امروزه شهر‌هاي ما شاد و سرزنده نيستند و به‌خصوص در كلانشهرها با پيروي از ساختاري نامنظم، روابط نامنظمي‌را نيز در كالبد و محتوا دنبال مي‌كنند. احساس هويت شهروندي در اغلب ساكنان آن به ندرت در سطح مطلوب ديده مي‌شود. عموما شرايط زندگي در فضا‌هاي شهري استانداردهاي لازم را براي اقشار آسيب‌پذير همچون كودكان و سالمندان ندارد و در كنار اينها، بافت فرسوده نيز تهديد جدي براي حيات‌شان به‌حساب مي‌آيد كه موضوع امروز صحبت ماست.
بافت فرسوده يكي از جدي‌ترين معضلات شهر تهران است كه پتانسيل بحران‌آفريني بالايي دارد. مديريت شهري تهران در چند سال اخير همواره تلاش داشته كه با توجه به شرايط شهر تهران، زمينه‌هاي اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي نوسازي بافت فرسوده را در حد لازم فراهم كند و انصافا نيز اقدامات خوبي صورت گرفته؛ تا جايي كه توانسته حدود 30درصد از بافت فرسوده شهر تهران را در سال‌هاي گذشته نوسازي و احيا كند اما با افق سياست‌هاي كلي نظام جمهوري اسلامي‌ايران درمورد «پيشگيري و كاهش خطرات ناشي از سوانح طبيعي و حوادث غيرمترقبه» كه بازسازي و بهسازي بافت‌هاي فرسوده حداكثر تا مدت 10سال را تعيين مي‌كند، فاصله زيادي داريم.
سال1404 مي‌بايست كه بافت‌هاي شهري تهران تا حدود 7.5ريشتر در برابر زلزله مقاومت داشته باشد. اين همه در حالي است كه از كل مساحت 62100هكتاري شهر تهران در 3720هكتار آن با بافت فرسوده‌اي روبه‌رو هستيم كه عمدتا روي گسل و در مناطق كمتر برخوردار و البته پرجمعيت قرار دارند. طبق داده‌هاي ميداني در هر هكتار بافت فرسوده 352نفر زندگي مي‌كنند.
آمارها نشان مي‌دهد كه بيشترين سطح بافت فرسوده در منطقه10 با 52.3درصد، منطقه12 با 37درصد، منطقه11 با 29.5درصد و منطقه17 با 28.5درصد از كل بافت مسكوني به‌ترتيب رتبه‌هاي اول تا چهارم بافت فرسوده شهر تهران را به‌خود اختصاص مي‌دهند. به تعبيري حدود 700درصد بافت فرسوده تهران در مناطق جنوبي و مركزي قرار دارد. حال با توجه به مقدمه‌اي كه در ابتدا به آن اشاره شد، در نوسازي و احياي بافت فرسوده با چند پرسش اساسي روبه‌رو هستيم كه سعي خواهيم كرد در حد توان به چرايي آن بپردازيم:
چرا بافت فرسوده و فرايند نوسازي آن از اهميت ويژه‌اي برخوردار است؟
وضعيت نوسازي بافت فرسوده شهر تهران چگونه است؟
سازوكار بهينه مديريت نوسازي بافت فرسوده چيست و چگونه مي‌توان با بهينه‌سازي بافت‌هاي فرسوده، محيط امن، شاداب، برخوردار از هويت‌هاي ارزشي و كارايي عادلانه در توزيع خدمات و امكانات فراهم كرد؟
نظر شما