این برنامه که به همت شهرداری تهران در آستانه روز پزشک برگزار میشود، به منظور قدردانی از پزشکانی است که طی یک سال گذشته با شهرداری در طرح پزشک محله و ایجاد کانون پزشکان محله همکاری داشتهاند.
اگر شما ساکن یکی از مناطق 3، 4، 14، 15 و یا 18 تهران باشید احتمالا بیش از دیگر شهروندان تهرانی با خدمات پزشکان محله آشنا هستید چراکه به گفته دکتر تقیزاده مدیرکل سلامت شهرداری تهران، طرح پزشک محله که از نیمه دوم سال 85 در تهران آغاز شده است در این مناطق پیشرفت بیشتری داشته و ساکنین محلههای این مناطق از خدمات ارائه شده در این طرح بهرهمند شدهاند.
وی در گفتگو با همشهری با بیان اینکه این طرح تاکنون حدود 60 درصد پیشرفت داشته است، میگوید: تا بهحال در جامعه به پزشک صرفا به عنوان یک درمانگر نگاه میشد در حالیکه اگر ما نگاه سلامتمحور داشته باشیم، پزشک میتواند باعث ارتقاء سطح سلامت افراد و شاخصهای اجتماعی سلامت شود و ما در طرح پزشک محله دنبال دست یافتن به این مهم هستیم و برای این منظور سعی داریم پزشکانی را که داوطلبانه و آگاهانه حاضر به همکاری در این طرح هستند در 371 محله شهر تهران شناسایی کنیم تا با تشکیل کانون پزشکان محله از پتانسیل و توانایی این افراد در حل مسائل و مشکلات مربوط به سلامتی افراد و همچنین برنامههای اجتماعی استفاده کنیم.
پزشکانی از نوع پزشک دهکده
سریال پزشک دهکده که این روزها برای دومین بار از شبکه دوم سیما در حال پخش است، یکی از محبوبترین سریالهای خانوادههای ایرانی است.
در این داستان تصویری از یک پزشک ارائه میشود که با تجربههای شخصی ما بسیار متفاوت است اومیگوید دکتر مایک نه تنها به عنوان یک پزشک در درمان بیماران خود از هیچ تلاشی فروگذار نمیکند، بلکه در بیشتر اوقات در نقش یک مصلح اجتماعی ظاهر میشود: با سخنرانیهای آتشین برای کسب حق رای زنان دهکده تلاش میکند، با تبعیض نژادی مخالفت میکند، به سرخپوستان منطقه کمک میکند، از مردم میخواهد به بانکداری که با اعطای وام به آنها سعی در تصرف اموالشان را دارد، اعتماد نکنند و ....
این مشابه همان هدفی است که مسئولان اداره کل سلامت شهرداری تهران از اجرای طرح پزشک محله دنبال میکنند.
دکتر تقیزاده در این زمینه میگوید: در دنیای امروز تعریف سلامت محدود به درمان بیماریها نیست و سلامت متشکل از بخشهای مختلفی چون سلامت جسمی، روحی، روانی و اجتماعی است و بنابراین پزشکان که در صف اول ارائه خدمات سلامت هستند باید با این رویکرد وارد جامعه شوند.
وی در ادامه میافزاید: پزشکان افرادی فرهیخته با توانمندی بالا هستند که متاسفانه در کشور ما این توانایی محدود به حوزه درمان شده است و ما تاکنون از این پتانسیل برای ارتقاء سلامت جامعه بهخصوص در بخشهای اجتماعی و روانی کمتر بهره بردهایم در حالیکه پزشکان میتوانند در بخشهایی چون آموزش و اطلاعرسانی مردم بسیار موثر عمل کنند.
از سوی دیگر به دلیل اعتمادی که نسبت به این قشر در میان مردم جامعه وجود دارد، بسیاری از حرفها را اگر مردم از زبان پزشکان بشنوند با اطمینان و اعتماد بیشتری به آن عمل میکنند و در نتیجه تاثیر بیشتری دارد.
با این اوصاف به نظر میرسد که شهرداری تهران به دنبال آن است که با مشارکت پزشکان و پررنگ کردن نقش ایشان در حوزههای اجتماعی در راه ارتقای سلامت جامعه و شهروندان گام بردارد.
مدیر کل اداره سلامت شهرداری تهران با تایید این مطلب و منحصر بهفرد بودن این تجربه میگوید: امروزه در جوامع مدرن این بحث مطرح است که پزشک باید درمانگر جامعه باشد و نه درمانگر فرد، اما فعلا پزشکی مبتنی بر جامعه یک تئوری است و طرح پزشک محله با این رویکرد، ایده شهرداری تهران است و برای اولین بار چنین نظریهای رنگ عمل به خود گرفته است.
پزشکان مشارکتجو به صف!
نیازسنجی و مطالعه در خصوص سلامت در سطح محله، جلب مشارکت نهادهای دیگر در خصوص سلامت و جلب حمایت NGOها در محله، همکاری با ارگانهای دولتی و شورایاریها در امور سلامت منطقه از جمله وظایفی هستند که در شرح وظایف پزشکان محله آمده است.
دکتر تقیزاده با بیان این مطلب میگوید: جلب مشارکت دیگر پزشکان علاقمند، نظارت بر فعالیتهای سلامت و همکاری برای ایجاد کانون پزشکان محله در شهر تهران و همکاری در اجرای پروژههای سلامت در سطح منطقه از دیگر وظایفی است که برای پزشکان محله پیشبینی شده است اما از آنجاییکه این کار مشارکتی است، هیچیک از دوستانی که در این طرح شرکت میکنند اجباری در انجام این فعالیتها ندارند بلکه هریک از اعضاء بسته به میل خود قسمتی از وقتش را به صورت داوطلبانه برای ارائه خدمات به مردم محله اختصاص میدهد.
به نظر میرسد در این طرح پزشکان گزینههای متعدد و متفاوتی دارند که برحسب تمایل خود و نیاز هر محله از میان این گزینهها قادر به انتخاب هستند: ممکن است یک پزشک ساعاتی از هفته را به درمان رایگان بیماران اختصاص دهد، برای مردم در مورد تغذیه در دوران روزهداری صحبت کند، بر بهداشت مسجد محل نظارت کند، راجع به موضوع خاصی برای محصلان یک مدرسه کارگاه آموزشی بگذارد و .... مهم این است که با توجه به نیاز هر محله هر یک از این فعالیتها در نهایت باعث ارتقاء سطح سلامت مردم آن منطقه میشود.
برای هماهنگی فعالیت پزشکان در هر منطقه خانههای سلامت جایگاه ویژهای دارند اما با توجه به اینکه اکنون حدود 50 خانه سلامت در سطح شهر تهران وجود دارد، در محلههایی که هنوز خانه سلامت دایر نشده است، معاونت اجتماعی شهرداری منطقه این نقش را به عهده خواهد داشت.
به گفته دکتر تقیزاده طرح پزشک محله در تمام مناطق شهر تهران آغاز شده است اما میزان پیشرفت آن در محلههای مختلف ، متفاوت است: فاز اول طرح، شناسایی پزشکان مشارکتجو است که در هر محله دستکم باید 5 پزشک به عضویت طرح درآیند که در بعضی محلات هنوز به این رقم نرسیدهایم، هرچند در بعضی از مناطق تعداد زیادی از پزشکان به عضویت طرح درآمدهاند و از سال پیش با ما همکاری دارند که در دومین همایش پزشکان محله که روز چهارشنبه برگزار میشود، ضمن تقدیر از این عزیزان سعی در سازماندهی بهتر پزشکان محله داریم.