کافی است حوصله کار با پارچه و قیچی را داشته باشید، خیلی طول نمیکشد که یک خیاط حرفهای بشوید و از این راه کسب درآمد کنید. البته برای رسیدن به این بالندگی و درآمدزایی آموزش و کوشش را نباید فراموش کنید.
ابزارهای اصلی
چرخ راستهدوز: نخستین وسیله مورد نیاز یک خیاط، چرخ راستهدوز است که هم خانگی دارد هم صنعتی. بهترین نوعی که به درد کار حجم بالا میخورد، چرخ صنعتی است که مارکها و قیمتهای مختلفی دارد . راسته چرخفروشها و لوازم جانبی آن هم در تهران خیابان خیام است که حتی از شهرستانها هم برای خرید عمده به این خیابان میآیند. توی این بازارمیتوانید هم جنس نو پیدا کنید و هم جنس دست دوم.
چرخ زیگزاگدوز: اگر بخواهید کارتان را حرفهای دنبال کنید، حداقل به یک چرخ زیگزاگدوز یا سردوز هم نیاز پیدا خواهید کرد. با اینکه چرخهای راستهدوز خانگی هم میتواند سردوزی کند اما چرخ سردوزی بهکار شما سرعت میدهد و کارتان را خیلی تمیزتر از چرخهای دیگر در میآورد. چرخ سردوز را هم در خیابان خیام میتوانید پیدا کنید. البته قیمت آن از چرخ راستهدوز گرانتر است اما خدماتی که این چرخ به شما میدهد، ارزش بیشتر خرجکردن را دارد. شما میتوانید با قبول خردهکاریهایی مثل سردوز زدن لباسهای مشتریها، هم درآمدتان را افزایش دهید و هم مشتریهایتان را بیشتر کنید.
چرخ میاندوز: میاندوز بیشتر به درد دوختن لباسهای کشی و تریکو میخورد و خیلی لازمه کار خیاطی نیست اما این هم برای درآمدهای جانبی شما به درد میخورد. پس اگر سرمایه اضافهای پیدا کردید خوب است که یک چرخ میاندوز هم داشته باشید، اینطوری میتوانید سفارشهای بیشتری قبول کنید.
اتو بخار حرفهای: از ضروریات کار است. خیاطها معمولا از اتوبخارهای مخزندار استفاده میکنند. قیمت آنها مسلما بسته به مارک، متفاوت است. برای اینکه درزهای لباس مشتریهایتان صاف در بیاید بهتر است از یک اتوی استیل (از آن قدیمیها) خاموش استفاده کنید و بلافاصله بعد از اتوی داغ، اتوی سرد و خاموش را روی درز حرکت دهید. این کار پارچه را سریع سرد میکند و صافبودن آن تثبیت میشود.
میز برش: شما تقریبا 80درصد کارهای خیاطی را روی میز برش انجام خواهید داد. مرکز فروش میز برش هم در تهران، درخیابان خیام، پایینتر از چهارراه گلوبندک است که هم میتوانید میز آماده بخرید و هم سفارش دهید. اگر نمیخواهید زیاد هزینه شود، میز دست دوم هم به کارتان میآید. جنس و اندازه میز برش بستگی به جا و مکان کار و سلیقه شخصیتان دارد اما یکسری استاندارد را باید درنظر داشته باشید؛ ارتفاع میز از سطح زمین باید بین90تا 100سانتیمتر باشد تا هنگام ایستادن پشت آن کاملا وضع بدن به حالت عمودی باشد. معمولا در اطراف آن کشوهایی برای قراردادن وسایل خیاطی نصب میکنند. جنس میز برش بهتر است از چوب سفیدرنگ قابل شستوشو باشد اما روکشهای لغزنده مثل شیشه و... اصلا مناسب نیست.
خرده وسایل
وسایل خردهریز خیاطی خرج زیادی ندارد. در تهران، مرکز اصلی این وسایل خیابان خیام تهران است.
قیچی: قد و قواره قیچی، بستگی به نوع کار و اندازه دست شما دارد. تیغه قیچی باید از جنس فولاد مناسب و قابل تیز کردن باشد. قیچیهایی هستند که تیغههای آنها با پیچومهره به هم وصل شدهاند. این قیچیها بهتر و بادوامتر از انواع پرچ شده هستند. برای اینکه قیچیتان زود فرسوده نشود و کارتان لنگ نماند بهتر است برای هر کار یک قیچی مخصوص درنظر بگیرید؛ مثلا قیچی برش ضخیم، قیچی دالبر و زیگزاگ، قیچی مخصوص جا دکمه و... .
متر خیاطی: 2نوع متر داریم؛ یکی با روکش پلاستیک یا مشمعی و دیگری متر کاغذی که اولی دوام بیشتری دارد. بهتر است 2 سر متر، فلزی باشد که روی کار صاف بماند و سر آن ریش نشود.
خط کش ساده: معمولا خیاطها یک خطکش فلزی یا چوبی 50سانتیمتری دارند. مِل یا گچ خیاطی، صابون خیاطی و کاربن هم برای علامتگذاری و انتقال الگو روی پارچه لازم است.
سوزن و سنجاق تهگرد: بهترین نوع آن براق، باریک، بلند و نوک تیز است. نوع مرغوب آن خم نمیشود و شما را لنگ نمیگذارد.
نخ: خیاطها نخ را دوکی خرید میکنند. بهتر است بهصورت طیف رنگ نخ بخرید تا برای هر پارچهای نخ همرنگ پیدا کنید.
روغن چرخ: برای اینکه استهلاک چرخهایتان کم بشود و کارایی بهتری داشته باشند، باید هر چند روز یکبار بعد از اینکه کار تمام شد، آنها را روغنکاری کنید. بهتر است که روغن را در ظرفهای بزرگ بخرید که تا چند وقت از خرید دوباره آن راحت باشید.
غیره: گونیا، اشل خیاطی، رولت، نخ چین، انگشتانه و... هم از خردهریزهای خیاطی هستند که داشتن آنها در یک کارگاه کوچک خیاطی خالی از لطف نیست و ضروری بودن آن بستگی کامل به شیوه و قلق کار شما دارد.
خیاطی در 6 ماه
خیاط شدن نیاز به استعداد دارد اما بیشتر از آن، پشتکار و مهارت میخواهد. نخستین و بهترین کاری که میتوانید بکنید این است که برای یادگیری خیاطی، بهدنبال یک آموزشگاه خوب و معتبر باشید. بهترین آموزشگاهها، آنهایی هستند که سازمان فنیوحرفهای کشور تأیید کرده است. این آموزشگاهها شهریه استاندارد و مشخصی دارند، طرح درسهایشان از سوی سازمان کنترل میشود و مهمتر از همه اینکه بعد از تمام شدن دوره آموزشی، دیگر نگران دادن آزمون و گرفتن مدرک نخواهید بود چون نماینده سازمان میآید توی این آموزشگاهها و آزمون عملی را از شما میگیرد.
اولین دوره خیاطی حداکثر 6ماه طول میکشد؛ البته این مدت در آموزشگاههای مختلف، بسته به نوع برنامهریزی آنها فرق میکند. فرض این است که شما هیچچیزی از خیاطی نمیدانید و حتی نخ و سوزن را هم نمیتوانید درست بهدست بگیرید. در این دوره ابتدا با شما انواع دوخت با دست را کار میکنند، بعد طرز کار با چرخ را به شما یاد میدهند. شناخت جنس پارچه برای یک خیاط مهارت ارزشمندی است که در این دوره جزو مقدمات کار، به شما آموزش میدهند؛ اینکه روی انواع پارچهها به چه نحو بهتر است الگوها را قرار داد؛ اینکه چطور لباسهای 2رنگ بدوزید، یا چطور لباسهای ساده را با دوختهای زیبا تزیین کنید. همچنین انواع چادر و خیلی دیگر مهارتهای لازم برای خیاط شدن به شما آموزش داده میشود.
اگر دوست دارید که خیاط فوقحرفهای بشوید و کیفیت کارتان در حد یک تولیدی بالا رود، میتوانید دورههای تکمیلی را هم بگذرانید: 1- دوره ژورنالشناسی که حدودا 4ماه طول میکشد. شما در این دوره با مدلهای مختلفی که در ژورنالها وجود دارد و نحوه تشخیص مدل آنها و ترکیب مدلها آشنا میشوید. 2- دوره لباسشب و عروس که حدودا 6ماه طول میکشد. در این دوره شما را با تمام زیر و بم خیاطی لباس شب آشنا میکنند؛ اینکه چطور آهارکشی کنید، چطور فرم لباسها را خوب دربیاورید و... . 3- دوره ضخیمدوزی که در آن بهصورت تخصصی دوخت انواع پالتو و آستردوزی برای آنها، انواع یقه با پارچه ضخیم و... را یاد میگیرید.