دمشق
اوایل مرداد۹۱ بود که ۴۸ زائر ایرانی در دمشق به دست شورشیان سوری گروگان گرفته شدند. زائران ایرانی برای زیارت به حرم حضرت زینب(س) رفته بودند، از آنجا نیز برای بازگشت به تهران عازم فرودگاه بودند که مورد حمله تروریست‌های مستقر در سوریه قرار گرفتند. رسانه‌های نزدیک به شورشیان سوری از جمله العربیه بلافاصله عملیات روانی گسترده‌ای را آغاز و زائران ایرانی را فرماندهان ارشد سپاه معرفی کردند. پس از اعلام این خبر، تلاش‌های دیپلماتیک برای آزادی 48 گروگان ایرانی آغاز شد.
وزیر امور خارجه کشورمان در همان ساعات اولیه در تماس تلفنی با وزرای خارجه ترکیه و قطر خواستار تلاش این دولت‌ها - که به شورشیان سوری نزدیک بودند- برای کمک به آزادی زائران ربوده شده ایرانی شد. تلاش‌های دیپلماتیک ادامه داشت تا اینکه انتشار خبر کذب شهادت 3 نفر از زائران ایرانی شوک بزرگی را به مردم و رسانه‌ها منتقل کرد. کذب بودن این خبر خیلی زود مشخص شد. سرانجام پس از 5 ماه تلاش‌های دیپلماتیک و رایزنی‌های گسترده زائران ایرانی با میانجی‌گری ترکیه و قطر آزاد شدند تا 20 دی ماه91 در فرودگاه مهرآباد در آغوش مردمی که برای استقبال از گروگان‌های ایرانی آمده بودند، آرام بگیرند.
وزارت امور خارجه هم در بیانیه‌ای به مناسبت آزادی ۴۸ زائر ایرانی در سوریه، از تلاش‌های کشور دوست و برادر سوریه و مساعدت کشورهای قطر و ترکیه برای آزادی این زائران قدردانی کرد. در همان روزها بولنت ییلدیریم، رئیس امدادرسانی ترکیه که در سوریه به‌سر می‌برد، مدعی شد: این ۴۸زائر ایرانی در مقابل 2هزار و ۱۳۰نفر زندانی معارض در سوریه آزاد شدند. وی ادامه داد: این تبادل اسرا از مدت‌ها پیش مورد پیگیری طرف‌ها قرار گرفته بود. این ادعا از سوی مقامات کشورمان تایید نشد.
بنغازی
مرداد ماه سال91 از جهت دیگری هم برای ایرانیان ماه تلخی بود. در این ماه ۷ امدادگر هلال‌احمر ایران نیز که مهمان رسمی هلال احمر لیبی بودند، توسط گروه‌های مسلح در شهر بنغازی گروگان گرفته شدند. پس از اعلام خبر دستگیری مسئولین هلال‌احمر ایران در لیبی، وزارت امور خارجه بر ضرورت اقدامات فوری وجدی لیبی در آزادی هیأت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد. امیر عبداللهیان، معاون عربی و آفریقای وزارت امورخارجه ضمن تاکید بر سلامت کامل این افراد اعلام کرد: تلاش‌های فشرده وزارت امورخارجه برای آزادی هیأت رسمی هلال احمر ایران ادامه دارد. صالحی وزیر امورخارجه وقت هم در دیدارهای متعدد خود با مسئولان کشور لیبی خواستار آزادی هرچه سریع‌تر مدیران هلال‌احمر شد‌تا اینکه سرانجام 15 مهرماه علی‌اکبر صالحی اعلام کرد: در پی مذاکرات فشرده با مراجع رسمی لیبیایی، ۷ گروگان ایرانی در لیبی پس از ۶۵ روز آزادشدند.
اربیل
درگروگانگیری دیگر 21دی ماه 1385 نیروهای آمریکایی با یورش شبانه به کنسولگری ایران در اربیل مرکز کردستان عراق 5 دیپلمات ایرانی را به گروگان گرفتند. بلافاصله پس از این اتفاق رایزنی‌های دیپلماتیک از طریق دفتر نخست‌وزیری عراق و سفارت سوئیس در ایران (دفتر حافظ منافع آمریکا) آغاز شد. منوچهر متکی، وزیر خارجه وقت کشورمان هم به خبرنگاران گفت که از دوستان خود در کردستان عراق همچون مسعود بارزانی و جلال طالبانی رئیس‌جمهور عراق خواسته‌ایم که هرچه زودتر نسبت به آزادی این عزیزان اقدام کنند. با این حال ناکامی‌های آمریکا در تامین امنیت در عراق و شکست‌های پی‌در‌پی این کشور مانع از تحقق سریع آزادی دیپلمات‌های ایرانی می‌شد تا اینکه سرانجام پس از گذشت ۹۱۰ روز از اسارت دیپلمات‌ها در زندان آمریکایی‌ها، سرانجام در ۸تیر۱۳۸۸ براساس توافقنامه امنیتی بین دولت عراق و آمریکا، دیپلمات‌ها آزاد شدند.
پیشاور
ماجرای آزادسازی حشمت‌الله عطارزاده، دیپلمات ایرانی که 17ماه در اسارت یک گروه آدم‌ربا در پاکستان قرار داشت، یکی از جالب‌ترین و پیچیده‌ترین عملیات‌های آزادسازی است که در سال‌های اخیر صورت گرفته است. در این عملیات پیچیده که توسط نیروهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی ایران در داخل خاک پاکستان انجام شد گروهک آدم‌ربا حدود 7 ماه مورد اشراف کامل اطلاعاتی قرار داشته و به‌صورت کامل وضعیت آنان تحت نظر بوده و در نهایت در فرصتی مناسب یک تیم ورزیده از وزارت اطلاعات موفق به آزادی عطارزاده شدند. عطارزاده در این باره می‌گوید که تا لحظه ورود به خاک ایران اصلا نمی‌دانسته که در اختیار ماموران وزارت اطلاعات ایران قرار دارد و تازه پس از ورود به خاک ایران به او اطلاع داده می‌شود که آزاد شده است. این عملیات تنها چند هفته پس از انجام عملیات بزرگ دستگیری ریگی، سرکرده گروهک جندالله صورت گرفته بود.
صنعا و سراوان
گره 2گروگانگیری یکی در یمن و دیگری در پاکستان هنوز باز نشده است. نوراحمد نیک‌بخت، وابسته اداری سفارت ایران در یمن، تیرماه 92 در صنعا ربوده شده است. چندی پیش خبری از کشف جسدی متعلق به این دیپلمات ایرانی منتشر شد که وزارت خارجه ایران آن را تکذیب کرد. هفدهم بهمن ماه هم 5مرزبان ایرانی در منطقه مرزی سراوان به دست گروهک تروریستی جیش‌العدل ربوده شدند. حالا این گروگان‌ها چشم به راه اقدامات دیپلماتیک و اطلاعاتی برای آزادسازی‌شان هستند. آیا این تلاش‌ها به‌زودی نتیجه خواهد داد تا 5 سرباز ایرانی و دیپلمات ربوده شده ایران در یمن امسال عید را در کنار خانواده‌هایشان بگذرانند؟حسینعلی امیری سخنگوی وزارت کشور اخیرا گفته است ایران از محل این سربازان اطلاع دارد اما باید به گونه ای عمل کند که تهدیدی متوجه جان این عزیزان نباشد.
