پس از 55سال مخاصمه با كوبا، كاخ سفيد اين اقدام رئيسجمهور آمريكا را گام مهمي براي عاديسازي روابط با هاوانا خوانده ؛رابطهاي كه در همه سالهاي گذشته ميان واشنگتن و آمريكاي لاتين پر از توطئه و نفرت بوده است.كوباييها در همه سالهاي گذشته آنچه واشنگتن حمايت از تروريسم ناميده را رد كردهاند اما باز هم گروهي از نمايندگان كنگره از اقدام رئيسجمهور آمريكا ناراضي هستند و بهدنبال راهكاري براي بازگشت كوبا به اين فهرست ميگردند. اوباما در نامهاي به كنگره اعلام كرده دولت به اين نتيجه رسيده كه كوبا طي 6ماه گذشته «هيچ كمكي در اختيار تروريسم بينالمللي نگذاشته» و اطمينان داده است كه در آينده هم از اقدامات تروريستي در جهان حمايت نخواهد كرد.
كوبا از سال ۱۹۸۲ از سوي وزارت خارجه آمريكا حامي تروريسم شناخته شد. مقامهاي واشنگتن، كوبا را طي همه سالهاي گذشته متهم به تشويق انقلاب توسط گروههاي مسلح و پناه دادن به نيروهاي گروه جدايي طلب باسك، اتا و گروه چريكهاي فارك كلمبيا كردهاند.
رئيسجمهور آمريكا بهصورت قانوني نيازي به تأييد كنگره براي خارج كردن نام كشوري از فهرست موسوم به حاميان تروريسم ندارد اما نمايندگان كنگره در فرصت 45روزه براي بازبيني اين اقدام تلاش دارند تا جلوي اقدام اوباما را بگيرند. آنها بهدنبال تصويب طرحي با اكثريت سنا هستند تا بتوانند با جلوگيري از وتوي اوباما، كوبا را همچنان در فهرست قديمي آمريكا نگه دارند. در كنگره گروهي هستند كه مخالفت خود را به صراحت با اقدام اوباما اعلام كردهاند. ماركو روبيو سناتور جمهوريخواه كه به تازگي تصميم خود براي نامزدي در انتخابات رياستجمهوري آمريكا را اعلام كرده ازجمله اين افراد است.
او تصميم كاخ سفيد را محكوم كرده و گفته است كه كوبا همچنان از تروريسم حمايت ميكند. تد كروز يكي ديگر از سنانورهاي جمهوريخواه هم گفته است كه كوبا بايد ابتدا ثابت كند رفتارش را تغيير داده تا سپس از فهرست حاميان تروريسم خارج شود. جب بوش هم كه خيليها او را نامزد اصلي جمهوريخواهان در انتخابات رياستجمهوري ميدانند تصميم اوباما را «در آغوش گرفتن كاسترو، ديكتاتور كوبا» خوانده است. اوباما درماه دسامبر از شكستن يخ روابط آمريكا و كوبا خبر داد اما تحريمهاي تجاري آمريكا عليه هاوانا باقي است و فقط كنگره ميتواند آنها را لغو كند.
- چند دهه خصومت و دشمني
روابط ديپلماتيك آمريكا و كوبا، پس از پيروزي انقلاب كوبا به رهبري فيدل كاسترو و سرنگوني دولت ديكتاتوري باتيستا در اين كشور، از سال ۱۹۶۱ قطع شد اما در همه سالهاي گذشته آمريكاييها بهدنبال مداخله در كوبا مانند ديگر كشورهاي آمريكاي لاتين بودهاند.
كوباييها پروندهاي قطور از اقدامهاي واشنگتن عليه كشورشان را بهخاطر دارند و شكاف عميق بياعتمادي ميان 2كشور شايد هيچ وقت از بين نرود. به همينخاطر بود كه رئيسجمهور آمريكا هفته گذشته در حاشيه نشست سران كشورهاي قاره آمريكا اعلام كرد كه دوران مداخله واشنگتن در آمريكاي لاتين تمامشده است.
كوباييها ميگويند در همه سالهاي گذشته آمريكا بهويژه با فعاليتهاي سيا بهدنبال تغيير رژيم در اين كشور بوده و به همينخاطر صدها بار اقدام به تلاش براي ترور فيدل كاسترو، رهبر انقلاب كوبا كرده است. يكي از مهمترين اقدامهاي آمريكا عمليات خليج خوكها بود. اين عمليات نظامي ناموفق توسط آژانس اطلاعات مركزي آمريكا براي ساقط كردن حكومت فيدل كاسترو در كوبا طراحي شده بود. در ۱۷ آوريل ۱۹۶۱ به دستور جان كندي رئيسجمهور وقت آمريكا، ۱۷۰۰ نفر از نيروهاي مخالف كاسترو با كمك عوامل سيا مسلح و در خليج خوكها در جنوب كوبا پياده شدند. سرويس جاسوسي شوروي اما از نقشه عمليات بهنحوي مطلع شد و فيدل كاسترو را در جريان وقايع قرار داد و نقشه آمريكاييها براي تجاوز به كوبا ناكام ماند.
برخي عقيده دارند كه اوباما هر چند در ظاهر اعلام كرده كه كشورش ديگر مانند دهههاي گذشته قصد مداخله در آمريكاي لاتين را ندارد اما اين منطقه آنقدر براي واشنگتن مهم بهحساب ميآيد كه بهصورت مخفيانه تلاشهاي واشنگتن همچنان ادامه خواهد داشت. هر چند محيط منطقه به نوعي تغيير كرده كه شايد روشهاي آمريكاييها هم حالا متفاوت شده باشد.
- ونزوئلا؛ متهمكردن آمريكا به تلاش براي كودتا
نيكلاس مادورو، رئيسجمهور ونزوئلا مهمترين مقام آمريكاي لاتين است كه طي هفتههاي گذشته آمريكا را نهتنها به مداخله در كشورش بلكه به تلاش براي كودتا براي ساقط كردن دولتش متهم كرده است. رئيسجمهور ونزوئلا چند هفته پيش اعلام كرده بود كه واشنگتن با همكاري با گروههاي مخالف قصد دارد در ونزوئلا كودتا كند؛مشابه اقدامي كه واشنگتن در سالهاي گذشته در كوبا بهدنبال آن بود. براي نخستين بار نيست كه مقامهاي ونزوئلا در سالهاي اخير آمريكا را به تلاش براي كودتا در اين كشور متهم ميكنند. در سال 2002هوگو چاوز در كودتايي از قدرت كنار گذاشته شد اما پس از 48ساعت توانست با حمايت نظاميان و مقامهاي وفادار بهخود بار ديگر به كاخ رياستجمهوري بازگردد.
- تلاش براي ترور رئيسجمهور اكوادور
روز گذشته رافائل كورهآ، رئيسجمهور اكوادور كه مانند دولتهاي ديگر چپگرا آمريكايي لاتين نسبت به واشنگتن بدگمان است از لغو يك نشست خود بهخاطر تهديدهاي امنيتي خبر داد. گفته ميشود لغو اين نشست عمومي بهخاطر خطر ترور كورهآ صورت گرفته است. مشاوران رئيسجمهور اكوادور گفتهاند كه او طي ماههاي گذشته دهها پيام تهديدآميز دريافت كرده كه تحقيقات درباره آنها ادامه دارد. رافائل كورهآ، رئيسجمهور اكوادور، پيشتر اعلام كرده بودكه توطئه بيثبات كردن اين كشور توسط احزاب دستراستي در آمريكا تأمين مالي ميشود. كورهآ در سال 2006با حمايت قشر تهيدست اين كشور، براي نخستين بار بهعنوان رئيسجمهور اكوادور انتخاب شد.
- شيلي؛ مورد جديد پروندههاي فساد مالي
كشورهاي آمريكاي لاتين طي يك سال گذشته شاهد تظاهرات مختلف بهويژه با رسانهاي شدن پروندههاي فساد مالي بودهاند. شيلي شايد آخرين مورد در اين رابطه باشد. به تازگي ميشله باشله، رئيسجمهور شيلي هم به همينخاطر بهشدت تحت فشار قرار گرفته است. رسانههاي مخالف دولت او حالا مانند كشورهاي ديگر منطقه ازجمله برزيل پرونده فساد مالي عليه پسر او را مطرح كردهاند. افشاي اين پرونده فساد رئيسجمهور شيلي را كه هميشه در كنار ونزوئلاييها در مقابل آمريكا بوده است بهشدت تحت فشار قرار داده است. در برزيل هم ديلما روسف، در حال دست و پنجه نرمكردن با تظاهرات ميليوني بهخاطر رسانهاي شدن پرونده فساد مالي در شركت نفتي پترو براس است.
- صندوق كركس در كمين آرژانتين
چند روز پيش كريستينا فرناندز رئيسجمهور آرژانتين نسبت به تلاشهاي غرب براي بيثبات كردن كشورهاي آمريكاي لاتين هشدار داد. طي ماههاي گذشته اختلافهاي آمريكا و آرژانتين بهشدت افزايش پيدا كرده است. علت اصلي اين مسئله هم فعاليت يك بنگاه مالي آمريكايي در آرژانتين است كه مقامهاي آرژانتين ميگويند به ضرر منافع ملي آرژانتين فعاليت ميكند. همچنين آرژانتينيها اختلافهاي گستردهاي با مقامهاي صندوق موسوم به كركس دارند. هفته گذشته به همينخاطر صدها نفر از مردم آرژانتين مقابل سفارت آمريكا در اين كشور تجمع كردند و با آتش زدن پرچم آمريكا خواستار پايان مداخله واشنگتن در كشورشان شدند. فرناندز پيش از اين هم گفته بود كه برخي از كشورهاي خارجي قصد سرنگون كردن دولت او را دارند.
نظر شما