اين در حالي است كه مشكلات اين معادن فراتر از آن چيزي است كه بتوان تصورش را كرد. خبرنگار همشهري براي اينكه ابعاد قضيه بيشتر مشخص شود، به محدوده نزديك فعاليت معادن شن و ماسه جنوب غرب تهران رفت و با چند تن از اهالي محل، مشكلات را در خيابانها و كوچههاي مسكوني از نزديك مشاهده كرد.
- جاذبه گردشگري حيرتآور!
درحاليكه نسيم ملايم بهاري ميوزيد، گردوغبار ملايمي هم خيابان شهيد مهتدي و ابوسعيد را فرا گرفته بود. رحمت، م يكي از اهالي شهرك الماس بلوار مهتدي با بيان اينكه 30درصد گردوغبار پايتخت ناشي از فعاليت همين معادن است، گفت: «از 10شب تا 4صبح بيش از صدها كاميون مربوط به اين معادن در خيابانهاي مسكوني تردد ميكنند و آسايش اهالي را برهم ميزنند؛ درحاليكه حكم قضايي تعطيلي اين معادن صادر شده است.»
حكمي كه اين شهروند تهراني به آن اشاره كرد، با تكيه بر بند 20ماده 55قانون شهرداريها براي تعطيلي صنايع آلاينده درون و حريم شهرها صادر شده و جالب اينجاست كه ديوان عدالت اداري نيز در تاريخ چهارم خرداد 93، شكايت چندي پيش كارخانه شن و ماسه را براي ادامه فعاليت رد كرده است. عزتي ديگر شهروند اين منطقه هم به مشكلاتي كه مسئولان چند كارخانه براي عوامل شهرداري به وجود آوردند ازجمله ضرب و شتم شهردار ناحيه و مأموران شهرداري بهخاطر جلوگيري از تردد كاميونهاي آلاينده و همچنين شكستن كانكس آنها اشاره كرد.
وي سپس اين سؤال را طرح كرد كه چرا كسي به بيتوجهي اين كارخانهها به مجوز حفاري حداكثر 30متري واكنش نشان نميدهد؟ از كنار آپارتمانهاي مسكوني و با گذر از عرض حداكثر 20متري بلوار شهيد مهتدي به كنار فنسهاي معادن رسيديم. عمق گودالهاي برداشت شن، واقعا حيرتآور است. يكي از جمعمان خنده تلخي زد و گفت كه جاذبه گردشگري ايجاد كردهاند! به راحتي ميتوان تخمين زد عمق گودال بيش از 130متر است. عزتي در اين ميان مدعي شد كه مالكان 2 معدن خصوصي، ايران نيستند و از حال و روز مردم خبر ندارند.
- از آب آلوده تا احتمال رانش زمين
آب محله آلوده شده است. شايد همين حالا شما از اين جمله خبري تعجب كرده باشيد. اما واقعيت اين است كه تخليه نخالههاي ساختماني از يكسو و برداشت خاك باعث شده تا سفرههاي زيرزميني منابع آب، آلوده و از سوي ديگر آلودگي وارد آب شرب خانههاي محل شود. فروشنده يكي از سوپرماركتيهاي محل به خريد بسيار زياد آب معدني با وجود تنگدستي بسياري از اهالي اشاره كرد. فيضالله از ساكنان قديمي محل با گلايه از مسئولان سازمان محيطزيست، فرمانداري، استانداري و ستاد بحران بهخاطر اينكه بازديدي از منطقه نداشتهاند، افزود: «احتمال رانش زمين در اطراف گودالها و رخداد حادثهاي فجيع وجود دارد. چرا اين نهادهاي مسئول با رأي كميسيون ماده 5براي ساخت تفرجگاه به جاي 450هكتار معدن با شهرداري همكاري نميكنند؟ مسئولان كارخانه با رأي شوراي تأمين ادعا ميكنند كه بيش از 100كارگر در اينجا مشغول فعاليت است اما ما مدرك داريم كه حداكثر 75كارگر مشغول كار هستند.»
- افزايش بيماريهاي ريوي
لطفي، يكي از خانمهاي محل گفت: « محلهمان شبها در گرد و خاك فرو ميرود. صبحها كه بلند ميشويم روي تمام وسايل خانهمان گرد و خاك نشسته. اگر امروز خودرويمان را بشوييم فردا دوباره نيم سانتيمتر روي آن خاك مينشيند.» وي سپس تصاوير مدارك پزشكي مربوط بهخود و پدرش را در تلفن همراه نشان داد و گفت كه پزشكان گفتهاند مشكلات ريوي داريدو علتش فقط آلودگي هوا و گردوغبار است. اين جمله كافي بود تا چند شهروند ديگر هم اعلام كنند بيماريهاي ريوي در منطقه افزايش يافته است.
- تهديد به تعطيلي مدرسه
به طرف بوستان پروين در محدوده خيابان خليجفارس شمالي و فربت رفتيم و وارد كوچه مدرسه شديم و نكته اصلي همين جاست. 5مدرسه دقيقا چسبيده به يكي از معادن فعال قرار دارند. يكي از مادران همراه دانشآموزان با اضطرابي كه از چهرهاش مشخص است ابتدا به تهديد سلامتي بچهها اشاره كرد اما سپس گفت: «برخي از اوليا و مربيان مدرسه ميگويند به تعطيلي كارخانهها توجه نكنيد، چون مسئولانشان تهديد كردهاند با پافشاري زياد، كاري ميكنيم كه مدارس تعطيل شود!»
- نفس تهران تازه ميشود؟
به هرحال باد غالب غرب به شرق، ذرات گرد و خاك را به راحتي بلند ميكند و حتي به بخشهاي مركزي تهران ميرساند. اهالي هم بسيار گلايه دارند و يكي از سؤالهايشان اين است كه چرا مسئولان دولتي براي معضل گردوغبار، خشك شدن تالابها و خشكسالي كشورهاي همسايه را مثال ميزنند؛ درحاليكه ميتوانند با هزينهاي بسيار كمتر و تعطيلي معادن شن و ماسه و حتي انتقال توليدي آسفالت، نهتنها نفس شهر تهران را تازه كنند بلكه به يكي از محرومترين بخشهاي پايتخت رونق ببخشند.
نظر شما