به گزارش ایسنا، علی جنتی - وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی - در اجلاس توانمندی‌های شورای فرهنگ عمومی اظهار کرد: ما در بحث آسیب‌شناسی‌ها، ریشه‌ها و عوامل مختلف نابسامانی داریم که باید آن‌ها را بشناسیم و با آن‌ها مقابله کنیم. مثلاً بحث منکر بی‌حجابی. آیا تاکنون از خود پرسیده‌ایم که با با وجود سال‌ها تلاش نتوانسته‌ایم با آن مقابله کنیم؟ تمام دخترانی که 30 سال از عمر آن‌ها گذشته است، تربیت شده‌ی ما هستند. چرا هرچه زمان می‌گذرد در این زمینه‌ی حجاب پست‌رفت و عقب‌گرد داریم؟ و نتوانستیم علی‌رغم وجود همه نهادهای فرهنگی با این پدیده مقابله کنیم؟ فکر می‌کنم به این دلیل است که ریشه‌ها را نمی‌شناسیم. اگر ریشه‌ها را بشناسیم و بعد در روش‌های خود تجدیدنظر کنیم موفق می‌شویم. او افزود: یکی از مسائل مهم موضوع مواد مخدر است. چند سال است که ما با مواد مخدر مقابله می‌کنیم و چقدر برای بستن مرزهای شرقی کشور هزینه صرف کرده‌ایم؟ و چه تعدادی را اعدام کرده‌ایم و اکنون در نوبت اعدام قرار دارند. این آمار شگفت‌انگیز است. باید ببینیم که برای مقابله با این پدیده شوم کجاها درست رفتار کرده‌ایم و کجاها نیاز به تجدید نظر داریم. شناخت پدیده‌ها اهمیت زیادی دارد و در شورای فرهنگی کشور هم تلاش‌های زیادی شده است که فعالیت‌های پژوهشی و هم بحث تبادل نظر انجام شده و انجام می‌شود. برای حل این مباحث پیچیده باید کار گسترده‌ای انجام شود تا نتایج ملموس حاصل گردد. آفت مهم حوزه تصمیم‌گیری اجرا کردنبعضی برنامه‌ها بدون شناخت مسئله است که منجر به انجام فعالیت‌های سطحی و نمایشی می‌شود.
جنتی همچنین گفت: فرهنگ عمومی به معنای فرهنگ گسترده‌ای است که در میان عموم جامعه رسوخ دارد. یعنی حوزه‌ای که عقاید، ارزش‌ها و هنجارها در آن جا می‌گیرند. فرهنگ عمومی عبارتست از اهداف، ارزش‌ها و عقایدی که متعلق به یک قوم و ملت است و ما همه فعالیت‌هایی را که مبتنی بر اندیشه و عادت است و می‌تواند نیازهای بشری را برآورده کند و رفتارهای عمومی را شکل دهد، در قالب فرهنگ عمومی می‌شناسیم.
او ادامه داد: بنابراین فرهنگ یک پدیده عام است و نمی‌توانیم هیچ گروه و فردی را بیابیم که فرهنگ نداشته باشد اما اقوام مختلفی هستند که هر کدام نوعی از هنجارها و باورها را شکل داده‌اند و ما آن‌ها را به‌عنوان خرده‌فرهنگ می‌شناسیم. در یک جامعه بزرگ بسیاری از باورها و معیارهایی هستند که همگان آن‌ها را دریافته‌اند و در یک کل اجتماعی از آن پیروی می‌کنند که ما آن را فرهنگ عمومی می‌دانیم.
جنتی ادامه داد: شخصیت اجتماعی مردم در جامعه در فرهنگ عمومی آن‌ها خلاصه می‌شود و کیفیت، اهداف و مسیر حرکت مردم به سوی تعالی و رشد یک جامعه یا سقوط و زوال جامعه هم در فرهنگ عمومی خلاصه می‌شود. بنابراین، شناخت آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. فرهنگ عمومی بنیان یک ملت است و حکم ریشه‌ی درختی را دارد که شیره خام خود را از خاک گرفته و به شاخ و برگ می‌رساند.
او همچنین گفت: از عواملی که موجب رشد و ارتقاء فرهنگ عمومی می‌شود، به رسانه‌ها می‌توان اشاره کرد. رسانه‌ها به‌طور عام شامل فضای مجازی، رادیو، تلویزیون، کتاب، هنرهای نمایشی، سینما می‌شود. این رسانه‌ها نقش مؤثری را در ارتقاء فرهنگ عمومی ایفاء می‌کند. از این منظر وظیفه سنگینی به عهده وزارت ارشاد به‌عنوان یکی از متولیان فرهنگی کشور است و البته این وظیفه به دوش همه‌ی اندیشمندان، اصحاب فکر، حوزه‌های علمیه، روحانیت معظم، نخبگان و همه نهادهای فرهنگی است و نمی‌توان گفت که مسئولیت آن به دوش گروه خاصی است.
جنتی ادامه داد: بحث دیگر هم موضوع اقتصاد فرهنگ است که در ارتقای فرهنگ عمومی تأثیر دارد. هر اندازه تولیدات فرهنگ عمومی در یک جامعه بالا رود و اشتغال در حوزه فرهنگ بیشتر شود، به رشد و بالندگی آن جامعه کمک خواهد کرد. همان‌طور که بسیاری از آسیب‌های فرهنگی را ناشی از وضعیت بد اقتصادی می‌توان قلمداد کرد. از آسیب‌های حوزه فرهنگ بیکاری مزمن و حاشیه‌نشینی جوانان است که به ناهنجاری‌هایی مانند روی آوردن آن‌ها به مواد مخدر و سرقت منجر می‌شود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره بر اهمیت خانواده برای ارتقای فرهنگ عمومی اضافه کرد: ساختارها و نهادهای اجتماعی در رشد فرهنگ جامعه نقش قابل توجهی دارند. در کانون این نهادها خانواده قرار دارد. خانواده یعنی کانونی که به آموزش انسانی می‌پردازد.
جنتی گفت: علاوه بر این موضوع آموزش سبک زندگی سالم و روابط اجتماعی سالم از عواملی است که به این ساختارهای اجتماعی شکل می‌دهد. مقام معظم رهبری تأکید کردند که یک الگوی مناسب و شایسته برای سبک زندگی در بستر تهاجمی که با آن مواجهیم ایجاد شود. امروزه در شرایطی هستیم که رسانه‌ها به معنای عام فرهنگ ما را مورد تهاجم فرهنگی قرار می‌دهند. شبکه‌های ماهواره‌ای و برخی کتاب‌ها که به شکل قاچاق و برخی فیلم‌ها و بازی‌های قانونی در جامعه رواج پیدا می‌کنند همه نشان از تهاجم فرهنگی دارد که مقام معظم رهبری بارها از آن یاد کرده‌اند.
او با تأکید بر این‌که لباسهای ما نیز یکی از مواردی است که مورد تهاجم فرهنگی قرار گرفته است گفت: گونه‌های مختلف لباسهای اقوام ما تغییر شکل پیدا کرده است و اصولاً مدیریت و ثمربخشیدن به جنبه‌های فرهنگی در رشد یا انحطاط فرهنگی ما تأثیرگذار است. امروزه برخی از کشورهای جهان سوم که روزی آن‌ها را به‌عنوان مردم وحشی می‌شناختیم بر اثر مدیریت درست فرهنگشان ارتقاء پیدا کرده است و امروز می‌بینیم در نوع رانندگی در شهر نیز خوب و شایسته عمل می‌کنند ولی ما در ایران ماشین‌های مدل‌بالا وارد می‌کنیم ولی فرهنگ خود را نتوانستیم تغییر دهیم و مطابق با آیین رانندگی رفتار نمی‌کنیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: برخی از این موارد به خاطر نبودن مدیریت درست است و ما نیز در این زمینه نقش داریم. بهره‌گیری از منابع انسانی و ایجاد سلامت در جامعه از وظیفه ماست. جامعه افسرده و بی‌روحیه که ناامید شده است از نظر فرهنگی رشد نمی کند. همه دستگاه‌های فرهنگی و نهادها باید در این زمینه تلاش کنند. باید سلامت جسمی و روحی را تقویت کنیم و زمینه ورزشی همگانی را فراهم کنیم و از لحاظ روحی به جامعه امید ببخشیم.
جنتی بیان کرد: باید در شورای فرهنگی عمومی پژوهش کنیم، پیشنهادهای مشخصی را مطرح کنیم و آن‌ها را به عنوان یک روش مورد توجه قرار دهیم. البته لازمه چنین موضوعی انسجام فکری است و این‌که همه ما شناخت کافی داشته باشیم و بتوانیم موضوع را آسیب‌شناسی کنیم و برای رفع آن از روشی که از طرف اکثریت جامعه و نخبگان آن‌ها مورد قبول است استفاده کنیم و پای آن بیایستیم.
اجلاس توانمندی‌های شورای فرهنگ عمومی صبح شنبه 24 آبان در تهران برگزار شد.
نظر شما