مشخص نیست دلیل تهدیدهای سالانه به میدان تاریخی نقش‌جهان اصفهان چیست؟ پیش‌تر ماجرای احداث برج جهان نما در همسایگی میدان ثبت جهانی‌شده نقش جهان اصفهان سال‌ها دردسرساز شد و پس از آن، رأی به کوتاه شدن جهان نما به نفع نقش جهان داده شد. یکی‌دو سال گذشته نیز در اطراف میدان نقش جهان عملیات عمرانی انجام شده بود که این اقدام با اعتراض دوستداران میراث فرهنگی مواجه شد. روزی دیگر ماجرای عبور مترو از زیر میدان تاریخی نقش جهان اصفهان مطرح شد و اعتراض‌ها به آن تصمیم ادامه یافت.
همچنین دیروز خبرگزاری مهر از داستان تازه‌ای در تهدید میدان نقش جهان اصفهان خبر داد که براساس آن قرار است خیابان جدیدی به عرض 16متر به موازات میدان نقش جهان اصفهان و در نزدیکی مسجد تاریخی شیخ لطف‌الله احداث شود.
این نخستین اقدام برای احداث خیابان در مجاورت میدان تاریخی نقش جهان اصفهان که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده، نیست. پیش‌تر خیابانی به نام استانداری در کنار میدان نقش جهان اصفهان ایجاد شد که موجب اعتراض دوستداران میراث فرهنگی شده بود.
تخریب بناهای تاریخی
میدان نقش جهان در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۵۸ در ردیف نخستین آثار ایران بود که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت جهانی رسید. این میدان تاریخی که میدان امام خمینی یا میدان امام اصفهان نیز نامیده می‌شود میدان مرکزی شهر بوده که در دوره صفویه به عنوان میدان چوگان‌بازی نیز کاربرد داشت. مجموعه تاریخی نقش جهان شامل بناهای تاریخی عالی‌قاپو، مسجد امام (شاه)، مسجد شیخ لطف‌الله و سردر قیصریه و بازارچه اطراف این میدان است. این میدان تاریخی براساس این گزارش 500متر طول و 165متر عرض دارد.
خبرگزاری مهر البته اعلام کرده است که از مدت‌ها پیش شهرداری اصفهان در حال تملک و آزادسازی قسمتی از محله قدیمی پشت‌مسجد شیخ لطف‌الله بوده تا به‌منظور ایجاد دسترسی محلی، خیابانی موازی ضلع شرقی میدان نقش جهان ایجاد کند.
بنابر این گزارش، خیابانی که قرار است در نزدیکی مسجد تاریخی شیخ لطف‌الله ایجاد شود فاصله بسیار نزدیکی تا میدان و مسجد شیخ لطف‌الله دارد. گفته می‌شود در مسیر این خیابان که قرار است آقانور نجفی نامیده شود، تعداد زیادی از بناهای واجد ارزش تاریخی نیز وجود دارند که با احداث این خیابان نه‌تنها این بناها، بلکه بافت قدیمی این بخش از شهر اصفهان نیز تخریب می‌شود. مهدی حجت قائم‌مقام سازمان میراث فرهنگی و معاون میراث فرهنگی کشور که چند روز است به‌دلیل آنچه شرایط نامساعد کاری اعلام کرده است از سازمان میراث فرهنگی رفته تا روزی که در سازمان میراث فرهنگی بود، موضوع احداث خیابان موازی با میدان نقش جهان با عرض 16متر آن هم در نزدیکی مسجد شیخ لطف‌الله را پیگیری کرد.
براساس این گزارش، او در چند‌ماه گذشته نماینده‌ای را برای بررسی موضوع به این محدوده فرستاد و دستور توقف عملیات احداث خیابان را صادر کرد. اما اکنون با غیبت او در سازمان میراث فرهنگی، مسئولان شهری اصفهان دوباره این موضوع را در دستور کار قرار داده و اقدام به تملک بناهای موجود مسیر خیابانی که تصمیم به احداث آن دارند، کرده‌اند.
میراث فرهنگی موافق خیابان‌کشی
آنطور که در گزارش مهر آمده است برخلاف نظر قائم‌مقام سازمان میراث فرهنگی، مسئولان اداره میراث فرهنگی اصفهان نه‌تنها با ایجاد این خیابان جدید در نزدیکی میدان نقش جهان مخالفتی نکرده‌اند بلکه تنها اختلاف آنها با مسئولین شهری اصفهان بر سر 2متر عرض این خیابان است. بدین‌ترتیب که مسئولین شهری اصفهان اصرار به ایجاد یک خیابان با عرض 16متر دارند درحالی‌که مسئولین سازمان میراث فرهنگی در اصفهان با عرض 14متری برای احداث خیابان جدید در نزدیکی میدان و مسجد تاریخی شیخ لطف‌الله اصرار دارند.
مصلحی رئیس میراث فرهنگی اصفهان تا لحظه انتشار این گزارش پاسخی به خبرنگارها نداده است و در بهانه‌ای بدون توجیه ارائه پاسخ را منوط به اجازه روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی کرده است. براساس این گزارش، احداث خیابانی موازی با میدان نقش جهان درحالی در دستور کار مدیریت شهری اصفهان قرار گرفته که هر نوع دستکاری اطراف میدان نقش جهان به‌عنوان بخش‌های حامی این مجموعه، موجب خدشه به حریم درجه یک این بنای جهانی می‌شود و خطر خروج این میدان تاریخی از فهرست میراث جهانی یونسکو را افزایش می‌دهد.
این گزارش مشخص کرده است که احداث خیابان اطراف میدان نقش جهان، مانند خیابانی که در ضلع غربی این میدان کشیده شده، وضعیت مطلوب میدان را به هم می‌زند. براساس گزارش‌ها، میدان نقش جهان در 400سال اخیر موجب تعادل در بافت شهری اصفهان شده است.
