2 هفته پس از آنكه فلسطيني‌ها درخواست عضويت در اين دادگاه را با قبول اساسنامه آن به سازمان ملل ارائه كردند فاتو بنسوتا، دادستان دادگاه بين‌المللي كيفري(آيسيسي) اعلام كرده كه پرونده‌اي براي تحقيقات مقدماتي درباره وقوع جنايات جنگي در فلسطين تشكيل داده است. براساس اعلام آيسيسي قرار است طي اين پرونده تحقيقات اوليه درباره وقايع رخ داده شده از ژوئن سال 2014مورد بررسي قرار بگيرد.
مقام‌هاي دادگاه بين‌المللي كيفري اعلام كرده‌اند كه تحقيقات صورت گرفته بي‌طرفانه و مستقل خواهد بود و براساس نتيجه آن درباره لزوم تحقيقات گسترده و كامل تصميم‌گيري مي‌شود. دادگاه بين‌المللي كيفري به جرائم جنايات جنگي، نسل‌كشي، تجاوز و جنايت عليه بشريت در مورد افراد رسيدگي مي‌كند و درصورت به سرانجام رسيدن درخواست فلسطيني‌ها مقام‌ها و نظاميان رژيم صهيونيستي مي‌توانند دادگاهي شوند. در پرونده باز شده در آيسيسي وقايع رخ داده در حملات رژيم صهيونيستي به نوار غزه در تابستان هم مورد بررسي قرار خواهد گرفت. در جريان اين حملات 2هزار و 300فلسطيني كشته شدند.
اما حتي اعلام تحقيقات مقدماتي هم باعث واكنش تند آمريكا و رژيم صهيونيستي شده است و به‌نظر مي‌رسد فشارهاي آنها بر آيسيسي طي روزهاي آينده براي كنار گذاشتن اين پرونده افزايش خواهد يافت. در يك واكنش تند و كم سابقه دولت آمريكا تحقيقات دادگاه بين‌المللي كيفري را «طنزي غم‌انگيز» خوانده است. سخنگوي وزارت امور خارجه آمريكا با انتقاد از اين تصميم و ادعاي اينكه اسرائيل پرتاب شدن هزاران موشك به خاكش را تحمل كرده، گفت: اين اقدام كه اكنون اسرائيل بايد زير ذره‌بين ديوان كيفري بين‌المللي قرار بگيرد طنزي غم انگيز است. آويگدور ليبرمن، وزير خارجه رژيم صهيونيستي هم با خشم از اين اقدام، تصميم دادگاه بين‌المللي كيفري را محكوم و تأكيد كرده كه اين رژيم براي تحقيقات و بازجويي‌هاي مورد نياز هيچ همكاري نخواهد كرد. ليبرمن همچنين مدعي شد كه هدف از اين اقدام جلوگيري از حق اسرائيل براي دفاع از خود در مقابل تروريسم است !
بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم صهيونيستي هم اقدام دادگاه بين‌المللي كيفري را رسوايي توصيف كرده و گفته است كه اين اقدام دادگاه كيفري را تبديل به بخشي از مشكل مي‌كند.نتانياهو اين اقدام را مسئله‌اي بي‌ارزش خواند و مدعي شد: تشكيلات خودگردان فلسطين يك كشور نيست كه بخواهد درخواست آغاز تحقيقات را ارائه كند. نتانياهو 2 هفته قبل و با ارائه درخواست عضويت رسمي فلسطين در آيسيسي با نگراني از اين اقدام در نشست كابينه اعلام كرد كه اجازه نخواهد داد پاي سربازان و افسران ارتش اين رژيم به دادگاه كشيده شود. در مقابل، اقدام دادگاه بين‌المللي كيفري با استقبال گسترده فلسطيني‌ها روبه‌رو شده است. رياض مالكي، وزير خارجه دولت موقت فلسطين از اقدام دادگاه كيفري استقبال و تأكيد كرد: ما طبق برنامه‌مان در حال پيشرفت هستيم. هيچ‌كس نمي‌تواند اقداماتي را كه در دادگاه كيفري بين‌المللي آغاز شده است، متوقف كند.
تحقيقات كامل هم پس از تحقيقات اوليه صورت خواهد گرفت. نبيل ابو‌زيد، رئيس هيأت فلسطيني در دادگاه بين‌المللي كيفري هم گفت: اين اقدام مسئله قانوني است و ما به قوانين و اقدامات دادگاه كيفري بين‌المللي اطمينان داريم. درحالي‌كه مقام‌هاي رژيم صهيونيستي گفته‌اند هيچ همكاري با دادگاه بين‌المللي كيفري نمي‌كنند فلسطيني‌ها تأكيد داشته‌اند كه كمال همكاري را در اين رابطه خواهند داشت.
- خيز بلند فلسطيني‌ها
ديوان بين‌المللي كيفري در آذر‌ماه گذشته دولت فلسطين را به‌عنوان عضو ناظر پذيرفت اما 2 هفته قبل و به‌دنبال رد قطعنامه پايان اشغالگري اسرائيل در شوراي امنيت، فلسطيني‌ها درخواست عضويت رسمي خود را در آيسيسي به سازمان ملل متحد ارائه كردند. فلسطينيان با پيوستن به ديوان بين‌المللي كيفري مي‌توانند اسرائيل را به اتهام ارتكاب جنايات جنگي در مناطق اشغالي تحت پيگرد قضايي قرار دهند. هرچند اسرائيل عضو اين نهاد قضايي بين‌المللي نيست.
بان كي‌مون دبير كل سازمان ملل متحد به‌تازگي تأييد كرد كه فلسطيني‌ها مي‌توانند به‌صورت رسمي عضو اين نهاد قضايي بين‌المللي شوند. هر چند آمريكا و رژيم صهيونيستي عضو آيسيسي نيستند و به‌صورت مستقيم نمي‌توانند خللي در روند اين پرونده به‌وجود آورند اما بدون شك به‌صورت غيرمستقيم و با فشارهاي همه جانبه تلاش خواهند كرد تا جلوي اين پرونده را بگيرند. مقام‌هاي رژيم صهيونيستي پس از اعلام درخواست عضويت فلسطيني‌ها در آيسيسي در نخستين اقدام خود براي افزايش فشارها تحويل ماهانه ۱۲۵ ميليون دلار درآمدهاي مالياتي تشكيلات خودگردان را متوقف كرد.
مقام‌هاي رژيم صهيونيستي همچنين در تلاش براي تصويب طرحي در كنگره آمريكا هستند تا جلوي كمك‌هاي سالانه آمريكا به فلسطيني‌ها گرفته شود. درخواست فلسطيني‌ها براي عضويت در آيسيسي پس از آن صورت گرفت كه آمريكا با فشارهاي خود مانع از تصويب قطعنامه پيشنهادي در شوراي امنيت شد كه ضرب‌الاجلي 3 ساله براي پايان اشغالگري رژيم صهيونيستي در مرزهاي 1967طي آن تعيين شده بود.
- اولين پرونده خارج از آفريقا
دادگاه بين‌المللي كيفري براي نخستين بار قرار است كه پرونده‌اي در خارج از قاره آفريقا را مورد بررسي قرار دهد. تاكنون در آيسيسي به ۵ موضوع رسيدگي شده است: شمال اوگاندا، كنگو، آفريقاي مركزي، دارفور (سودان) و كنيا. يكي از انتقادها به اين دادگاه تاكنون نپرداختن به جرايم خارج از قاره آفريقا بوده است. به‌همين‌خاطر اين پرونده مي‌تواند به آيسيسي كه اخيرا با مشكلات جدي روبه‌رو شده، شانس تازه‌اي براي احياي اعتبارش بدهد.
اساسنامه دادگاه بين‌المللي كيفري كه مقرش در لاهه هلند است در ۱۵ ژوئن ۱۹۹۸ در رم به تأييد نمايندگان ۱۲۰ دولت رسيد و در يك‌ژوئيه ۲۰۰۲ با تصويب آن توسط ۶۰ كشور اين دادگاه به‌صورت رسمي موجوديت پيدا كرد. اين دادگاه به جرايمي رسيدگي مي‌كند كه پس از اين تاريخ توسط اتباع يا در قلمرو يكي از كشورهاي عضو انجام شده باشد يا اينكه با تصويب شوراي امنيت سازمان ملل متحد به اين ديوان احاله شده باشد. رژيم صهيونيستي و آمريكا از امضاي اساسنامه اين دادگاه امتناع كرده‌اند.
از آنجايي كه احاله پرونده جنايات جنگي رژيم صهيونيستي با حق وتوي آمريكا از طريق شوراي امنيت غيرممكن است تنها راهكار عضويت فلسطين در آيسيسي بود. بر اين اساس عضويت فلسطين باعث مي‌شود تا دادگاه بين‌المللي كيفري ملزم به بررسي جنايات جنگي در خاك فلسطين به‌عنوان كشوري عضو شود. فلسطيني‌ها از اين دادگاه درخواست كرده‌اند كه از صلاحيت قضايي خود براي رسيدگي به هرنوع جرم و جنايتي كه از ۱۳ ژوئن ۲۰۱۴ در سرزمين‌هاي اشغالي بيت المقدس شرقي، كرانه باختري و غزه اتفاق افتاده، استفاده كند. همچنين اقداماتي عليه گسترش شهرك‌‌سازي‌هاي رژيم صهيونيستي درنظر گرفته شده است. ماده ۸ اساسنامه رم مي‌گويد تبعيدهاي غيرقانوني، انتقال يا توقيف افراد تحت حمايت- كساني كه در سرزمين‌هاي تحت اشغال نظامي زندگي مي‌كنند- جنايات جنگي محسوب مي‌شود.
- رژيم صهيونيستي همه مرزها را زير پا گذاشته است
وزير امور خارجه سوئد با انتقاد از اقدام‌هاي رژيم صهيونيستي در واكنش به رسميت شناخته شدن كشور فلسطين از سوي كشورش تأكيد كرد كه اين رژيم همه مرزها را زير پا گذاشته است. مارگوت والستروم تأكيد كرد كه اسرائيلي‌ها با واكنش‌هاي خود در قبال مسئله شناسايي كشور فلسطين نه‌تنها آمريكا بلكه متحدان ديگر خود را ناخرسند كرده‌اند. وزير امور خارجه سوئد گفت: نوع واكنش و حرف‌هاي مقام‌هاي اسرائيل درباره ما يا ديگران غيرقابل‌قبول است. سوئد نخستين كشور غربي عضو اتحاديه اروپا بود كه نوامبر گذشته كشور فلسطين را به رسميت شناخت. اين اقدام موج همراهي كشورهاي ديگر اروپا را به‌دنبال داشت.
نظر شما