اما این کار قلقهایی دارد که خیلیها از آنها بیخبرند. این قلقها همان راهنمای موزه رفتن است که اگر به آن توجهی نداشته باشید، بهرهای از موزهگردی نخواهید برد. ما این قلقها را مفت و مجانی در اختیارتان میگذاریم. قبل از رفتن به موزه، حتما این راهنمای ما را بخوانید تا تبدیل به یک موزهگرد حرفهای شوید.
صبر و حوصله داشته باشید
موزه رفتن از آن کارهایی است که وقت، صبر و حوصله زیادی میطلبد. اگر اعصاب دیدن تیر و تختههای باستانی و سنگ و کلنگهای قبل و بعد از میلاد مسیح را ندارید لطفاً وارد موزه نشوید و بیخیال این نوع تفریحکردن شوید. البته شاید با کمی مطالعه کردن بتوانید با ارزش آثار موجود در موزهها آشنا شوید و آنوقت مثلا از دیدن یکسری کاسه و کوزه شکسته حوصلهتان سر نرود.
دستهجمعی تاریخ را ببینید
دسته جمعی تفریح کردن و رفاقتی بیرون رفتن در خون شماست و تنهایی بازدید کردن از موزه حال نمیدهد، نه؟ اگر جزو این دسته از افراد هستید حتما برای همراهی در بازدید از موزهها، دوستی را انتخاب کنید که پایه گشت وگذار در موزه باشد و غرغر نکند.
عکس بگیرید، البته بدون فلاش
همراه داشتن دوربین عکاسی و موبایل در موزهها ممنوع نیست ولی یادتان باشد که نور فلاش دوربین بهشدت به اشیای داخل موزهها آسیب میزند. اگر به تابلوهایی که به در و دیوار این مراکز فرهنگی نصب شدهاند دقت کنید حتما هشدارهایی را خواهید خواند که یکی از آنها استفاده نکردن از فلاش هنگام عکاسی است. در بعضی از موزهها مثل موزه جواهرات هم عکاسی کاملا ممنوع است.
خجالت نکشید؛ سؤال کنید
حس کنجکاوی یک موزهگرد حرفهای تنها با خواندن برگههای کوچک کنار آثار برطرف نمیشود، به همین دلیل است که حتماً باید با یک راهنما همراه شوید. راهنماها در موزهها حقوق میگیرند که توضیحات بیشتری درباره آثار به شما بدهند، پس با آنها رودربایسی نداشته باشید. هر جا که برایتان سؤالی پیش آمد بدون خجالت کشیدن آن را از راهنما بپرسید. زیاد شدن تعداد سؤالها هم اصلا مهم نیست.
حتما مطالعه داشته باشید
آشنایی اندک با تاریخ، برای کسی که میخواهد یک موزهگرد حرفهای شود بسیار لازم و ضروری است. آدمی که قدرت تشخیص دوره قاجار را از حکومت مادها نداشته باشد از موزه رفتن هیچ لذتی نمیبرد. حداقل داشتن اطلاعات در حد کتابهای دوران راهنمایی و دبیرستان میتواند در بازدید از موزهها عصای دست شما باشد.
لطفا سراغ تخصصیها نروید
بعضی از موزههای شهرهای مختلف کشور جزو موزههای تخصصی هستند که سیر و سیاحت در آنها، مطالعه خاص خودشان را میخواهد. معمولا دانشجویان، مشتری پروپاقرص این موزههای تخصصی هستند و عموم مردم علاقه زیادی به آنها ندارند. مثلا دانشجویان رشته برق شاید از دیدن موزه برق لذت ببرند ولی این موزه برای شما چندان جذاب نخواهد بود. اگر تخصص خاصی ندارید، سراغ همان موزههای عمومی بروید.
کتابچه موزه به کارتان میآید
برای مطالعه قبلی میشود از کتابچههای معرفی خود موزهها هم استفاده کرد، به شرط اینکه قبل از بازدید آن را بخوانید، نه بعدش. معمولا خیلیها این کتابچهها را بعد از بازدید از موزهها میخوانند. این کتابچهها را حتما از راهنمای موزهها که معمولا در نزدیکی در ورودی مستقر است بخواهید. میتوانید با دیدن هر بخش موزه، مطلب مرتبط با آن را در کتابچه بخوانید. موزهگردهای حرفهای این کار را حتما انجام میدهند.
استفاده از راهنمای هوشمند
بعضی از موزههای کشور مخصوصا در تهران مجهز به سیستم راهنمای هوشمند هستند. شما با پرداختن مبلغ اندکی میتوانید از این سیستم استفاده کنید. در این سیستم، دستگاه کوچک و قابل حملی در اختیارتان قرار میگیرد که اطلاعات اشیای دیدنی موزهها را برای شما بیان میکند. اگر خجالتی هستید و زیاد دوست ندارید با یک راهنما در موزه همراه شوید حتما از راهنمایی این سیستم هوشمند استفاده کنید.
دست زدن مطلقا ممنوع
وسایل و اشیایی که در موزه نگهداری میشوند ارزشمند هستند وگرنه میدادند ببرید خانهتان. باور کنید با لمس کردن آنها چیزی به معلوماتتان اضافه نمیشود و اگر خدای نکرده بلایی سرشان بیاید با یک ملت طرفید. حتما میدانید که در موزهها، اشیای ارزشمندی وجود دارد که بیشتر دارای ارزش معنوی هستند، برای این ارزش معنوی هم نمیتوان ارزش مادی تعیین کرد. حواستان باشد تفریحتان به دردسر تبدیل نشود.
درباره موزهگردی تبلیغ کنید
مسلماً بعد از بیرون رفتن از موزه، دیگر آدم قبلی نخواهید بود. اگر احساساتی شبیه به غرور، افتخار و جوشش صیانت از آثار تاریخی در وجود شما منفجر شده و رگ تعصبهای میهن دوستیتان متورم شده خوشحال باشید چون این همان تأثیر موزهگردی بر شماست. حالا باید این تجربه را به دیگران هم منتقل کنید تا آنها هم به موزهرفتن علاقهمند شوند. یک موزهگرد حرفهای، یک تبلیغکننده برای موزههاست.
اولین موزهها در کشور ما
میگویند که نخستین موزهها در ایران، وقتی شکل گرفته که مردمان این سرزمین، برای نگهداری از آثار ارزشمند تاریخی و معنوی، آنها را درون چاهها و زمین پنهان میکردهاند؛ آثاری چون مجموعه سفالی آبگینه گرگان از این دست به شمار میروند. اما جلوه بارز تاریخ موزهداری ایران را باید در ایجاد موزه ایرانباستان در پایتخت مشاهده کرد که به نوعی نخستین موزه رسمی کشور به حساب میآید؛ موزهای که از موزههای مادر دنیا محسوب میشود. یک فرانسوی به نام آندره گدار را هم آوردند تا ساختمان آن را با الهام از طاق کسرای انوشیروان ساسانی سر و سامان بدهد.
پربازدیدترین موزههای جهان
هیچ میدانید که معروفترین و پربازدیدترین موزههای جهان کدام هستند؟ موزه واتیکان، موزه بریتانیا، قاهره و لوور، هر کدام سالانه حداقل 5میلیون بازدیدکننده دارند. موزه واتیکان، در کشور واتیکان قرار گرفته و احتمالا میدانید که کشور واتیکان هم درون کشور ایتالیاست و نزدیکیهای رم. پاپ جولیوس دوم، در قرن شانزدهم، موزه واتیکان را تأسیس کرده است تا امروزه، کماکان جزو معروفترینهای جهان باشد. موزه بریتانیا هم در سال 3571شکل گرفت؛ موزهای که بعدها به پربازدیدترین موزه تبدیل شد. موزه قاهره مصر هم در سال 8581میلادی سر و سامان گرفت تا آثار باقیمانده از روزگاران فرعونها را به نمایش بگذارد.
چند مدل موزه در کشور داریم؟
موزهها انواع مختلفی دارند؛ یعنی اینطور نیست که ساختمانی برای موزه شکل بگیرد و کار تمام بشود. باید مشخص شود که چنین موزهای، اصلا جزو کدام نوع است و قرار است چه چیزی به بازدیدکنندههای خودش بدهد. انواع مختلف موزهها عبارتند از: موزههای تاریخ و باستانشناسی، موزههای فضای باز، موزههای مردمشناسی، کاخموزهها، موزههای علوم و تاریخ طبیعی، موزههای منطقهای(محلی)، موزههای سیار(گردشی)، پارکموزهها، موزههای سلاح(نظامی)، موزههای یادمان اندیشمندان و شخصیتها، موزههای هنری، موزههای تفریحی و موزههای عجیب و غریب.