شاید بیشتر افراد از اطرافیان خود شنیده باشند که فلان شخص آپاندیس خود را عمل کرده است، اما از جزئیات این بیماری و نحوه درمان آن با خبر نباشند. بهاحتمال زیاد از این مسئله هم بسیاری از ما بیاطلاع هستیم که درصورت عدمدرمان بموقع آپاندیسیت امکان عفونت موضعی در بدن افزایش مییابد.
پزشکان، جراحان و متخصصان معتقدند در ابتدا برای تشخیص هر بیماری باید علائم آن را به خوبی شناخت. به گفته دکتر مهرداد ضیایی متخصص جراحی عمومی که مطالبی درباره درمان این بیماری در سایت پزشک آنلاین نیز منتشر کرده است، باید بهطور ویژه به تمام دردهای ناحیه شکم توجه کرد و آنها را جدی گرفت. به تعبیر دکتر ضیایی جزئیات درد شکمی در تشخیص آپاندیسیت بسیار کمککننده است.
درد ناگهانی شکم معمولا نخستین علامت است. درد ممکن است در قسمت پایینی شکم در سمت راست باشد اما ممکن است درد بهصورت ناراحتی مبهمی در وسط شکم احساس شود و سپس به سمت راست و پایین منتقل شود. درد احتمالا طوری است که فرد قبلا تجربه چنین دردی را نداشته است، ظرف چند ساعت بدتر میشود و با راه رفتن، نفس کشیدن و سرفه یا عطسه بیشتر میشود. تب خفیف و تورم شکمی نیز ممکن است وجود داشته باشند.
البته هر دردی در شکم نشانه آپاندیسیت نیست اما باید هر درد شکمی را که ادامه پیدا میکند و مخصوصا اگر همراه با از دست دادن اشتها، تهوع، استفراغ و تب باشد جدی گرفت و جهت معاینه به پزشک مراجعه کرد. علائم آپاندیسیت متغیر و متفاوتند و میتوانند علائم بیماریهایی مانند انسداد روده، بیماریهای التهابی روده، بیماری التهابی لگن و سایر بیماریهای زنان، یبوست و برخی بیماریهای دیگر را تقلید کنند.
اما تشخیص بموقع آپاندیسیت بهمنظور درمان بموقع آن ضروری است. تشخیص آپاندیسیت بیشتر بالینی است و درصورتی که علائم واضح باشند ممکن است پزشک تصمیم به جراحی فوری بگیرد زیرا درصورت تأخیر خطر افزایش مییابد. درصورت نیاز پزشک برای تشخیص از آزمایش، عکس رادیوگرافی، سونوگرافی و حتی لاپاروسکوپی استفاده میکند. آزمایش ویژهای برای تشخیص قطعی وجود ندارد اما آزمایش خون و شمارش گلبولهای سفید کمککننده است. عکس رادیوگرافی شکم در تشخیص آپاندیسیت بیشتر برای رد سایر عوامل درد شکمی گرفته میشود.
سونوگرافی شکمی هم روش قابلاستفادهای در تشخیص آپاندیسیت است و سایر علل درد شکمی را نیز مشخص میکند. لاپاروسکوپی یک روش تشخیصی درمانی است که در آن وسیلهای شبیه تلسکوپ از طریق یک برش کوچک در دیواره شکم وارد شکم میشود. این وسیله دارای دوربینی کوچک و مخصوص است و کمک میکند که پزشک بتواند مستقیما اعضای درون شکم را ببیند و اگر علت درد شکم آپاندیسیت باشد، آپاندیس فورا از بدن خارج میشود.
سؤالی که ذهن اغلب بیماران را بهخود مشغول میکند این است که آیا جراحی تنها راه درمان آپاندیسیت است یا شیوههای کمتر تهاجمی هم برای درمان این بیماری میتوان متصور بود؟ به گفته دکتر ضیایی، اگر پزشک به آپاندیسیت شک کند ممکن است بدون انجام تستهای دیگر جراحی را توصیه کند.
جراحی سریع خطر پاره شدن آپاندیس را کاهش میدهد. به جراحیای که برای درمان آپاندیسیت انجام میشود آپاندکتومی گفته میشود. این جراحی به 2 روش لاپاروسکوپی و لاپاراتومی انجام میشود که روش اول جدیدتر است. خطر عمل جراحیای که برای برداشتن آپاندیس انجام میشود نسبتا کم است و بیمار کمتر از یک هفته در بیمارستان میماند و میتوان انتظار داشت که طی 3 هفته به حالت قبلی و طبیعی برگردد. اگر جراحی با لاپاروسکوپی انجام شود و شرایط بیمار خوب باشد ممکن است بیمار بتواند 24ساعت بعد از عمل به خانه برگردد.
شاید این سؤال از سوی مردم مطرح شود که آیا جلوگیری از بروز آپاندیسیت امکانپذیر است که پزشکان و جراحان اغلب پاسخشان در اینباره منفی است چرا که هیچ راهی برای جلوگیری از آپاندیسیت وجود ندارد، اما به هر حال بروز آپاندیسیت در افرادی که غذاهای دارای فیبر بالا، مانند سبزی و میوه مصرف میکنند کمتر شایع است.