در این نشست که با اعتراض رؤسا و اعضای برخی انجمنهای دوستی ایران با کشورهای خارجی نسبت به ترک جلسه توسط مهدی حجت، قائممقام سازمان میراث فرهنگی ادامه یافت و برخی از آنها نیز این جلسه را در اعتراض به ترک زودهنگام این جلسه از سوی قائممقام سازمان میراث فرهنگی ترک کردند، مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز به همراه محمدحسین میرزاآقایی، رئیس اداره اول دیپلماسی عمومی وزارت خارجه حضور داشتند.
انجمنهای دوستی ناآشنا با ایران؟
قائممقام رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور که برای سخنرانی افتتاحیه این نشست به کاخ موزه نیاوران آمده بود در سخنانی اعتراف میکند که ایران در استفاده از ظرفیتهای گردشگری خود ناتوان بوده و از ظرفیتهای گردشگری خود آنطور که شایسته است استفاده نکرده است. مهدی حجت اما معتقد است که انجمنهای دوستی در ایران با داشتههای کشور آشنا نیستند، درحالیکه به گفته او، دوستی بدون آشنایی حاصل نمیشود. قائممقام سازمان میراث فرهنگی همچنین معتقد است که انجمنهای دوستی در ایران بهدلیل همان ناآشنایی خود با داشتههای کشور تاکنون نتوانستهاند مجموعه تواناییها و داشتههای ایران را به کشورهای خارجی منتقل کنند. مهدی حجت که معاونت میراث فرهنگی کشور را نیز در اختیار دارد در پایان نقد خود از انجمنهای دوستی به گروههای دوستی ایران و کشورهای خارجی پیشنهاد داد که ابتدا با آنچه در ایران جریان دارد و با جاذبههای گردشگری و داشتههای کشور آشنا شوند.
انجمنهای دوستی ابزار دیپلماسی فرهنگی
مرضیه افخم، سخنگوی وزارت خارجه کشور اما بهگونه دیگری به انجمنهای دوستی با کشورهای جهان در ایران نگاه میکند. او نگاه وزارت خارجه به گروههای دوستی با کشورهای خارجی را ابزاری برای توسعه دیپلماسی عمومی کشور در جهان میداند. او البته از قصد جدی وزارت خارجه در همکاری با گروههای مردمنهاد همچون انجمنهای دوستی در ایران خبر میدهد. مرضیه افخم اما معتقد است که باید از همه ظرفیتهای کشور در ارتقای چهره ایران و ارائه قدرت نرم ایران در جهان استفاده کرد.
او دیپلماسی عمومی را هنر ارتباط شهروندان جهان با یکدیگر میداند و میگوید: یکی از مباحث دیپلماسی عمومی، صنعت گردشگری است و هر کشوری که توانسته صنعت گردشگری خود را توسعه بدهد تبدیل به یک قدرت منطقهای شده است. سخنگوی وزارت خارجه خبر دیگری نیز در موضوع انجمنهای دوستی ایران با کشورهای خارجی دارد. افخم پیشنهاد داد تا کارگروه تدوین نقشه راه با همکاری انجمنهای دوستی ایران و کشورهای خارجی تشکیل شود.
در نگاه سخنگوی وزارت خارجه ایران، گردشگری ارتباط مستقیم شهروندان با شهروندان است و گردشگران با خریداری صنایعدستی، کالا و خدمات دیگر کشورها در حال انتقال فکر و اندیشه کشور میزبان به کشورهای دیگر هستند. به گفته افخم، گردشگری میتواند تبلیغات منفی علیه ایران را خنثی کند. به گفته وی، 500نقطه گردشگری کشور و ثبت 16اثر ایران در فهرست جهانی ظرفیت خوبی را برای توسعه گردشگری کشور ایجاد کرده است. او نیز همچون معاون قائممقام سازمان میراث فرهنگی کشور معتقد است که تاکنون از ظرفیتهای گردشگری کشور استفاده شایسته نشده است. سخنگوی وزارت خارجه ایران اما میگوید که با شکستهشدن فضای روانی ناشی از تحریمها علیه ایران میتوان شاهد رونق در حوزه گردشگری در کشور بود.
بازار صنایعدستی عقبماندهتر از تایلند
بهمن نامور مطلق، معاون صنایعدستی کشور اما در جمع رؤسا و اعضای انجمنهای دوستی ایران با دیگر کشورها به وضعیت نامناسب ایران در حوزه صادرات صنایعدستی اشاره میکند. به گفته او، آینده هنرهای سنتی و صنایعدستی در ایران روشن است اما متأسفانه ایران آماده این آینده درخشان نیست. نامور مطلق با تأکید بر امیدها مبنی بر کاهش قیمتها و بالارفتن کیفیت تولید صنایعدستی در کشور و رونق در حوزه صنایعدستی خواستار هماندیشی با وزارت خارجه بهمنظور جلوگیری از ارائه صنایعدستی غیرایرانی در برخی کشورهای خارجی به نام ایران شد.
معاون صنایعدستی کشور همچنین به ازدسترفتن بازارهای خارجی صنایعدستی ایران بهدلیل نبود بازاریابی قوی و ناآشنایی با زیباییشناسی کشورهای خارجی اشاره میکند. او میگوید: ایران در موضوع صادرات صنایعدستی حتی از کشور تایلند نیز عقب مانده است.
انتظار انجمنهای دوستی از وزارت خارجه و میراث
سید ابوالفضل رضوی، رئیس انجمن دوستی ایران و اتریش اما در این نشست با اعتراض به آنچه معاون میراث فرهنگی کشور در مورد انجمنهای دوستی ایران گفته بود اعلام میکند که مشخص نیست وزارت خارجه و سازمان میراث فرهنگی چه کمکی میخواهند به انجمنهای دوستی کنند. رضوی همچنین از وزارت خارجه و سازمان میراث فرهنگی خواست تا مشخص کنند چه خدماتی به انجمنهای دوستی ایران و کشورهای خارجی خواهند داد؟
رقیه حاتمیپور، رئیس انجمن دوستی ایران و استرالیا نیز در حاشیه این نشست به همشهری میگوید که انجمنهای دوستی دارای اساسنامه مشخص هستند و اغلب رؤسای آنها از افرادی هستند که کشورشان را میشناسند و به کارشان مسلط هستند. او میگوید: مشکل انجمنهای دوستی در اجرای برنامهها تعدد سازمانهای مرتبط نظیر وزارت خارجه، کشور، سازمان ارتباطات اسلامی و سازمان میراث فرهنگی است. به گفته او، بیشتر انجمنهای دوستی دارای تقویم کاری و برنامه هستند که اگر حمایت 2 رکن اصلی یعنی وزارت خارجه و سازمان میراث فرهنگی از آنها وجود داشته باشد این انجمنها ایران را به بهترین شکل ممکن به جهان معرفی میکنند.