موضوع اوكراين بهانهاي شد كه غرب يكپارچه مقابل روسيه بايستد و اقتصاد و صنعت اين كشور را مورد تحريم قرار دهد. از زمان فروپاشي اتحاد جماهير شوروي در سال1991 تاكنون، روسيه براي اثبات وجود خود ميجنگد و غرب هم تلاش دارد اين كشور را در حد يك قدرت منطقهاي جلوه دهد. از سوي ديگر آمريكا بعد از 68سال، تغيير استراتژي جهاني داده و در حال انتقال مركز استقرار خود از خاورميانه به خاوردور است تا قدرت چين را مهار كند.
چين نيز درصدد بيرون راندن آمريكا از شرق آسياست؛ لذا هر دو كشور روسيه و چين انگيزه بسيار قوي براي صفآرايي در قبال غرب دارند و غرب هم تمايل دارد اردوگاه شرق و غرب را محقق سازد تا انگيزه يارگيري در جهان بهتر فراهم شود.
سازمان همكاري شانگهاي كه در سال2001 با عضويت چين، روسيه، قزاقستان، تاجيكستان، ازبكستان و قرقيزستان تشكيل گرديد تبلوري از اردوگاه شرق بود كه اين بار ظاهري اقتصادي ولي كماكان ماهيتي امنيتي داشت. طي چند سال بعد ايران، هند، پاكستان، مغولستان و افغانستان هم بهعنوان عضو ناظر به اين سازمان دعوت شدند. 4كشور آسياي مركزي عضو سازمان علاقه و انتخاب چنداني جز بهرهمند شدن از همكاريهاي اقتصادي روسيه و چين ندارند ولي از نظر شكلي 4عضو از 6عضو سازمان را تشكيل ميدهند؛ لذا تصميمات عمدتا توسط روسيه و چين گرفته ميشود.
عضويت در چنين سازمانهايي كه جنبه امنيتي آن كمرنگ ميگردد، قابل مطالعه خواهد بود ولي اگر مثل زمان حاضر جنبه امنيتي سازمان شانگهاي پررنگ باشد، عضويت كشورمان در آن حساسيت غرب را برميانگيزد. جمهوري اسلامي ايران اكنون در مرحله حساسي قرار دارد كه بيشترين سرنوشت پرونده هستهاي و برنامه جامع هستهاي بهمنظور اعتمادسازي با جامعه بينالمللي در دستان غرب و در گروه1+5 قرار دارد.
لذا اين شرايط ميطلبد تصميماتي سنجيده در مقاطع حساس گرفته شود كه به منافع و امنيت ملي كشورمان لطمه وارد نيايد. ورود به دعواي شرق و غرب كه براساس مصالح و منافع آنان طراحي شده و ايدئولوژيك و اعتقادي نيست اصولا به صلاح ايران نيست. ايران به هر كدام از 2اردوگاه وارد شود و عضويت پيدا كند صرفا حكم كارت بازي يك طرف عليه طرف ديگر را خواهد داشت كه هرگاه ايجاب كند يك طرف كارت ايران را در بازي منافع عليه ديگري بهكار ميگيرد يا به فروش ميرساند. تاريخ معاصر مشحون از اينگونه بازيهاي سياسي است.با اينكه نگاه به شرق و گرم شدن روابط ما با شرق(روسيه و چين) در جاي خودش مفيد و مثبت تلقي ميشود وليكن باز هم تاريخ 50سال اخير نشان داده هرگاه روابط گرمي بين ايران و غرب بوده، همزمان روابط ايران با شرق توانسته مثمرثمر واقع شود.
- سفير سابق ايران در چين
نظر شما