به گزارش مهر، دیگر شهروندان تهرانی از دیدن تجمع حشرات ریز و سفید رنگ در اطراف درختان نگران نمی‌شوند. تابستان سال گذشته بود که این عسلک‌های کوچک به تهران کوچ کردند و کام تهرانی‌ها را چند ماهی تلخ کردند. اما با سرد شدن هوا کم کم تهران از این حشرات تازه وارد خالی شد. ولی همان زمان کارشناسان محیط زیست وعده دادند که سال آینده با گرم شدن هوا دوباره تهران باید از این جمعیت میلیونی سفید میزبانی کند. اما امسال بر خلاف سال گذشته که تا مدت‌ها این حشرات کوچک ناشناخته بوند، آمادگی برای مقابله با مگسهای سفید وجود داشت.
اما این حشره تابستانی چیست و چگونه افزایش پیدا می‌کند؟ مگس سفید، نوعی آفت محسوب می‌شود که از نظر میزبان دامنه وسیعی از گیاهان زراعی، باغی، علف‌های هرز و گیاهان زینتی را مورد حمله قرار می‌دهد. بیشترین تعداد میزبان‌ها در بین گیاهان زراعی، پنبه، جالیز، گوجه فرنگی، کنجد، کنف و آفتابگردان مشاهده شده است.
زمستان را به صورت مراحل مختلف رشدی از تخم، پوره تا حشره کامل می‌گذراند. طول دوران رشد بستگی به درجه حرارت محیط دارد. طول یک نسل در حدود ۱۵ روز طول می‌کشد و ممکن است تا ۱۵ نسل در سال داشته باشد. خسارت مستقیم آنها از طریق تغذیه از شیره گیاهی و ضعف شدید بوته‌ها و همچنین آلوده کردن برگها و سایر اندام‌های گیاهی با عسلک و رشد قارچ دوده و جلوگیری از عمل فتوسنتز است و خسارت غیر مستقیم آن انتقال بیش از ۱۹ بیماری ویروسی بر روی ۵۰ گونه میزبان است که توسط حشره کامل صورت می‌گیرد.
این آفت نه تنها از راه تغذیه و مکیدن شیره گیاهی سبب ضعف بوته‌های پنبه می‌شود بلکه با ترشحات خود چسبندگی الیاف را باعث می‌گردد. حشرات کامل و نوزادهای آنها خرطوم خود را در بافت‌های پشت برگ فرو برده و شیره گیاه را می‌مکد در نتیجه مقدار آب گیاه و و مواد ازته آن کم می‌شود و لکه‌های ارغوانی در سطح برگها بوجود آمده، گیاه ضعیف و به تدریج زرد می‌شود.
- دلیل جمعیت میلیونی مگسهای سفید
برخی از کارشناسان محیط زیست معتقدند این حشرات کوچک تا میلیاردها تکثیر می‌شوند.
قاسم علی اکبر، پژوهشگر مبارزه با موجودات مهاجم درباره دلیل افزایش این حشرات، گفت: دلیل افزایش این حشرات، یا تغییر غذایی آن‌هاست یا دستکاری و دخالت‌های غیرکارشناسی بشر در زندگی یا شیوه‌های نابودی آنها یا تغییرات ناگهانی آب و هوایی و اقلیمی است که در مورد قزوین این عوامل در حال بررسی است.
وی این حشرات را حشراتی مهاجم نام نهاد و افزود: این حشرات به دلیل آن که نمی‌توانند مسافت زیادی را پرواز کنند با بادها همراه می‌شوند و کوچ کرده به محل بعدی هجوم می‌برند. هجوم این حشرات در حد هزار و میلیون نیست بلکه در حدی میلیاردی و حتی تریلیاردی است.
اما مدیران شهری چندان نگرانی بابت مگسهای سفید ندارند. علی‌محمد مختاری رئیس سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری تهران با اشاره به این که مگسهای سفید از نوع آفت‌های درجه ۲ هستند، گفت: این آفات ضرری برای فضای سبز شهری ندارند اما مبارزه مکانیکی با آنها در حال انجام است.
وی ادامه داد: به دلیل شباهت و گرد‌‌های سفیدی که روی بال‌های این حشره وجود دارد به نام مگس سفید معروف شده است. این حشرات، آفات گلخانه‌ای و مزارع جالیزی هستند که در فضای شبز شهری جزء آفات درجه ۲ هستند و آفات کلیدی به شمار نمی‌آیند.
به گفته مختاری، یکی از دلایل طغیان این حشره در محیط شهری شرایط آب و هوایی به ویژه افزایش طول دوره گرما در تابستان است. وقتی دوره گرما طولانی شود این حشرات افزایش می‌یابند اما دلیل مهم‌تر تغییرات اکو سیستم است، یعنی به دلیل استفاده بی‌رویه از سموم شیمیایی بی‌کیفیت در مزارع اطراف تهران، حشرات شکارگر از جمله زنبورها که مگس سفید را شکار می‌کنند از بین می‌روند، در نتیجه مگسهای سفید افزایش می‌یابد.
- آمادگی تهران در برابر هجوم مگسهای سفید
سال گذشته مسئولان شهری بهترین روش مقابله با مگسهای سفید را آب شویه و نصب نوار زرد به دور درختان دانسته بودند. امسال نیز قرار است با همان روش‌ها جمعیت این حشرات را کنترل کنند.
علی محمد شاعری رئیس ستاد محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران با تایید بازگشت مگسهای سفید به پایتخت، گفت: سفید بالک‌ها زمستان گذرانی‌شان را در سطح شهر انجام دادند و همزمان با فصل گرما دوباره فصل تکثیر و تجدید نسل آنها آغاز شده و اگر شرایط آب و هوایی مانند سال گذشته کم باران و خشک باشد احتمال طغیان آنها وجود دارد.
وی ادامه داد: اگر درجه حرارت تهران متعادل و بارندگی به میزان مناسب باشد، طغیانی نخواهیم داشت اما شهرداری آمادگی برای مقابله و پیشگیری با سفیدبالک‌ها را دارد و اقدامات لازم را از همین حالا انجام داده است.
به گفته شاعری، آب‌شویی، نصب اتیکت‌های زرد بر بدنه درختان و جمع‌آوری و منهدم کردن سرشاخه‌های آلوده انجام شده و با هماهنگی با وزارت جهاد کشاورزی و موسسات تحقیقاتی ذیربط نیز به دنبال یک روش مناسب برای مقابله برنامه‌ریزی شده با این حشرات هستیم.
وی از ایجاد کارگروه ویژه برای مقابله با طغیان سفیدبالک‌ها خبر داد و افزود: بهترین روش مقابله با این حشرات، استفاده از دشمنان طبیعی است. همچنین کنترل آنها در مبادی تولید که بیشتر اراضی کشاورزی و گلخانه‌ها هستند.
شاعری در پاسخ به این پرسش که آیا هر سال تابستان باید منتظر مگسهای سفید در پایتخت باشیم، گفت: این حشرات ۵۰ سال است که در کشور ما ساکن هستند و بر اساس نوع آب و هوای کشور طغیان می‌کنند. مهم‌ترین راه مقابله با آنها دشمنان طبیعی است که جمعیت آنها را کنترل کرده و مانع طغیان این حشرات می‌شوند.
وی با تاکید بر این که این حشرات را نمی‌توان ریشه کن کرد بلکه باید مدیریت کرد، افزود: سفیدبالک‌ها هر سال ۱۰ تا ۱۲ بار تکثیر می‌شوند و هر بار ۱۰۰ تخم می‌گذارند که از هر تخم چند سفید بالک متولد می‌شود، بنابراین تعداد آنها به صورت تصاعدی افزایش پیدا می‌کند و دلیل بروز این حشرات تغییر آب و هوا و بر هم خوردن اکولوژی و تعادل محیط زیست است به طوری که به جز تهران، در کرمان و بخش مرکزی نیز این حشرات دیده شده‌اند.
به نظر می‌رسد مگسهای سفید دیگر میهمانان تابستانی پایتخت باشند و راهی برای ریشه کن کردن آنها وجود نداشته باشد و باید شهروندان تهران مانند موش‌ها زندگی مسالمت‌آمیز با مگسهای سفید را هم بیاموزند.
نظر شما