نهادهای سکولار ترکیه و حزب اسلامگرای عدالت و توسعه طی 5 سال گذشته بر سر مسائل مختلفی با یکدیگر رودر‌رو شده‌اند اما هیچ موضوعی به‌اندازه روسری خیرالنساء مسأله‌ساز نبوده است.
انتخاب رئیس‌جمهوری که به‌همراه همسر محجبه‌اش وارد کاخ ریاست‌جمهوری شود همیشه کابوس سکولارهای ترکیه بوده است.
کاخ ریاست جمهوری ترکیه زمانی اقامتگاه مصطفی کمال آتاتورک، بنیانگذار ترکیه نوین بوده که اعتقادی راسخ به سکولاریسم داشت و عمیقا بر این باور بود که ترکیه فقط در سایه سکولاریسم قادر به پیمودن پله‌های ترقی خواهد بود.
گل در آخرین دور انتخابات به‌سادگی عنوان ریاست جمهوری را با اتکا به اکثریت پارلمانی حزب حاکم به‌دست آورد اما این الزاما بدان معنا نیست که چالش حجاب همسرش را می‌توان پایان یافته تلقی کرد. خیرالنساء از دوران نوجوانی محجبه بوده و به‌خاطر همین مسأله از تحصیل در دانشگاه محروم شد.
این محرومیت موجب شد او از دولت ترکیه به دادگاه حقوق بشر اتحادیه‌اروپا شکایت کند که در ادامه با هدف جلوگیری از خدشه‌دار شدن روند انجام مذاکرات الحاق ترکیه به اتحادیه اروپایی شکایت خود را پس‌گرفت.
البته این دادگاه یک ماه بعد با رد شکایت او به نفع دولت ترکیه رای داد. همین مساله باعث شد مخالفان اسلامگراها بازپس‌گیری شکایت خیرالنساء را به اطلاع یافتن او از حکم صادره نسبت دهند.
بحران حجاب خیرالنساء گل، بانوی اول جدید ترکیه نمادی از تقابل اسلامگرایی و سکولاریسم در ترکیه نوین است. آتاتورک با هدف به حداقل رساندن نقش اسلام در زندگی اجتماعی ترک‌ها تمامی نمادهای اسلامگرایی را محو کرد، رسم‌الخط لاتین را جایگزین خط عربی کرد و کارکنان دولت از داشتن حجاب در اماکن دولتی منع شدند.
این فرامین نتوانست شکاف بین سکولارهای تحت‌الحمایه ارتش و اکثریت مردم ترکیه که اعتقادات مذهبی داشتند را پر کند. جامعه ترکیه به قانون منع حجاب به‌عنوان اقدامی علیه آزادی‌های مدنی می‌‌نگرد و برای اکثر مردم ترکیه این مسأله دیگر صرفا موضوعی سیاسی نیست.
گل اندکی قبل در پاسخ به سئوالی پیرامون حجاب همسرش گفته بود: این انتخاب شخصی اوست. وی افزوده بود: من قرار است به رئیس‌جمهوری برسم نه او.
گل در ضمن رقابت‌های انتخاباتی بارها اعلام کرد به اصول سکولاریسم مورد نظر آتاتورک پایبند است. تأکید بر این مسأله اهمیت داشت چراکه ریاست جمهوری ترکیه اگرچه منصبی سمبلیک است اما از آنجا که رئیس‌جمهور فرمانده کل قواست، انتصاب قضات بی‌تأیید او ممکن نیست و از حق جلوگیری از اجرای قوانین مصوب پارلمان در بازه زمانی محدودی برخوردار است، این پست اهمیت ویژه‌ای دارد.
هرچند سکولارهای ترکیه اتهامات متعددی را علیه حزب عدالت و توسعه مطرح می‌کنند اما واقعیت این است که همین حزب متهم به اسلامگرایی بیش از هر حزب سکولاری، ترکیه را به‌سوی نزدیکی بیشتر با اتحادیه اروپا سوق داده و با اتخاذ سیاست‌های اقتصادی خود به مراتب بیش از دولت‌های پیشین راه را برای توسعه اقتصادی کشور هموار کرده است.
ماه فوریه سال‌جاری میلادی بود که احزاب سکولار در اعتراض به نامزدی گل در انتخابات ریاست‌جمهوری دست به برگزاری همایش‌های اعتراض‌آمیز در آنکارا، پایتخت و سایر شهرهای ترکیه زدند و ارتش هشدار داد در صورت لزوم برای جلوگیری از راهیابی گل به کاخ ریاست‌جمهوری مداخله خواهد کرد.
این روند موجب شد حزب حاکم خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی شود. برگزاری این انتخابات در ماه مارس پیروزی مجدد حزب عدالت و توسعه را به‌همراه داشت که بسیاری از تحلیلگران آن را نشانه حمایت عمومی از نامزدی گل تفسیر کردند.
به دنبال راهی میانه
آتیل کوت‌‌اوغلو، از طراحان صاحب‌نام ترک می‌گوید درخواستی از سوی خیرالنساء 43 ساله برای طراحی پوشش جدیدی که در عین انطباق با ارزش‌های اسلامی راهی به‌سوی کاستن از انتقادها از گل بگشاید، دریافت کرده است.
این طراح ترک که در وین، پایتخت اتریش اقامت دارد به‌ظاهر یکی از کسانی است که خیرالنساء برای حل مشکل حجاب‌ش دست به دامان آن‌ها شده است. او مدتی قبل با یک مؤسسه طراحی لباس در نیویورک هم در این رابطه تماس گرفته بود.
رسانه‌های نزدیک به سکولارها با هدف تضعیف جایگاه گل و رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر که همسرش محجبه است، هر از چندگاهی اقدام به مقایسه پوشش همسران این دو با همسران دولتمردان سایر کشورهای اسلامی چون ملکه رعنا، همسر عبدالله دوم (پادشاه اردن) می‌کنند که چون غربی‌ها لباس می‌پوشند.
لطیفه اوزاکی، همسر آتاتورک که دانش‌آموخته سوربن بود اگرچه چون غربی‌ها لباس می‌پوشید اما همیشه روسری به سر داشت.
رویکردی جدید
عبدالله و خیرالنساء از اهالی شهر قیصری ترکیه هستند. این دو در سال 1979 میلادی در جشن عروسی بستگان مشترک‌شان هم را ملاقات کردند و یک سال بعد زمانی که خیرالنساء 15 سال داشت به عقد هم درآمدند.
خیرالنساء درس و تحصیل را رها کرد اما سال‌ها بعد و وقتی مادر سه فرزند بود تحصیلات دبیرستانی را به پایان برد و درصدد ادامه تحصیل در دانشگاه برآمد که به‌دلیل داشتن حجاب در سال 1998 با ثبت‌نام او در دانشگاه آتاتورک مخالفت شد.
