به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، دارا این مطلب را در کارگاه آموزشی سیر تحول نگارش در ایران که به همت پژوهشکده زبان شناسی، متون و کتیبه‌‌هادر محل پژوهشگاه برگزار شد مطرح ساخت.
او بااشاره به نکاتی در مورد ویژگی های یک خط و اینکه خط به معنای بریدن، حک کردن و خراشیدن است اظهار داشت: تقریبا تمام اقوام کهن اسطوره پیدایش خط را در تاریخ خود داشته‌اند.
دارا در بیان تقسیم بندی خطوط گفت: خطوط به دو گروه، اندیشه نگار -تصویری و آوانگار -مصوت نگاری تقسیم می شوند.
او با بیان اینکه 3 دوره باستان، میانه و نو در حوزه خط و زبان در دنیا وجود دارد افزود: طرز قرار گرفتن نگارنده یا کاتب، وسیله نگارش و آنچه بر آن می نویسند از عوامل موثر در نوشتن است.
این استاد زبان شناسی در ادامه با اشاره به خط اقوام مختلف دنیا گفت: عیلامی‌‌هاکه صاحب اولین تمدن های شناخته شده در ایران بوده اند به خط عیلامی کهن، عیلامی خطی میانه، عیلامی نو و عیلامی هخامنشی می نوشتند.
دارا افزود: نگارش در دوران هخامنشی به شیوه عیلامی، آرامی و فارسی باستان انجام می گرفته است و آشوری های نیز که به زبان آشوری سُخن می گفتند از خط اکدی در نگارش خوداستفاده می کردند.
عضو هیأت علمی پژوهشکده زبان شناسی، متون و کتیبه‌‌هابا اشاره به اقوام اورارتویی که کتیبه های زیادی از آن‌هادر ایران به جا مانده است اظ‌هارداشت: زبان اورارتویی هم خانواده با زبان هوری(زبان پادشاهی میتانی در شمال میانرودان) است که به سه خط آشوری، اورارتویی و هیروگلیف نوشته می شود.
این مدرس زبان شناسی مانا‌هارا هم عصر اقوام اورارتور، ماد و آشور دانست که اطلاعات اندکی از خط و زبان آن‌هاباقی مانده است و استل یا کتیبه یادمانی قلایچی که در دو تکه به دست آمده از آثار آن‌هااست.
او زبان فارسی باستان را زبان قوم پارس و دولت هخامنشیان دانست و گفت: خط فارسی باستان خط میخی گرفته شده از بابلی و عیلامی بوده که در زمان داریوش بزرگ مورد استفاده قرار می گرفته است.
وی تصریح کرد که از میان آثار فارسی باستان می توان به کتیبه های کوروش، کتیبه های داریوش، کتیبه های همدان، کتیبه های خشایار شاد، کتیبه اردشیر اول و... اشاره کرد.
دارا موضوع این کتیبه‌‌هارا ستایش اهورا مزدا، معرفی شاه، نام سرزمینها، فرونشاندن شورش‌هاو دعا و نفرین دانست .
او فارسی میانه -پهلوی اشکانی را دارای سه نوع نگارش یونانی، یونانی-اشکانی و اشکانی اعلام کرد که بر گرفته از خط آرامی بوده است.
دارا برخی از آثار نوشته شده به این خط را سفال نوشته های نسا در عشق آباد، کتیبه اردوان در شوش، کتیبه های دو زبانه ساسانیان، مجسمه هرکول در یونان و ... اعلام کرد.
او خط فارسی میانه -پهلوی ساسانی را شامل کتیبه ای منفصل و کتابی متصل شکسته دانست که اولی در سفال و سنگ نگاره های به دلیل سهولت ودومی در کتاب‌هاو ندرتا سنگ نگاره‌‌هاکاربرد داشته است.
این زبان شناس، اردشیر اول در نقش رستم، شاپور اول در نقش رجب، کعبه زردشت و حاجی آباد، ابنون و اپسای دبیر و ...را شامل آثار کتیبه ای منفصل دانست.
دارا زند اوستا، دینکرد، یندهش، روایات پهلوی، گزارش گمان شکن، خداینامه و ... را از آثار کتابی متصل شکسته خواند.
او در ادامه زبان سغدی را مهمترین زبان ایرانی در آسیای مرکزی خواند که زبان میانگان -میانجی بازرگانان ایرانی و غیر ایرانی در جاده ابریشم و زبان اداری -تجاری-فرهنگی تورفان در ترکستان چین است.
این استادیار با اشاره به اینکه موضوعات آثار سغدی شامل دینی و غیر دینی می شود، سکه، سنگنوشته، دیوار نوشته، نوشته روی اشیا، سفال نوشته، نامه، دیوارنگاره‌های، داستان‌هایی همچمون رستم و ... را از آثار غیر دینی به زبان سعدی اعلام کرد.
نظر شما