. باید به اینجا برسیم که به عقاید و مذاهب و مکاتب مختلف احترام بگذاریم و از یک طرف اتحاد دنیای اسلام را و از طرفی افکار و مذاهب مختلف را بپذیریم.
یوسفی مقدم عنوان کرد: اگر این کار را کردیم به توصیه قرآن و پیامبر اسلام(ص) عمل کرده ایم. پیامبر اکرم(ص) مسلمانان را از یک طرف به وحدت و از طرف دیگر به افکار مختلف که «رحمت» می نامد، دعوت کرده است. یعنی با حفظ وحدت، اندیشه ها و افکار مختلف معنا پیدا می کند. یعنی شرح صدر و تحمل یکدیگر را داشته باشیم و همین مسئله عامل وحدت، و نبود آن باعث تفرقه و اختلاف است.
یکی دیگر از عوامل تفرقه میان امت اسلامی توطئه های دشمنان است. یعنی بعضی از سران اسلامی برای خوش خدمتی به استکبار و ایجاد تفرقه بین کشورهای اسلامی و برای اینکه کشتار در جوامع اسلامی ادامه یابد با اسرائیل هم پیمان می شوند. اینها نشانه انحطاط و عقب افتادگی جامعه اسلامی است. جوامع اسلامی باید خودشان را از چنگال حاکمان و مسئولین و افرادی که اینچنین می اندیشند نجات دهند تا بتوانند به وحدت اسلامی دست یازند.
رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم در مورد تأثیر مخرب برخی فتاوی فتنه انگیز در جهان اسلام، یادآورشد: این فتواها از کسانی که کم سواد و کم دانش و ضعیف الفکر هستند صادر میشود.
انسانهای جمود الفکر و خشک که نه فهمی از دین و نه فهمی از امت اسلامی دارند. اندیشه این افراد محدود است و به اصطلاح جهان بینی آنها از نوک بینی شان تجاوز نمیکند. این احتمال هم بسیار وجود دارد که اینها عوامل بیگانه باشند زیرا یک مسلمان به راحتی حکم تکفیر مسلمان دیگری را نمیدهد تا چه رسد به اینکه حکم تکفیر بخش اعظمی از مسلمانان را صادر کند. در روایات داریم اگر مسلمانی نسبت کفر به مسلمان دیگری بدهد این کفر به خودش بر میگردد. امیدوارم علما و بزرگان دین، جامعه اسلامی را به وحدت ترغیب کنند. وگرنه کسانی که درد اسلام ندارند حاضرند برای ایجاد تفرقه با دشمنان اسلام همکاری کنند.
رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم در مورد راهکارهای رسیدن به وحدت در جوامع اسلامی گفت: همانطور که در حوزه نظری وحدت کارکرده ایم و کار میکنیم باید در حوزه عملی وحدت هم کار کنیم.
یعنی چه بکنیم که از نظر عملی به وحدت اسلامی نزدیک شویم. باید مذاهب مختلف را به رسمیت بشناسیم، به افکار و عقاید دیگران احترام بگذاریم و توهین و اهانت را به دیگر مذاهب جایز و روا نشماریم.
یک راهکار دیگر این است همانطور که علمای شیعه نسبت به تکفیر و تکفیری ها درجهان اسلام موضع گرفتند علمای اهل سنت هم نسبت به آنها موضع بگیرند.
در اینجا از شیخ الازهر تشکر می کنم که گفت کفر تکفیریها به خودشان بر میگردد. باید همین حساسیت را علمای اسلامی نسبت به امت اسلام داشته باشند و نگذارند تفرقه در میان امت اسلامی ایجاد بشود. طبیعی است که هرگاه تفرقه در میان امت اسلامی رواج پیدا کند بیشترین نفع و استفاده را دشمنان اسلام از آن می برند.