اين امر عملا به‌معناي بازگشت انگليسي‌ها به خاورميانه است. درباره اين تحول بايد چند نكته را ذكر كرد. اول اينكه اين توافق نشان مي‌دهد كه بحران داخلي بحرين به شرايط برگشت ناپذيري رسيده است. انتخابات اخير نشان داد كه رژيم بحرين پايگاه مردمي ندارد و اكثريت شركت‌كننده در انتخابات غيربحريني‌هايي بودند كه شناسنامه گرفته‌اند. نكته ديگر اينكه به‌نظر مي‌رسد آمريكا در حال تجديد نظر در خصوص حضور خود در خاورميانه و خليج‌فارس است.
اين امر ناشي از عواملي است ازجمله كشف نفت شيل كه در حال جايگزين شدن به جاي نفت خليج‌فارس است. اين مسئله باعث كمرنگ شدن حضور نظامي و سياسي آمريكا در خليج‌فارس مي‌شود. لذا به‌نظر مي‌رسد كه انگليس در حال به‌دست گرفتن نقش سابق خود است؛ هرچند اين امر درباره بحرين رسانه‌اي شده اما انگليسي‌ها با اماراتي‌ها هم پيش از اين چنين مذاكراتي داشته‌اند.
عامل ديگري كه در وراي امضاي اين توافقنامه قرار مي‌گيرد، بهبود روابط انگليس با ايران و مطرح شدن بازگشت سفير انگلستان به تهران است. انگليسي‌ها همچنين مي‌دانند كه درباره برنامه هسته‌اي ايران نتايج مهمي حاصل خواهد شد و از اين رو، براي اطمينان بخشي به رژيم‌هاي وابسته به‌خود، بايد اين حضور نظامي را تقويت كنند. نكته ديگر هم رشد ايران در حوزه‌هاي امنيتي و سياسي و افزايش محبوبيت آن در خاورميانه است.
غربي‌ها هرچند كوشيدند از طريق سوريه و در 4 سال اخير محبوبيت ايران را تضعيف نمايند اما بعد از ايجاد شرايط خاص توسط تكفيري‌ها اين مسئله روندي معكوس پيدا كرد و اكنون در برخي كشورها محبوبيت ايران رشد چشمگيري يافته است؛ اين امر خطري جدي براي امنيت رژيم صهيونيستي و رژيم‌هاي وابسته به غرب است. از اين رو، اين پايگاه مي‌تواند به‌نحوي از انحا به اين كشورها روحيه و اطمينان خاطر دهد.
البته اين نكته را بايد افزود كه پايگاه مورد توافق بحرين و انگليس، اهميت كلان و استراتژيك زيادي ندارد. براساس توافق يادشده، قرار است كه روند حركت و رفت‌وآمد نظاميان انگليسي در بحرين تسهيل شود و اقامتگاهي باشد براي نيروهاي در حال تردد ميان بحرين و انگليس. به تعبيري ديگر، اين پايگاه مكاني براي آموزش‌دهي و تردد كشتي‌هاي انگليسي است و از اين فراتر نمي‌رود. از اين رو، پايگاه يادشده در حد پايگاه ناوگان پنجم دريايي آمريكا در بحرين و پايگاه‌هاي آمريكا و فرانسه در قطر و امارات نيست. همچنين به‌نظر مي‌رسد كه اين پايگاه براساس پيش‌بيني‌ها درباره آينده تحولات در خاورميانه و مشخصا عربستان سعودي و تقسيم آن ايجاد شده است. انگليسي‌ها و آمريكايي‌ها نگران هستند كه بعد از درگذشت پادشاه عربستان، چه رويدادهايي در اين كشور روي خواهد داد و بعيد است كه اين پايگاه تهديدي امنيتي براي ايران تلقي شود.
- كارشناس مسائل خاورميانه
نظر شما