این خبر را مدیرعامل فرابورس ایران اعلام کرد اما به‌نظر می‌رسد با وجود افتتاح این بازار که نتیجه خوش‌فکری مدیران بازار سرمایه است، بورس ایده با چالش‌هایی هم در آینده روبه‌رو باشد.به گزارش همشهری، قرار است امروز بورس ایده یا همان بازار دارایی‌های فکری راه‌اندازی شود. حتما می‌پرسید بورس ایده چیست؟ پاسخ ساده به این پرسش این است که بورس ایده جایی است که شما ایده‌ها، اختراعات، اندیشه‌ها وافکارتان را برای فروش ارائه می‌کنید و خریدارانی که به ایده شما نیاز دارند این ایده را در یک فضای رقابتی به بهترین قیمت ممکن می‌خرند. البته فروش ایده‌ها مکانیسم‌هایی هم دارد، گام نخست آن ثبت ایده است و مرحله نهایی تبدیل این ایده به گواهی ثبت اختراع است.
گواهی ثبت اختراع یک نوع اوراق بهادار و همان چیزی است که در فرابورس دادوستد می‌شود. این اوراق با قیمت مشخصی روی تابلوی بورس نمایش داده می‌شود و صاحبان بنگاه‌های صنعتی، شرکت‌های تجاری و هر کس که به این ایده نیاز داشته باشند ایده شما را در یک فضای رقابتی می‌خرند تا آن را تجاری‌سازی کنند. هرچه ایده شما جذاب‌تر باشد و متقاضی بیشتری داشته باشد احتمال افزایش قیمت ایده شما بیشتر است چون این ایده براساس مکانیسم بورس با روش حراج فروخته می‌شود.
اما اگر از اصل ماجرا و موضوع راه‌اندازی بورس ایده که یکی از جالب‌ترین طرح‌های چند دهه اخیر برای ایجاد ساختار اقتصاد دانش‌بنیان است بگذریم به‌نظر می‌رسد بورس ایده در آینده با چالش‌هایی هم مواجه باشد.
نکته اول این است که ایران هنوز قوانین بین‌المللی حقوق مالکیت فکری را در دنیا رعایت نمی‌کند. اخیرا سازمان تجارت جهانی برای اینکه ایران را به‌عنوان عضو دائم خود بپذیرد 700پرسش اساسی را ارسال کرده است بخش مهمی از این سؤالات مربوط به رعایت نکردن حقوق مالکیت فکری در ایران است. لایحه قانون مالکیت فکری مدت‌هاست در مجلس خاک می‌خورد. ایران تاکنون کنوانسیون برن برای حمایت از آثار ادبی و هنری را امضا نکرده‌است و عضو هیچ‌یک از کنوانسیون‌های بین‌المللی مربوط به حق تکثیر نیست.
موضوع دیگر رعایت قوانین بین‌المللی، علامت‌های تجاری و قانون اختراعات است که هنوز کسی نمی‌داند سازوکار رعایت کردن آنها در ایران چگونه است. پرسش این است که آیا ثبت ایده‌ها و اختراعات در ابعاد ملی و داخلی کفایت می‌کند آیا ایده‌های مشابه آن ایده که در بورس ایده فروخته می‌شود توسط کشور‌های دیگر براساس معاهدات بین‌المللی به ثبت نرسیده است؟ امروزه تولید محصولات و خدمات مشابه که قبلا براساس قوانین بین‌المللی به ثبت رسیده‌اند جزو جرایم حقوقی سنگین‌اند و مجازات‌های مالی سنگینی برای آن درنظر می‌گیرند.
افتتاح بورس ایده با فروش یک اختراع
امیر هامونی مدیرعامل فرابورس ایران دیروز در یک نشست خبری ضمن اعلام اینکه بورس ایده یا بازار دارایی‌های فکری روز یکشنبه افتتاح می‌شود،گفت:بازاردارایی‌های فکری فرابورس ابزار مناسبی برای دانش‌بنیان شدن اقتصادایران است در عین حال با راه‌اندازی بازار دارایی‌های فکری علم، ثروت‌آفرین می‌شود یا به بیان دیگر علم و ثروت به هم نزدیک‌تر می‌شوند و این کار به توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کمک می‌کند. مدیرعامل فرابورس گفت: راه‌اندازی بازار دارایی‌های فکری به ارتباط مؤثر بین صنعت و دانشگاه کمک خواهد کرد که خوشبختانه این بازار مسیری را برای این مهم به‌وجود می‌آورد تا مشکلات تحقیقات و تولیدات علمی دانشگاهیان برطرف شود.
وی درباره ریسک‌های موجود در این بازار گفت: 3ریسک در این بازار وجود دارد که نخستین ریسک، حقوقی است. مدیرعامل فرابورس ایران درخصوص ریسک حقوقی گفت: ریسک حقوقی با تقسیم کار بین مسئولان ذی صلاح و استعلام‌های هر ایده، پوشانده می‌شود. هامونی درباره ریسک فنی این بازار تصریح کرد: ریسک فنی که درخصوص تحقیقات فنی اختراعات وجود داشت توسط پارک علمی و فناوری پردیس و امکان تجاری‌سازی اختراعات و تأییدات فنی برطرف شده است.
هامونی سومین ریسک موجود در این بازار را ریسک مالی اعلام کرده و افزود: هر نوع معامله‌ای ریسک مالی در بر دارد که این ریسک به وسیله گزارش‌ها، مدارک و مستندات طرح کسب و کار شناسایی شده و تا حدی مرتفع می‌شود.او با اشاره به تمهیدات فرابورس برای مخترعان تصریح کرد: سازمان بورس و فرابورس در آخرین جلسه خود مصوب کرده‌اند تا پایان سال مالی 1393تخفیف 90درصدی برای مخترعان برای حق بررسی مدارک و مستندات ارائه دهند تا هم از مخترعان و هم از بازار ایده حمایت مالی شود.
