به‌نوشته روزنامه اسرائیلی هاآرتص، نمایندگانی از 2جنبش فتح و حماس و در ادامه رایزنی‌های غیرعلنی خود، در شهر غزه دیدار کردند تا درباره توافقات اولیه حاصل شده به توافق نهایی دست‌یابند.موسی ابومرزوق مسئول پرونده آشتی ملی در حماس از طریق یکی از گذرگاه‌ها، از مصر وارد نوار غزه شد و در سوی دیگر، احمد عزام همتای وی در جنبش فتح به همراه 4شخصیت دیگر ازجمله مصطفی البرغوثی نماینده مستقل، منیب المصری سرمایه‌دار معروف فلسطینی و جمیل شحاده دبیرکل جبهه عربی فلسطین وارد غزه شدند و درباره بندهای توافقنامه رایزنی کردند. البرغوثی پیش از برگزاری دیدار اعلام کرد که تشکیل دولت وحدت ملی، برگزاری انتخابات و فعال‌سازی چارچوب کلی سازمان آزادیبخش فلسطین مهم‌ترین محورهای این دیدارند.
بدین‌ترتیب، مهم‌ترین بندهای این توافقنامه، دستیابی به توافقی درباره تشکیل دولت موقت، برگزاری انتخابات پارلمانی، بازسازی ساختار سازمان آزادیبخش فلسطین و ورود جنبش‌هایی نظیر جهاد و حماس به آن، و درنهایت تشکیل دولت وحدت ملی البته پس از اجرایی شدن تمامی بندهای پیش از آن و نیز توافق درباره پست‌های وزارتی در دولت جدید است. در چارچوب این توافق، دولت حماس 10نفر از محکومان به اتهامات امنیتی فتح را به نشانه حسن نیت آزاد کرد.
قرار شده 2هفته پس از تشکیل دولت موقت، زمانی برای انتخابات پارلمانی تعیین شود. درصورت تشکیل دولت موقت، براساس توافقات دوحه، محمود عباس ریاست آن را به‌دست می‌گیرد. در مقابل، فتح پذیرفته زمان برگزاری انتخابات پس از تشکیل دولت موقت را از 3ماه تا یک سال به تعویق اندازد.منازعات میان حکومت خودگردان فلسطین به ریاست محمود عباس و جنبش حماس به رهبری خالد مشعل در سال 2007و بعد از پیروزی حماس در انتخابات درگرفت.
وقتی فتح این پیروزی را به رسمیت نشناخت، حماس ضمن اخراج نیروهای امنیتی حکومت خودگردان، کنترل نوار غزه را به‌دست گرفت و خود دولتی مستقل تشکیل داد. در سال 2011توافقاتی میان فلسطینیان با وساطت قطر انجام گرفت اما عملا این توافقات عملی نشد.اما دیدار دیروز میان فتح و حماس و اساسا حرکت این‌دو جنبش اصلی فلسطینی به سوی توافقنامه آشتی، نمی‌تواند متأثر از تحولات و دگرگونی‌های منطقه‌ای نباشد؛ خاصه اینکه مهم‌ترین کشورهای حامی این آشتی مصر و عربستانند. فتح و حماس درحالی به این توافقات می‌رسند که هرکدام شرایط سخت و دشواری را از سر می‌گذرانند.
از یک سو فتح به رهبری عباس، در مذاکرات خود با اسرائیل به بن بست رسیده است و می‌کوشد تا از طریق این آشتی بر اسرائیل فشار واردآورد. حماس هم روزهای سختی را می‌گذراند. حماس پس از مواجه شدن با بحران سوریه، منزوی شدن قطر، تغییر نظام در مصر و کشاکش با دیگر قدرت‌های منطقه‌ای، اکنون راه چاره را در آشتی ملی دیده است. چالش‌ها و محاصره اقتصادی اعمال شده بر نوار غزه و در نتیجه اعمال فشار بر دولت حماس آن را واداشته است تا با تن‌دادن به آشتی ملی از بودجه کل تأمین‌شده برای فلسطین بهره گیرد و بخشی از فشارهای اقتصادی را کاهش دهد.اما این توافقنامه آشتی ملی صرفا جنبه و بعدی داخلی ندارد.
در بعد منطقه‌ای آن، مصر و عربستان بازیگران اصلی شده‌اند و می‌کوشند دوطرف را به سوی دستیابی به توافقی دراین باره سوق دهند. مصر درحالی این اقدام را صورت می‌دهد و میزبان دور نخست و غیررسمی مذاکرات بوده که پس از برانداخته شدن نظام مرسی، شدیدترین انتقادات و اتهامات را متوجه حماس کرد. مصر اما این بار با توجه به قرار گرفتن در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری و نیاز به شرایط امنیتی آرام در مرزها و در داخل، می‌کوشد حماس را به سوی این توافق سوق دهد و در مقابل از آن بخواهد تا بر گروه‌های جهادی فعال در مرز مصر فشار وارد آورد تا دولت مصر را نیازارند. از همین روست که در روزهای گذشته گذرگاه مرزی رفح را به سوی حاجیان نوار غزه گشود و به موسی ابومرزوق هم اجازه عبور از مرزها را داد.
عربستان هم که جماعت اخوان‌المسلمین جنبش مادر برای حماس را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داده، می‌کوشد با تشویق عباس به نشستن بر سر میز مذاکره، حماس را از زیر سایه قطر خارج کرده، آن را به سوی حکومت خودگردان حرکت دهد و در نتیجه امکان مهار بخش دیگری از اخوان را فراهم آورد.در این بین، رژیم صهیونیستی از این توافق چندان خرسند نیست، زیرا معتقد است که این توافق باعث خواهد شد تا عباس مذاکره را با طرف اسرائیلی نادیده بگیرد و نیز خود را نماینده تمامی فلسطینیان در تمامی سرزمین فلسطین تلقی کند و خواستار سهمی بیشتر برای فلسطین در عرصه بین‌المللی باشد.
تهدیدهای آمریکا
اما همزمان با اظهارات محمود عباس درباره احتمال منحل‌سازی حکومت خودگردان درصورت شکست مذاکرات با اسرائیل، آمریکا تهدید کرد که کمک‌های مالی خود به این حکومت را متوقف خواهد کرد. آمریکا سالانه 440میلیون دلار به حکومت فلسطین کمک می‌کند. حکومت خودگردان در سال 1993و در پی توافق اسلو تشکیل شد و عباس تهدید کرده است درصورت شکست نهایی مذاکرات و ادامه خودسری‌های اسرائیل این حکومت را منحل خواهد کرد. منحل شدن این حکومت به‌معنای برداشته‌شدن مسئولیت‌ها از دوش آن و در نتیجه مختل شدن شرایط امنیتی و بی‌تعهدی به توافقات اسلو و دیگر توافقات با اسرائیل خواهد بود.
