بيراه هم نگفته است. مگر شما وقتي تمرين ورزشي حرفه‌اي مي‌كنيد، بدون همراهي و نظارت مربي اين كار را مي‌كنيد؟ بدون مربي كار كردن همانا و خداحافظي براي هميشه از ورزش و حركات سخت، همانا. بعضي وقت‌ها يك حركت را با كمي اختلاف و تفاوت انجام دادن، مي‌تواند به ضرب‌ديدگي شديد شما منجر شود. وقتي كه در ورزش و هزار جاي ديگر چنين است چرا در خودسازي و عرفان چنين نباشد؟ خاصه وقتي كه هزاران نفر، بدون آگاهي و مربي دلسوز، به اين وادي رفته‌اند و درگير مسائلي شده‌اند ناگفتني و ناشنيدني. البته از سوي ديگر، عرفان و خداخواهي و خودسازي نيز جزو نيازهاي اصلي يك انسان است. پس در اين ميانه، چه بايد كرد؟ نخستين راه، آشنايي بيشتر با فرقه‌ها و عرفان‌هاي گمراه‌كننده است. كسي كه خارها را مي‌شناسد، پايش را روي آنها نخواهد گذاشت؛ مسيرش را عوض خواهد كرد تا با آسيب كمتري، به مقصد برسد. با ما، به وادي آشنايي با خارهاي عرفان بياييد.
كتاب: آفتاب و سايه‌ها
دايره‌المعارف كوچك فرقه‌ها
معمولاً كساني كه درگير فضاهاي عرفاني و جريان‌هاي نوظهور معنويت‌گرا مي‌شوند، اينقدري دغدغه دارند كه بخواهند دنبال يكي، 2 تا كتاب خوب بگردند. كتاب «آفتاب و سايه‌ها» را، حجت‌الاسلام محمدتقي فعالي نوشته؛ كتابي كامل در حوزه شناخت اين جور جريان‌هاي عرفان‌گرا و معنويت‌گراست. البته شايد براي تهيه كتاب به زحمت بيفتيد، اما ارزشش را دارد. اين كتاب كه توسط انتشارات نجم الهدي نشر يافته، در بخش‌هايي مجزا، به معرفي جريان‌هاي نوظهور يا حتي كهن معنويت‌گرا مي‌پردازد كه امروزه كم و زياد، در كشورمان به چشم مي‌خورند. عرفان هندي با 12 آيين، عرفان آمريكايي با 5 آيين، عرفان مسيحي و يهود و آيين ذن و... در اين كتاب معرفي شده‌اند. از نكات جالب اين كتاب، پرداختن به فراعلم و روانشناسي است كه طي آن، به 25طريق نوين پرداخته مي‌شود. شايد برايتان جالب باشد كه حجت‌الاسلام فعالي، به فنگ‌شويي و روانشناسي موفقيت و موسيقي درماني و بازي درماني و.... هم به‌عنوان جريان‌هاي نوظهور پرداخته است. وي بعد از معرفي همه نحله‌ها و فرقه‌ها و شاخه‌ها، به نقد آنها از نگاه اسلام نيز پرداخته و صداقت آنها را از اين منظر رد كرده است.
كتاب: جريان شناسي انتقادي عرفان‌هاي نوظهور
عرفان‌هاي پست‌مدرن!
اين كتاب را پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي نشر داده و نويسنده‌اش، حميدرضا مظاهري سيف است. وي، در اين حوزه‌ها فعاليت خوبي دارد و هنگامي هم كه برايان تريسي، از پيشگامان روانشناسي موفقيت، به ايران آمده بود، جزو منتقدان حضور او و ترويج افكارش در ايران بود؛ چرا كه اين افكار را متضاد با داشته‌هاي ديني ما مي‌دانست. او، اين كتاب را در 2 بخش تنظيم كرده است: بخش اولش، شامل فصل‌هاي «فطرت محجوب و معنويت ممسوخ»، «بازكاوي تجربه عرفاني از منظر فطرت» و «بررسي تطبيقي تجربه عرفاني در 6 مكتب» است؛ كه اين 6 مكتب، شامل عرفان مسيحي، عرفان اسلامي، شمنيسم، تائوئيسم، بوديسم و هندوئيسم است. بخش دوم كتاب نيز، «معنويت‌گرايي پست مدرن» نام دارد شامل فصل‌هاي «تي.ام نمونه‌اي از عرفان پست مدرن»، «عشق و معنويت در انديشه اوشو»، «افسانه معنويت در آثار كوئيلو»، «فالون دافا معنويت بدن‌گرا» و «دنياي اسرارآميز اوهام در عرفان سرخپوستي» است. از نكات جالب اين كتاب، طبقه‌بندي و تفسير نظام فكري و پيام‌هاي عمده جريان‌هاي عرفاني‌اي است كه مورد بحث قرار گرفته است. هر نحله عرفاني، آبشخوري عرفاني و اعتقادي دارد؛ تا وقتي كه اين آبشخور شناسايي نشود، باقي بحث‌ها، راه به جايي نخواهد برد. وي سپس، به نقاط تاريك اين عرفان‌ها نيز پرداخته و موارد غيرقابل دفاع آنها را، عيان ساخته است.
سايت: http://mohakeme. com
راه، بيراهه، چاه
سايت محاكمه دات كام موضوعاتش را به بخش‌هاي وهابيت، بهائيت، مسيحيت، شيطان‌پرستي، تصوف، مدعيان ظهور، زرتشت، يهود و صهيونيسم و ساير فرقه‌ها تقسيم كرده است البته بخش پرسش و پاسخي را هم گذاشته تا كساني كه سؤال و شبهه‌اي هم دارند، بيايند و بپرسند. پرداختن به موضوع داعش و نيز پشت پرده‌هاي آن، از بخش‌هاي مهم اين سايت است.
سايت:feraq. ir
انحراف‌شناسي در اينترنت
پايگاه فرق دات آي آر، در معرفي خود نوشته است: «بزرگ‌ترين پايگاه تحليل فرق و اديان كه با نگاهي پژوهش محور و با استفاده از نظر كارشناسان حوزه اديان و انديشه و به دور از هرگونه غرض ورزي و وابستگي جناحي يا سياسي و با هدف روشنگري و بصيرت افزايي فعاليت مي‌كند. وقتي هم كه عنوان فرقه‌ها را در اينترنت جست‌وجوگرها سرچ مي‌كنيد، جزو نخستين گزينه‌هايي است كه پيش روي شما قرار مي‌گيرد. پايگاه فرق و اديان، البته زير لوگوي اصلي‌اش، زده است «شيطان پرستي، بهائيت، فراماسونري»؛ يعني كه روي اين گزينه‌ها حساس‌تر است و اين موارد را خطرات بالقوه‌تري مي‌داند اما در كنار موضوعات سايت، عناوين يهود، زرتشت، عرفان‌هاي نوظهور، بودا و هندو، مسيحيت، وهابيت و آخرالزمان نيز به چشم مي‌خورد. البته در حوزه ادياني كه به آن اشاره شده، شاخه‌هاي انحرافي اين اديان را مورد بررسي قرار مي‌دهد و همچنين، نگاه اين اديان به شيطان، انحراف، فرقه‌هاي منحرف و... . در لينك عرفان‌هاي نوظهور هم به عقايدي كه در اين نحله‌ها معرفي و تبليغ مي‌شود، پرداخته شده است؛ خاصه عقايد دراويش و نحله‌هاي بومي‌تر عرفان‌هاي نوظهور.
اپليكيشن: نرم‌افزار به روز اديان نيوز
انحراف شناسي همراه
اين مطلب، قاعدتاً بدون معرفي امكاني در حوزه موبايل و اپليكيشن‌هاي تلفن همراه، نقصي بزرگ خواهد داشت؛ چرا كه امروزه، روزگار يكه‌تازي اين فناوري جديد است. پس بد نيست بدانيد كه نسخه به روز شده نرم‌افزار «اديان نيوز» را هم مي‌توانيد از سايت اديان نيوز دات‌كام تهيه كنيد، روي تلفن همراه‌تان نصب كنيد و در جريان آخرين اخبار در اين حوزه قرار بگيريد. موضوعاتش هم كه مسيحيت، وهابيت، يهود و صهيونيسم، بهائيت، شيعه اثني‌عشري، تصوف و درويشي‌گري، شيطان پرستي، جريان‌هاي نوظهور، انجمن حجتيه، عرفان‌هاي وارداتي و... را شامل مي‌شود.
اگر به سايت اديان نيوز دات كام برويد و اين نرم‌افزار را نصب كنيد، مي‌توانيد خلاصه خبرها، امكان بازبيني اخبار قبلي به‌صورت آفلاين، اشتراك‌گذاري خبر با ديگران از طريق پيامك، اي‌ميل، بلوتوث، وايبر و... را در اختيار داشته باشيد. طراحي اين نرم‌افزار موبايلي نيز، خوشايند و مخاطب‌پسند است.
نرم‌افزار: پيشوايان گمراهي
آشنايي با همراهان ابليس
اين نرم‌افزار با عنوان «پيشوايان گمراهي» توليد و راهي بازار شده است. متوليان توليد اين نرم‌افزار مي‌گويند كه در آن، بيش از 600دقيقه درسنامه و 130مقاله از استادان بنام حوزه و دانشگاه، در باب آسيب‌شناسي عرفان‌هاي كاذب وجود دارد.
روحاني، مدير اين پروژه، در باب آماده‌سازي اين نرم‌افزار گفته است «فصل نخست نرم‌افزار كلياتي است كه به جنبش‌هاي نوپديد و شاخص‌هاي معنويت كاذب و حقيقي پرداخته است. در ساير بخش‌ها نقد و بررسي شبه‌معنويت‌هاي مسيحي، يهودي (كابالا)، دالايي لاما، ساي‌بابا، يوگا، كاستاندا، اكنكار، پائولو كوئليو (براساس مباحث كتاب‌هايش)، شيطان‌گرايي، تصوف، عرفان حلقه و فرضيه جذب (راز) صورت گرفته است.» هر فصل اين مولتي مديا، يك درسنامه، يك چكيده، بخش پرسش و پاسخ و نيز آرشيو عكس و فيلم و معرفي منابعي بيشتر براي مطالعه دارد. مخاطبان اين نرم‌افزار، گروهي هستند كه به نوعي نقش تربيتي را دارند؛ والدين، مربيان، معلمان و... . روحاني مي‌گويد انگيزه ايجاد اين نرم‌افزار، پس از سخنراني مقام معظم رهبري طي سال 89در شهر قم ايجاد شد؛ جايي كه ايشان، درباره عرفان‌هاي نوظهور، هشدارهايي دادند. اين نرم‌افزار را مؤسسه فرهنگي خاكريز ايمان و انديشه توليد كرده است.
مستقيم تا خدا
عرفان شيعي، چه فرقي با بقيه عرفان‌ها دارد؟
از مهم‌ترين راه‌هاي خنثي كردن آموزه‌هاي عرفان‌هاي كاذب، آشنايي با عرفان حقيقي است. در اين زمينه، مراجعه به سايت‌هاي مراجع عظام تقليد، علماي تأييد شده و پژوهشگراني چون دكتر الهي قمشه‌اي و... مي‌تواند بسيار مثمرثمر باشد. آيت‌الله العظمي جوادي آملي، در سايت خود esra. ir، به برخي از سؤال‌هاي مرتبط با عرفان نيز پاسخ داده است. با مراجعه به اين سايت و سايت ديگر علماي بنام، مي‌توانيد اطلاعات بيشتري به‌دست بياوريد. يكي از سؤال و جواب‌هاي راهگشاي اين عالم بنام را با هم مي‌خوانيم.
- عرفان‌شيعي با ديگر مكتب‌هاي عرفاني اسلامي يا غيراسلامي چه تفاوتي دارد؟
پاسخ: در عرفان شيعي راهي كه به ولايت الهي مي‌رسد، از راه ولايت اهل بيت(عليهم‌السلام) است. علاوه بر‌اين، در عرفان‌شيعي بايد به همه احكام ودستورات شريعت عمل شود، و در طريقت نيز از ولاي‌اين خاندان بگذرد و از آن تجاوز نكند و تنها همين را مسير راه قرار بدهد، زيرادر روايات، ولايت اميرمؤمنان(عليه‌السلام) صراط مستقيم معرفي شده است (بحارالانوار، ج 39، ص 246).
انسان، هم بايد به احكام ظاهري عمل كند و همه عبادات يا‌معاملات او براساس شريعت باشد و هم در مسئله رهبري، از ولايت خاندان پيامبرصلوات‌الله وسلامه عليه تجاوز نكند و آن رامسير راه قرار دهد، چون حصن ولايت: «ولايه علي بن‌ابي طالب حصني»(بحارالانوار، ج 49، ص 127)دالان ورودي حصن مهم تري‌است: «كلمه لاإله إلاّالله حصني». (سوره حشر، آيه 7)...
- جوانان، درتله!
چرا بيشتر مشتري عرفان‌هاي كاذب، جوانان هستند؟
تا حالا با خودتان فكر كرده‌ايد كه چرا بيشتر جوان‌ها درگير نحله‌هاي عرفاني كاذب مي‌شوند؟ البته ما ادعا نمي‌كنيم كه همه اعضا و نفراتي كه به اين نحله‌ها پيوسته‌اند، جوان هستند اما درصدبالايي از آنها را جوانان تشكيل مي‌دهند. علت چيست؟ آسيب‌شناسي اين امر مي‌تواند نكته‌هاي جالبي را به ما عرضه كند. شايد اين چند نكته، بتواند راهگشاي كساني باشد كه دوست دارند به جواب اين سؤال برسند.
1- فطرت پاك‌تري دارند| جوان‌ها داراي فطرتي پاك‌تر نسبت به افراد ميانسال و مسن‌ترها هستند. به همين واسطه، از دوران نوجواني و جواني دوست دارند به وادي عرفان، خودسازي، جهان‌هاي ديگر و... بروند. عرفان‌هاي كاذب هم جزو بسته‌هايي هستند كه به راحتي در دسترس اين افراد قرار مي‌گيرند. در دوران اصلاحات، كتاب‌هاي بسياري در اين حوزه نشر يافتند كه برخي از اين جوان‌ها را به‌خودشان جلب كردند و مشوق‌شان بودند براي پيوستن به اين نحله‌ها.
2- آشنايي كمتري دارند| جوان‌ترها آشنايي كمتري با اصول عقايد و آبشخورهاي عقيدتي و نيز جهان‌بيني‌هاي نحله‌هاي عرفاني كاذب دارند. به واسطه همين عدم‌آشنايي، تصور مي‌كنند لابد‌چنين نحله‌هايي بايد برحق بوده باشند؛ يا اينكه دست كم، يكي از راه‌هاي برحق رسيدن به خدا.
3- كشش بيشتري به جذابيت‌هاي ظاهري دارند| جوان‌ترها به واسطه غلبه غرايز ذاتي بر وجودشان، وقتي كه در جلسات غالب اين فرقه‌ها، با اختلاط زن و مرد و موسيقي از همه نوع و آزادي‌هاي نامشروع قرار مي‌گيرند، جذب‌شان مي‌شوند. اين موارد، براي افراد ميانسال كه تجربه بيشتري دارند و به‌صورت مشروع از اين موارد بهره مي‌برند، جذابيتي ايجاد نمي‌كند.
4- شجاعت بيشتري دارند| جوان‌جسور است و به‌راحتي، تغيير مسير مي‌دهد . او به‌راحتي، شبهات حوزه عقايد ديني را مي پذيرد. جسارت او، اين فضا را برايش ايجاد مي‌كند كه حتي به تجربه‌هاي عرفاني و ديني جديدتر دست بزند.
5- منتقدتر است| جوان، مدام از خودش مي‌پرسد كه اگر دين اسلام برحق است، پس چرا بخشي از دينداران ما يا دست‌كم كساني كه در جامعه مدعي دينداري هستند، با مشكلات رفتاري و اخلاقي روبه‌رو هستند. البته كسي كه منطق خوانده باشد، مي‌داند كه اين سؤال يك پرسش اشتباه است اما جوان به واسطه عدم‌آشنايي با علوم و روش‌هاي منطقي و... سعي مي‌كند همه‌‌چيز را به هم ربط بدهد. به‌خاطر همين مدام به هم مي‌ريزد و توي مغزش بازار شامي به پاست؛ اتفاقي كه به مرور زمان و با عالم‌تر شدن او رفع مي‌شود.
نظر شما