بعضيها هم دلشان ميخواهد با اطعام عزاداران حسيني در اين ميان نقش بيشتر و پررنگتري داشته باشند. مردم اكثر روستاهاي استان مازندران هم از اين دسته از عزاداران هستند. مازندرانيها هميشه بهدست و دل بازي و مهماننوازي شهره بودهاند. حال چه مهماني بزرگتر و عزيزتر از عزاداران امام حسين(ع) و چه سفرهاي با بركتتر از سفره نذري امامحسين(ع)؟ روستاي بادله كه يكي از روستاهاي توابع شهرستان ساري محسوب ميشود شاهد خوبي بر اين مدعاست. همه خانوادههاي ساكن در روستاي بادله در روز تاسوعا سفره نذري پهن ميكنند و به عزاداران امامحسين(ع) ناهار ميدهند. هر ساله جمعيت زيادي از عزاداران و دستههاي عزاداري از شهرهاي مختلف استان مازندران روز تاسوعا را به اين روستا ميروند و ناهار را مهمان اهالي اين روستا هستند.
همه به معني واقعي
وقتي ميگوييم «همه مردم» يعني در روستاي بادله به معني واقعي كلمه روز نهم محرم در هيچ خانهاي بسته نيست. همه خانهها به رسم ادب و احترام به عزاداران حسيني در خانههاي خود را باز ميگذارند. معمولا مرد خانه و بزرگتر خانه بعد از نماز ظهر جلوي در ورودي ميايستد و با احترام از عزاداران حسيني براي صرف ناهار دعوت ميكند. هيچكس اينجا از قبل دعوت نيست و براي كسي محدوديتي وجود ندارد. مردم زيادي از شهرهاي مختلف استان مازندران خودشان را به سفرههاي نذري ظهر تاسوعاي اين روستا ميرسانند. هرخانوادهاي در اين روستا به اندازه وسع و توان خود غذاي نذري تهيه ميبيند و به همان اندازه مهمان به خانه خود ميبرد. خانههايي هستند كه ميتوانند از حدود 200 تا 300نفر از عزاداران پذيرايي كنند. خانوادههايي هم هستند كه فقط ميتوانند به اندازه يك خانواده چهارنفره سفره نذري پهن كنند. همه زيبايي داستان همين جاست كه آنهايي كه حتي اوضاع مالي خوبي هم ندارند از اين قافله جدا نميشوند و به اندازه اطعام 4- 3 نفر از عزاداران هم كه شده در اين حركت دسته جمعي شريك ميشوند.
صبح تا ظهر روزتاسوعا
چند روز مانده به روز نهم محرم، شوراي محل به همراه امامجماعت، به رسم ادب به روستاهاي اطراف نامهاي ميفرستند كه در آن عزاداران و دستههاي عزاداري آن مناطق را به مهماني سفره اباعبدالله(ع) دعوت ميكنند. روز تاسوعا حدود ساعت 8صبح، عزاداران از روستاهاي اطراف و همجوار به بادله ميآيند. دستههاي عزاداري تكيههاي بالامحل و پايينمحل بادله در ورودي روستا به استقبال دستههاي عزاداري مهمان ميروند. در ابتدا و ورودي روستا عزاداران مهمان و ميزبان با هم تركيب ميشوند و با نوحهخواني و سينهزني به سمت مزارشهداي روستا ميروند. مردم در كنار مزار شهدا تا ظهر عزاداري ميكنند و ظهر براي نماز به طرف مسجد محل حركت ميكنند. نماز ظهر و عصر روز تاسوعا را به جماعت ميخوانند و همه براي صرف ناهار از مسجد بيرون ميروند. عزاداران ميتوانند به هرخانهاي كه دوست دارند بروند و درآنجا مهمان سفره امامحسين(ع) باشند.
يك شب زندهداري خاص
همه افراد خانه مخصوصا خانمها از يك روز قبل از تاسوعا مشغول تهيه و تدارك سفره نذري هستند؛ از جارو كردن خانه و تميز كردن حياط گرفته تا آماده كردن مقدمات غذا. بيشتر غذاهاي اين سفره محلي است. در اكثر سفرهها براي پخت غذا از مرغها و اردكها و غازهايي استفاده ميكنند كه خانم خانه آنها را پرورش داده و براي بزرگ شدن آنها زحمت زيادي را تحمل كردهاند. همه مواداوليه اين سفره روز قبل تهيه ميشود. خانمها و دخترهاي فاميل شب تاسوعا را تا نزديكيهاي صبح بيدار ميمانند. آنها دور هم جمع ميشوند و سبزيهاي سفره فردا را تميز ميكنند و كاهو و خيار و گوجه را ريز ميكنندو سينيهاي چشم نواز سالاد را آماده ميكنند. گوشت و مرغ و برنج هم بايد با دقت زيادي تميز و شسته شود. كشمش و زرشك هم هست. زعفران هم همان شب آماده ميشود. خانمها كارها را بين خودشان تقسيم ميكنند. در بيشتر خانهها در كنار غذا، ماستهاي محلي با تركيبات بومي مثل ماست كدوحلوايي يا ماست بوراني اسفناج و... هست كه بايد عدهاي به سراغ تهيهكردن مواد آن بروند. نيمههاي شب صداي جلز و ولز سرخ شدن مرغها و اردكها و مرغابيها شنيده ميشود. خانمها بعد از آماده كردن اين مقدمات وقت زيادي براي استراحت ندارند. در نهايت ميتوانند يكي دوساعت بعد از اذان صبح بخوابند. آنها به اندازه همين وقت كمي كه دارند استراحت ميكنند و زود بيدار ميشوند چون بايد ساعت 8 صبح به استقبال عزاداراني بروند كه در ورودي روستا منتظر ميزبانان خود هستند.
از صبح خيلي زود بساط آتش و هيزم و ديگ و برنجهاي خيس خورده و آبكشهاي بزرگ كه كنار هم صف كشيدهاند در خانهها به چشم ميخورد. مردم روستا در حياط خانه بساط آشپزي راه مياندازند. صداي قل قل آب جوش آمده و بوي برنجي كه حاصل دسترنج خودشان است و حالا آن را براي امام حسين متبرك كردهاند، همه فضاي روستا را پر ميكند. ساعت هنوز 9 نشده كه غذاها آماده شده است و برنجها در حال دم كشيدن است.
اين قاعده استثنا ندارد
بيشتر روستاهاي استان مازندران در ظهر روزهاي تاسوعا و عاشورا يك مراسم مشابه دارند و آن هم پهن كردن سفره نذري امام حسين(ع) است. ما در اين گزارش فقط به جزئيات اين مراسم در روستاي بادله پرداختيم اما بايد بگوييم كه تقريبا هيچ روستايي در مازندران از اين قاعده مستثني نيست؛ روستاهايي مثل «سورك»، «اسرم»، «سمسكنده»، «كياپي» و «علم شير»، «پهناب»، «دارابكلا»، «پاشاكلا»، «لاريم» و خيلي از روستاهاي ديگر كه مجالي نيست از آنها نام ببريم. البته اين مراسم آييني در هركدام از اين مناطق به شكل و شيوه خاص خودشان برگزار ميشود. مثلا در يكي از روستاها همه مردم در مسجد محل جمع ميشوند و هر خانواده با يك سيني از انواع مختلف غذاها وارد مسجد ميشود. هر سيني به اندازه چندنفر غذا دارد كه به اين شكل از عزاداران امام حسين(ع) پذيرايي ميشود. در اين سينيها غذاهاي مختلفي ديده ميشود؛ از مرغ شكمپر و فسنجان اردك گرفته تا كوكو و نيمرو.
نظر شما