درپی همین تفاهمنامه بود که شورای راهبردی سلامت شهر تهران فعالیت گسترده و رسمی خود را در زمینه ارتقای عادلانه سلامت و وضعیت بهداشتی شهر تهران و همچنین توانمندسازی شهروندان در زمینه خودمراقبتی آغاز کرد. نخستین جلسه این شورا هم پس از انعقاد تفاهمنامه روز شنبه هفته گذشته تشکیل شد که ماحصل آن تأکید اعضا و متخصصان نظام سلامت بر اجرای هرچه سریعتر مدل جامع سلامت در تهران بود. ریاست این شورا را دکتر علیرضا مرندی، رئیس فرهنگستان علوم پزشکی برعهده داشت؛ فردی که حکم ریاستش با پیشنهاد اعضای شورای راهبردی پس از امضای تفاهمنامه از سوی وزیر بهداشت مورد قبول واقع شده بود. اینطور که در اساسنامه مقرر شده است شورای راهبردی حداقل هر دوماه یکبار تشکیل جلسه میدهد تا مفاد تفاهمنامه را اجرایی کنند.
اما سؤال اینجاست که مفاد این تفاهمنامه 5ساله به چه شکل اجرا میشود و شهروندان چگونه از مزایای طرحهایی که منجر به ارتقای سلامت آنها میشود بهره میبرند. اعضای شورای راهبردی سلامت میگویند که ابتدا طرح بهصورت پایلوت از منطقه 9تهران آغاز میشود و پس از بررسیهای لازم سایر مناطق هم تحت پوشش قرار میگیرد.
به همین منظور از امیر پیرایش، رئیس اداره سلامت شهرداری منطقه9 پرسیدیم که چه تعدادی از شهروندان پایتخت در این طرح تحت مراقبت قرار میگیرند؟ وی در پاسخ گفت: در منطقه9 حدود 8هزار نفر از شهروندان در طرح پایلوت زیرنظر یک خانه سلامت از مراقبتهای اولیه و ثانویه برخوردار میشوند. البته پیرایش اعلام کرد که این طرح در یکی از محلات مناطق 4و 20نیز اجرا میشود.
ارائه بستههای خدماتی درمان به مردم
رضا قهرمانی، معاون پیشگیری اداره کل سلامت شهرداری تهران نیز توضیحاتی را درخصوص جلسه روز شنبه این شورا به همشهری ارائه داد؛«در تفاهمنامه آمده بود که اساسنامه، آییننامه اجرایی، ساختار، شرح وظایف و حدود اختیارات شورای راهبردی طی حداکثر ۳ماه از تاریخ تشکیل شورا، توسط شورا تدوین و پس از تأیید طرفهای تفاهمنامه اجرا شود. در جلسه روز 26 بهمن (شنبه هفته گذشته)، اعضا بیشتر بر همین مسئله متمرکز شدند و قرار شد کمیتههایی با عضویت نمایندگان هر 3طرف تفاهمنامه روی اساسنامه پیشنهادی کار کنند.»
وی در رابطه با بحث مدل شدن منطقه 9تهران برای اجراییشدن طرحهای تفاهمنامه هم گفت که در جلسه خیلی به این مسئله پرداخته نشد اما قرار شد سوابق کار در این منطقه استخراج شود. طبق گفته قهرمانی پس از تصویب اساسنامه، ستادی اجرایی منصوب میشود و مدیریت اجرایی این مدل را در منطقه9 برعهده میگیرد. از صحبتهای معاون پیشگیری اداره کل سلامت شهرداری تهران اینطور برداشت میشود که کارهایی که برای ارتقای سلامت شهروندان منطقه 9باید اجرا شود ابتدا در شورای راهبردی سلامت مطرح و بعد از آن بستههای خدماتی به این دسته از شهروندان داده میشود تا مردم بدانند در قالب این طرح از چه خدمات اولیهای برخوردار میشوند.
احیای طرح پایلوت سلامت منطقه9
رئیس کمیسیون سلامت، محیطزیست و خدمات شهری شورای شهر تهران هم که در جلسه روز شنبه شورای راهبردی سلامت حضور داشت درخصوص برنامههای این شورا به همشهری گفت که نشست برای تدوین آییننامه اجرایی کار بود که پیشنویس این آییننامه به شور گذاشته شد و نهایتا بررسی آن به کارگروهی محول شد تا بازنگری آن صورت بگیرد. رحمتالله حافظی در پاسخ به این سؤال که چه زمانی این آییننامه نهایی میشود هم بیان کرد: جلسه آینده شورای راهبردی سلامت 17 اسفندماه خواهد بود و تصویب این آییننامه پس از تغییرات در دستور کار قرار میگیرد.
به گفته این عضو شورای شهر، منطقه 9خیلی پیش از اینها بهعنوان پایلوت طرح ارتقای سلامت شهروندان انتخاب شده بود اما در برههای از زمان مرکز تعیین شده نیمهفعال شد. وی درخصوص اینکه مرکز مدتی نیمهفعال بوده هم دلایلی عنوان کرد؛ « اقداماتی در این مرکز پایلوت در قالب تفاهمی بین وزارت بهداشت و شهرداری در سالهای پیش صورت گرفت اما زمانی که دولت دهم شکل گرفت، فشارهایی به وزارت بهداشت برای توقف کار این مرکز وارد آمد و این مسئله باشد تا خدمات در دستور کار قرار گرفته بهصورت نیمهتعطیل درآید.» وی اضافه کرد که با روی کار آمدن دولت یازدهم این فضا احیا شد.
در طرح و برنامههای اداره کل سلامت شهرداری تهران موارد زیر دیده میشود که از میان آنها در جدول زیر اهداف و نحوه اجرای 3طرح خانه سلامت محله، پزشک محله و تشکیل باشگاه چاقی آورده شده است
اجرای طرح خانه سلامت محله
جلب مشارکت آحاد خانواده ها و عموم اقشار اجتماعی در اداره امور محلی در چارچوب اهداف، وظایف و مسئولیت های مدیریت سلامت شهری
فراهم کردن بستر مناسب برای ساکنان محله جهت کسب مهارت های زندگی از طریق تمرین و ممارست در مشارکت های اجتماعی
نهادینه کردن ارتباط مردم و مشارکت جمعی آنان با متولیان مدیریت شهر به ویژه در امر سلامت
ارتقای آگاهی های عمومی مردم در خصوص مسائل سامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی
ارتقای فرهنگ شهرنشینی و مشارکت پذیرکردن ساکنان محله به عنوان شهروندان مسئول و آگاه در امر سلامت محله
به فعلیت درآوردن استعدادها، خلاقیت ها و همکاری های خانواده ها برای بالابردن شاخص های محیط زیست محله
تقویت روحیه جمعی و ایجاد همبستگی اجتماعی بین خانواده ها برای تامین سلامت، امنیت و حفظ و نگهداری از فضاهای موجود شهری
تقویت روحیه اتکا به نفس و خودباوری در خانواده ها در جهت بازآفرینی هویت محله
ایجاد همفکری و همدلی بین ساکنان محله و مسئولان شهرداری منطقه جهت تحقق اهداف سلامت محله
اجرای طرح پزشک محله
شناسایی پزشکان مردمی و مشارکت جو در تمامی محله های شهرتهران به منظور ارتقای سطح سلامت محلات
ایجاد کانون پزشکان محله به عنوان یک نهاد مردمی
انتخاب حداقل 5 پزشک علاقه مند به تعداد محلات منطقه توسط مدیران خانه های سلامت مناطق و تایید معاونت اجتماعی منطقه
معرفی پزشکان منتخب محله به اداره کل سلامت توسط معاونان محترم اجتماعی فرهنگی مناطق به تفکیک محلات
طرح تشکیل باشگاه چاقی
مشاوره به شهروندان چاق برای کاهش وزن و رسیدن به وزن نرمال
مشاوره به شهروندان با اضافه وزن برای کاهش وزن و رسیدن به وزن نرمال
مشاوره به شهروندان با وزن نرمال برای حفظ وزن نرمال
مشاوره به شهروندان با وزن نرمال دچار بیماری های مزمن برای برخورداری از شیوه زندگی سالم همزمان با بیماری
مشاوره به شهروندان دچار کاهش وزن برای رسیدن به وزن نرمال
ایجاد بستر مناسب جهت بررسی و تحقیق در رابطه با راهکارهای نوین مقابله و پیشگیری از معضل چاقی