اعضای این سازمان مردمی را افراد خیری تشکیل میدهند که هر روز بر تعداد و تعهدات خداپسندانهشان افزوده میشود. خیرین مدرسهساز در برههای که کمبود فضای آموزشی بهشدت احساس میشد و دانشآموزان لاجرم در مدارس 4نوبته درس میخواندند بدون هیچ چشمداشتی به کمک دولت شتافتند و بخشی از فضاهای آموزشی مورد نیاز در نقاط مختلف کشور را با انفاق داراییشان تأمین کردند. 30درصد مدارس کشور را خیرین ساخته و نقش قابل تحسینی در تأمین و گسترش امکانات آموزشی داشتهاند. اکنون در 31 استان و بیش از 550 شهرستان مجامع خیرین مدرسهساز تشکیل شده است و این پرچم افتخارآفرین را برای ارتقای دانش فرزندان گرانقدر و آیندهسازان کشور بر دوش دارند. هماکنون 500هزار نفر در داخل کشور و هزار ایرانی مقیم خارج از کشور که دغدغه پیشرفت و تعالی ایران را دارند جزو خیرین مدرسهساز محسوب میشوند. بسیاری از خیرین مدرسهساز هرگز تمایل ندارند نامشان در رسانهها مطرح شود و برخی از خیرین همچون مردانیآذر، علیپور و... تا آخر عمر پای تعهد خویش با خدایشان ایستادند که نامشان جاویدان است. بسیاری از خیرین بهصورت گمنام در نقاط مختلف کشور مدرسه میسازند و بر این امر استوار و ثابت قدم هستند. برای مثال یکی از این خیرین دهها مدرسه ساخته و اصرار دارد تا پایان عمر دهها مدرسه دیگر نیز بسازد. یا اینکه مادر و پدر یک شهید والامقام همه حقوق خود را پس از شهادت فرزندشان به امر مدرسهسازی اختصاص دادهاند. نمونههایی از این دست بسیار است و جهاد مدرسهسازی در کشور همچنان به همت خیرین ادامه دارد.آنچه میخوانید گفتوگویی است با دکتر محمدرضا حافظی، رئیس جامعه خیرین مدرسهساز کشور درباره نحوه مشارکت مردم در امر مدرسهسازی، مدارس خیرساز، ورود خیرین برای تکمیل پروژههای نیمهکاره دولتی، میزان تعهدات خیرین در سالهای اخیر، مشارکت خیرین در اداره مدارسی که ساختهاند، تأمین فضای آموزشی در پروژههای مسکن مهر و حمایت از دانشآموزان مستعد برای ادامه تحصیل.
- چرا مدرسهسازی را انتخاب کردید؟
پس از جنگ تحمیلی مدارس در کشور 4 نوبته بودند و فرزندان گرانمایه مملکت بستر مناسبی برای کسب دانش نداشتند. ملت فهیم و فرهنگدوست پس از جنگ تحمیلی و جهاد نفس و افتخار عظیمی که در مقابل جهان کسب کردند در اجرای منویات مقاممعظم رهبری تشخیص دادند فرصت و نوبت جهاد مال است و بر این اصل خداپسندانه، عاشقانه در عرصه مقدس مدرسهسازی حاضر شدند و با مشارکت علاقهمندانه، فضاهای زیبا و استانداردی در نقاط مختلف کشور احداث کردند. بدینترتیب افتخار دیگری برای مملکت اسلامی خلق شد زیرا مدرسه اساس واقعی ارتقای همهجانبه کشور است و آنطور که مشهود است با مشارکت و همکاری دولت محترم، مدارس 4نوبته به 2نوبته و سپس به یکنوبته تبدیل شده است البته برای رفع معضل کمبود فضای آموزشی و رسیدن به سرانه فضای آموزشی استاندارد راه طولانیای در پیش داریم و جهاد مقدس مدرسهسازی نباید متوقف شود.
- خیرین بارها اعلام آمادگی کردهاند که در امر اداره مدارسی که ساختهاند مشارکت کرده، از دانشآموزان کمبضاعت و مستعد حمایت کرده و حتی هزینههای تحصیل آنها در دانشگاه را نیز تأمین کنند؛ این پیشنهاد در چه مرحلهای است؟
هدف اصلی ما بسترسازی برای کسب دانش کودکان، نوجوانان و جوانان این مرز و بوم است که شکر خدا در مدت فعالیتمان موفق شدهایم 30درصد از کل مدارس کشور را با همت خیرین احداث کنیم. به این هدف، هوشمندسازی مدارس نیز افزوده شد و بدین ترتیب مقرر شد خیرینی که مدارسی را احداث کردهاند نسبت به هوشمندسازی مدارس با هزینه خودشان نیز اقدام کنند تا دانشآموزان با استفاده از تکنولوژیها نوین آموزش ببینند.
آموزش و پرورش موافق مشارکت خیرین در اداره مدارس است، خیر پیشنهاد مشارکت را ارائه میکند و این مدارس بهصورت هیأت امنایی اداره میشوند. هیأت امنایی شدن مدارس هم شرایطی دارد که مصوب شورایعالی آموزش و پرورش است.مسلما وقتی خیر در فضای آموزشیای که حودش احداث کرده است حضور پیدا میکند میتواند برخی مشکلات دانشآموزان را از نزدیک لمس و نسبت به رفع آنها اقدام کند. برای مثال خیلی از خیرین در مدارسی که ساختهاند حضور مییابند و مایجتاج دانشآموزان کم بضاعت را تأمین میکنند همچنین نسبت به رفع مشکلات و تعمیرات مدارس اقدام میکنند.
متأسفانه دانشآموزان مستعدی در مدارس هستند که بهعلت ناتوانی مالی خانوادهها برای تأمین هزینههای تحصیل، ترک تحصیل میکنند و حتی این مشکل در دانشگاهها نیز دیده میشود، خیرین مدرسهساز اعلام آمادگی کردهاند به این افراد کمک کنند تا به تحصیلاتشان ادامه دهند.
- مردم چطور میتوانند به جمع خیرین مدرسهساز بپیوندند؟
بارها اعلام شده که هر فردی با هر توان مالی میتواند در امر خیر مدرسهسازی مشارکت کند حتی با اهدای یک آجر، زیرا نفس عمل خیرین مدرسهساز همانطور که پیشتر گفته شد ایجاد بستر مناسب برای کسب و افزایش دانش فرزندان کشورمان است. سال گذشته تحصیلی با اندوخته قلکهای دانشآموزان اسلامشهری که حدود 600میلیون تومان بود مدرسه مهرورزان کوچک احداث شد و این کار دانشآموزان بین معلمان نیز انگیزه ایجاد کرد و موجب شد تا معلمان بخشی از حقوق خود را برای ساخت مدرسهای به نام معلمان اسلامشهر اختصاص دهند.
هر کس به قدر استطاعت مالیاش میتواند با خدای خود از این طریق معامله کند. دانشآموزی که بخشی از اندوختهاش حتی معادل ارزش ریالی یک آجر هدیه میکند با فردی که بیش از 80میلیارد تومان مشارکت کرده هر 2خیر هستند و مسلما هر یک در حد توان مالی، جزای خیر کسب خواهند کرد زیرا جزادهنده خداوندی است که برهمهچیز آگاه است.
- سازمانهای مردمنهاد دیگری نیز در کشور فعالیت دارند ولی به جرأت میتوان گفت که جامعه خیرین مدرسهساز از بقیه موفقتر عمل کرده است؛ البته این بهمعنای نادیده گرفتن فعالیتهای دیگران نیست. رمز موفقیت شما در چیست؟
یکی از دلایل مهم موفقیت جامعه خیرین مدرسهساز این است که مجامع خیرین مدرسهساز در سراسر کشور به هیچ عنوان مجاز نیستند در آورده خیر به جز امر مدرسهسازی دخل و تصرفی داشته باشند. هزینههای مجامع خیرین مدرسهساز اعم از حقوق کارکنان، آب، برق، گاز و اجاره محل بر عهده هیأت مدیره مجامع است و هیأت مدیره این هزینهها را متقبل میشوند. مردم به جامعه خیرین مدرسهساز اعتماد پیدا کردهاند که پولی که میپردازند صددرصد برای مدرسهسازی هزینه میشود؛ فرقی هم نمیکند که کمک خیر معادل قیمت یک آجر باشد یا میلیاردها تومان.
صداقت مجامع خیرین و نوع کار موجب شده تا هر سال بر تعداد خیرین و میزان تعهدات آنها افزوده شود و عملکرد جامعه خیرین در داخل و خارج از کشور بیانگر درک موضوع از سوی نیکاندیشان ایرانی در داخل و خارج از کشور است.
- با توجه به مدارس احداثشده وضعیت کدام استان نامطلوب است؟
قبل از انقلاب تا دوران جنگ تحمیلی، وضعیت اکثر مناطق از این حیث نامطلوب بود و دانشآموزان حتی در ساختمانهای مخروبه و کپرها تحصیل میکردند ولی حضور خیرین و مشارکت با دولت این معضل بزرگ را ترمیم کرد و جهاد فیسبیلالله خیرین آثارش در تمام روستاها، شهرها، شهرستانها و استانها مشهود است و شاید قابلقبول نباشد اما شهر تهران بهعلت ساختمانهای قدیمی و استیجاری و از طرفی نبود زمین از نامناسبترین شهرهای کشور در زمینه فضای آموزشی است.
- آیا برای فضاهای آموزشی در پایتخت چارهای اندیشیدهاید؟
شهرستانهای استان تهران با توجه بهوجود زمین، بیشتر خیر جذب میکند ولی مهاجرپذیری آن موجب شده که هر سال به فضای جدید آموزشی نیاز داشته باشد. در شهر تهران نیز مجمع خیرین 19دفتر نمایندگی در مناطق آموزش و پرورش دایر کرده و امید است با تعامل و همکاری صمیمانه مدیران محترم و دلسوز آموزش و پرورش و مدیریت شهری معضل فضای آموزشی در شهر تهران هر چه زودتر رفع شود.
- در رابطه با جشنوارههای خیرین استانهای کشور توضیح دهید.
در خلال سالهای گذشته همواره جشنواره خیرین مدرسهساز در شهرستانها و استانها برگزار شده و از نیکاندیشانی که در این راه خداپسندانه مشارکت کردهاند قدرشناسی میشود، ضمنا رقم تعهدات آنها اعم از زمین و وجه نقد جمعبندی و اعلام میشود. خوشبختانه هر سال شاهد رشد چشمگیر ایثار خیرین در امر مدرسهسازی هستیم. عمل آنها مصداق کلام خدا و کاشت یک گندم و برداشت 700گندم از آن است. خیرین با اضطراب نخستین مدرسه را احداث میکنند ولی جزای خیر خدا در این دنیا بهقدری است که این راه پرثمر را بدون دغدغه ادامه میدهند زیرا به مالشان آنچنان رونق میبخشد که عمل خیرشان مادامالعمر میشود و این همه، اندوخته و سرمایه جاودان برای دنیای باقی میشود و جای مسرت است. در سالهای اخیر دانشآموزان و آیندهسازان با اندک اندوخته خود بهصورت گروهی در این امر سازنده شرکت دارند. این حرکت نویددهنده آینده روشن و موفقتر برای کشور است زیرا حمایت از آموزش و پرورش یعنی تأمین سلامت، سعادت، رفاه عمومی، اقتصاد سالم و توسعه پایدار همهجانبه. امسال نیز جشنوارههای استانی خیرین مدرسهسازطی ماههای اردیبهشت و خرداد برگزار میشود. بدون تردید مانند گذشته ملت عزیز و فرهنگدوست باز هم افتخار بزرگتری بهوجود خواهند آورد.
- پیشبینی شما از رقم تعهدات خیرین در سال 93چه میزان است؟
تعهدات خیرین پس از جمعبندی پایان خرداد امسال اعلام میشود و مسلما افتخارآفرین خواهد بود.
- سال گذشته اعلام شد 6هزار و 800پروژه مدرسهسازی در کشور بهعلت تأمین نشدن اعتبار مورد نیاز نیمهکاره رها شده است؛ درحالیکه آموزش و پرورش نیاز دارد، مجلس هم تصویب کرده که پروژههای با پیشرفت فیزیکی کمتر از 70درصد به خیرین واگذار شود. در اینباره چه اقداماتی انجام شده است؟
اتمام این تعداد پروژه مستلزم سرمایهگذاری عظیمی است که با توجه به وضعیت نامساعد اقتصادی، دولت امکان تکمیل این پروژهها را ندارد. خیرین برای تکمیل این پروژهها اعلام آمادگی کردهاند.نمایندگان مجلس شورای اسلامی سال گذشته مصوب کردند که خیرین مدرسهساز در این عرصه وارد شوند و همچون گذشته به دولت کمک کنند که تاکنون 800پروژه از این تعداد در سطح کشور به اتمام رسیده است. اکنون اتمام بقیه این پروژهها در اولویت خیرین مدرسهساز است.
این پروژهها با پیشرفتهای فیزیکی مختلف نیمهکاره ماندهاند و میزان سرمایه مورد نیاز برای هر پروژه مشخص نیست و منابع مالی مورد نیاز هر پروژه متفاوت است و برخی از آنها نیاز به هزینه کرد چند صد میلیون تومان دارند؛ البته خیرین میدانند که با مشارکت آنها پروژهها به بهرهبرداری میرسند، پس انگیزه بیشتری دارند.
- هزاران واحد مسکونی از پروژههای مسکن مهر در چند سال اخیر تحویل متقاضیان شده است ولی در این مجموعههای مسکونی فضای آموزشی پیشبینی نشده و مردم برای تحصیل فرزندانشان با مشکل جدی روبهرو هستند. آیا خیرین برای تأمین فضای آموزشی پروژههای مسکن مهر چارهاندیشی کردهاند؟
پروژههای مسکن مهر در برهه کنونی اگرچه بسیاری از افراد نیازمند جامعه را صاحب سرپناه کرده، در واقع معضل بزرگی بهوجود آورده است که حل آن عزم ملی میطلبد. مجموعههای مسکن فاقد امکانات آموزشی، بهداشتی و درمانی و رفاهی است. افرادی که پیش از ساکن شدن در واحدهای پروژه مسکن مهر در شهرهایی سکونت داشتند که از امکانات آموزشی، بهداشتی و درمانی و رفاهی استفاده میکردند، اکنون با مشکلات زیادی در اینباره دست و پنجه نرم میکنند. جامعه خیرین به این موضوع توجه جدی دارد و یکی از دغدغههای جامعه خیرین مدرسهساز تأمین فضای آموزشی پروژههای مسکن مهر است و ما درصدد ایجاد انگیزه بین خیرین هستیم تا نسبت به رفع این معضل بزرگ قدم بردارند. مشکل نبود فضای آموزشی در این پروژهها ابعاد بسیار گستردهای دارد و معضل بزرگتر اینکه در این پروژههای مسکونی زمین برای فضای آموزشی پیشبینی نشده است.
پیشنهاد جامعه خیرین مدرسهساز کشور برای رفع کوتاهمدت این معضل این است که چند واحد مسکونی احداث شده با تغییر کاربری به فضای آموزشی اختصاص داده شود، پس از آن مسئولان دولتی و خیرین در اینباره چارهاندیشی کنند و نسبت به تأمین فضای آموزشی اقدام شود. خیرین آمادگی دارند در اینباره مشارکت کنند.
برای مثال در پروژه مسکن مهر پرند در نزدیکی تهران به 120مدرسه نیاز است که اکنون ساخت این تعداد مدرسه امکانپذیر نیست، در سایر پروژههای مسکن مهر نیز چنین معضلی وجود دارد و خانوادهها برای ادامه تحصیل فرزندانشان با مشکلات زیادی روبهرو هستند.
- اگر نکته خاصی وجود دارد بفرمایید.
در پایان وظیفه دارم از همکاری آموزش و پرورش، سازمان نوسازی مدارس کشور، رسانهها و ارگانها و سازمانهایی که ما را در پیشبرد این هدف عالی برای ارتقای دانش فرزندان کشورمان یاری میکنند تشکر و سپاسگزاری کنم. شادی روح خیرینی که برای خود سرمایه جاودان اندوخته و به دیار باقی شتافتهاند را از خداوند توانا مسئلت دارم. همچنین برای همه خیرین، بهویژه خیرین مدرسهساز طول عمر با عزت و موفقیت در راهی که برگزیدهاند دارم. به امید روزی که هیچ ایرانی بهعلت نبود فضای آموزشی یا ناتوانی مالی از تحصیل باز نماند. ضمنا افرادی که تمایل دارند به جمع خیرین مدرسهساز کشور بپیوندند میتوانند به دفاتر مجامع خیرین مدرسهساز در مراکز استانها و شهرستانها مراجعه کنند. در تهران نیز جامعه خیرین مدرسه ساز کشور به نشانی خیابان شریعتی، خیابان شهید میرزا پور(سهیل)، شماره 38 با شماره تلفنهای 2- 22242021 پاسخگوی خیرین است.