شناسایی تمامی پایه‌های کاخ جهان نما و نخستین حوض دوران صفوی

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، علی شجاعی اصفهانی سرپرست هیأت کاوش با اعلام این خبر افزود: به این ترتیب می‌توان با اطمینان از ابعاد کاخ و چگونگی ساخت آن صحبت کرد.

او تصریح کرد:در جنوب کاخ نیز نخستین حوض خیابان چهارباغ از دوره صفویه نمایان شد و در شمال کاخ بخش‌هایی از دیواری به دست آمد که می‌توان آن را مرتبط با ورودی دولتخانه صفوی راه بسته شاهی دانست.

این باستان شناس گفت: در میراث مکتوب اعم از متون تاریخی و نقشه‌های قدیمی از چنین آثاری صحبت شده بود که یافته‌های جدید توانست محل دقیق و جزییات مهمی از آن‌ها را برای ما آشکار کند.

به گفته شجاعی، شواهد به دست آمده امکان تصحیح گفته‌های پیشین در رابطه با این آثار را فراهم کرده و در شناخت دقیق‌تر و تخمین دیگر آثار دولت‌خانه و خیابان چهارباغ کمک شایانی به اصفهان‌شناسان و صفوی‌شناسان خواهد داشت.

این باستان شناس گفت: گرچه تخریب‌های صورت گرفته توسط ظل السلطان در دوره قاجار و بی توجهی‌های که پس از آن به این محوطه ارزشمند شده صدمات جبران ناپذیری بر آثار وارد آورده است اما خوشبختانه همچنان می‌توان فهم خوبی از آثار صفوی به دست آورد.

وی افزود:طبق شواهد به دست آمده طول شمالی- جنوبی کاخ جهان‌نما 17.5 متر بوده و بخش‌هایی از محدوده شرقی- غربی کاخ همچنان در زیر آسفالت دو طرف خیابان باقی مانده است.

شجاعی در گفت و گو با خبرنگار سایت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری(richt.ir) با اشاره به مشخص شدن پایه‌های کاخ افزود: تیم کاوش شواهدی از آثار قبل از دوره صفوی، اعم از منقول و غیر منقول، را نیز به دست آورد که در مشخص کردن وضعیت شهر اصفهان در بیرون از دیوارهای شهر دارای اهمیت است. لازم به یادآوری است با گسترش شهر در دوره صفویه کاخ جهان‌نما و خیابان چهارباغ در خارج از شهر قدیم ساخته شده‌اند.

عضو هیات علمی دانشگاه هنر اصفهان و سرپرست هیأت کاوش در محدوده دروازه دولت و چهارباغ اصفهان گفت:حوض به دست آمده در جنوب کاخ نیز یکی از 7 و یا 8 حوضی است که در سرتا سر خیابان، از جهان نما تا سی و سه پل، توسط شاه عباس صفوی ساخته شده بود. آب جاری در نهر میان چهارباغ پس از ورود به این حوض از طریق کانالی که از زیر بخش‌هایی از کاخ عبور می‌کرد به خارج از خیابان چهارباغ منتقل می‌شده است.

این باستان شناس خاطر نشان ساخت که ،بنا بر مستندات تاریخی باروی قدیم شهر، مربوط به دوره دیلمی، در راستای خیابان باغ گلدسته امروز ساخته شده بود که در دوره صفوی نیز یکی از مسیرهای ورود به دولت‌خانه در کنار آن بوده است.

او افزود:با کاوش‌های صورت گرفته در قسمت شمالی کاخ جهان‌نما دیواری مورب و هم زاویه با خیابان باغ گلدسته نمایان شد که می‌تواند بخشی از دیوار مربوط به راه بسته شاهی بوده و یا شواهدی را از باروی شهر اصفهان در قبل از دوره صفوی برای ما آشکار کند.
شجاعی در همین حال تأکید کرد که فهم دقیق این اثر نیاز به مطالعه بیشتر و گسترش محوطه کاوش دارد.

سرپرست هیأت کاوش درباره ادامه مطالعات افزود: بر اساس توافقات صورت گرفته قرار است که کاوش‌ها گسترش یابد و تمامی بخش‌های کاخ از زیر خاک خارج شود.

او در پایان گفت: به این ترتیب یکی از آثار ارزشمند مربوط به دوره صفوی به‌عنوان یک نماد شهری در طراحی شهر و ورودی خیابان چهارباغ مورد استفاده قرار گیرد و ارزش‌های تاریخی، فرهنگی شهر موزه اصفهان را تقویت کند که سرانجام مطلوب چنین امر مهمی نگاه فرهنگی تمامی مقام‌های شهر را به شهر فرهنگ ساز اصفهان طلب می‌کند.