این اعتیادآورها که ممکن است در قالبی غیراز مخدر خرید و فروش شوند، در متون اخیر سازمان ملل به «روانگردانهای تازه» مشهورند. خبر احتمال ورود این موادمخدر به ایران را مدیرکل درمان ستاد مبارزه با موادمخدر داده است. فرید براتی سده در حالی به فارس چنین گفت که برای این موادمخدر پروتکل درمانی تهیه نشده است. بسیاری از این مواد همان محرکهای پیشین هستند که با عنوانهای جدید وارد بازار میشوند. از سوی دیگر سازمان ملل اعلام کرده که نسل چهارم موادمخدر در قالب داروهایی است که به آنها روانگردان تازه گفته میشود.
در گزارش 2013سازمان ملل نیز به این روانگردانهای جدید اشاره شده و مدیرکل درمان ستاد مبارزه با موادمخدر میگوید که برخی از انواع این نوع موادمخدر ممکن است به کشور وارد شود. براتی سده با اشاره بهوجود یک میلیون و 325هزار معتاد در کشور گفت:متأسفانه برای همه این تعداد امکانات کافی موجود نیست. او ادامه داد: این به معنی عدمفعالیت دستگاهها نیست بلکه حمایتها کم است بهطوری که از کل آماری که موجود است فقط 700هزار نفر تحت پوشش قرار دارند.
مدیرکل درمان ستاد مبارزه با موادمخدر گفت: مهم این است که برای مقابله با این مواد روانگردان جدید آماده باشیم و رویکرد جدید ستاد مبارزه با موادمخدر در بحث پیشگیری، مقابله و درمان مثبت بوده و در حال استقرار است. مدیرکل درمان ستاد مبارزه با موادمخدر در حالی چنین میگوید که عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور و دبیر ستاد مبارزه با موادمخدر در گفتوگو با خبرنگار همشهری ورود نسل چهارم موادمخدر را به ایران و بهطور گسترده تأیید نکرد.
رحمانی فضلی همچنین در این روزها بررسی یک پیشنهاد را هم در برنامه کاری خود دارد. آن پیشنهاد، تشکیل کمیسیون مدیریت بازار مواد اعتیادآور است که بهتازگی به مقصد میدان فاطمی ارسال شده است. تشکیل این کمیسیون در حالی به پیشنهاد کارگروه پیشگیری کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام طی نامهای به وزیر کشور ارائه شده است، که نامهای تازه فرآوردههای اعتیادآور با سرعت بیسابقهای در بازار این مواد در حال افزایش است؛ مواد اعتیادآوری که گاه در قالب مواد نیروزای ورزشی، گاه در شکل پودرهای رژیمی، گاهی در قامت لوازم آرایشی و بهداشتی و گاه با عنوان داروهای گیاهی خانهبهخانه و دهانبهدهان توصیه میشوند و دستبه دست خریدوفروش میشوند.
نسل چهارم موادمخدر که وزیر کشور و همچنین مدیرکل درمان ستاد مبارزه با موادمخدر درباره آنها سخن میگویند، از نوع MPS هستند و با اینکه عنوانشان جدید است، از دهه70 در دنیا وجود داشته است. مواداولیه این موادمخدر منشأ گیاهی دارد. این در حالی است که به گزارش سازمان ملل هر روز یک ماده روانگردان جدید در اروپا تولید میشود که این مواد ترکیبات و اثرات متفاوتی برجای میگذارد.
بسیاری از موادمخدری که اخیراً به بازار آمده جدید نیستند بلکه نامهای تجاریشان در بین فروشندگان متفاوت است. کروکودیل، ماشروم، نخ، برنز و کاغذ اسامیای هستند که در عرصه موادمخدر جدید به بازار آمدهاند و مصرفکنندگان را برای مصرف هرچه بیشتر و متنوعتر بهخود میخوانند. این بازار آشفته مواد اعتیادآور چه به مذاق مسئولان خوش بیاید و چه نیاید، یک مدیریت واحد میخواهد. وزیر کشور در اینباره به خبرنگار همشهری گفته است: جایگزینکردن فرآوردههای کمخطر موادمخدر به جای مواد پرخطر، یکی از سیاستهای مبارزه با موادمخدر است.