براساس گزارش گاردين، چشم دريچه روح است، جمله‌اي كه بيشتر درمورد انسان‌ها صدق كرده‌است،اما محققان دانشگاه كاليفرنيا بركلي درستي آن را در جهان حيوانات نيز به اثبات رسانده‌اند و مي‌گويند چشم‌ها مي‌توانند رويكرد حيوانات در رفتارهاي اجتماعي‌شان را تعيين كنند. به بياني ديگر شكل چشم حيوانات مي‌تواند تعيين كند كه آيا حيوان شكارچي است يا شكار.
محققان دانشگاه بركلي با همكاري دانشمندان در دانشگاه دورهام كشف كردند مردمك چشم حيوانات اطلاعات زيادي درباره رفتار آنها را در خود پنهان كرده‌است. شكل مردمك چشم برخي از حيوانات بر همه آشكار است، مردمك چشم گربه‌ها عمودي و مردمك چشم اسب، گوسفند و آهوها افقي هستند.
به گفته مارتين بنكز استاد اپتومتري دانشگاه بركلي، براي حيوانات با مردمك‌هاي كشيده افقي تحت نظر داشتن محيط اطراف به اندازه‌اي از اهميت برخوردار است كه زماني كه سر خود را پايين مي‌اندازند، مردمك خود را با چرخشي 50 درجه‌اي همچنان افقي نگه مي‌دارند. به گفته وي اولين نياز بينايي براي اين حيوانات رديابي شكارچيان مهاجمي است كه معمولا از زمين به سوي آنها هجوم مي‌برند،از اين رو اين حيوانات بايد از قابليت ديد پانوراما برخوردار باشند تا ميدان ديد آنها از كمترين نقطه كور برخوردار باشد. گزينه بعدي پس از مشاهده شكارچي،ديدن مسير فرار است.
محققان در اين پروژه چشمان 214 حيوان مختلف كه همگي از مهره‌داران زميني بودند از قبيل مارهاي استراليايي، تمامي گونه‌هاي سگ و گربه، كفتار،اسب آبي و خوك‌ها را از نزديك مورد بررسي قرار دادند تا احتمال وجود ارتباط ميان ساختار چشم اين حيوانات با رفتار اجتماعي آنها مورد بررسي قرار گيرد.
نتايج اين بررسي‌ها از وجود ارتباطي زيركانه پرده برداشت. محققان دريافتند شكارچيان كمين‌كننده كوچكتر، داراي مردمك‌هايي هستند كه به صورت عمودي باريك شده‌است. شكارچياني كه شب‌ها يا روزها به دنبال شكار پرسه مي‌زنندبايد بتوانند بيشترين استفاده را از نور خورشيد ببرند و در عين حال مانع از ورود تشعشعات مزاحم نوري به درون چشم شوند،از اين رو مردمك چشمان اين جانداران به شدت باريك است.
گربه‌هاي خانگي كه موشها را شكار مي‌كنند مي‌توانند محيط مردمك چشم خود را تا 135 برابر تغيير دهند، توانايي كه در مارمولك‌هاي حشره‌خوار 300 برابر است. قابليت تغيير اندازه چشم در انسان كه مردمكي گرد دارد، 15 برابر است. اما انسان‌ها در حين راه رفتن از زمين فاصله‌دارند، مانند شيرها و ببرها، از اين رو اين جانداران نيز داراي مردمك‌هايي گرد هستند.
محققان در اين پروژه 65 شكارچي كمين‌كننده با چشم‌هايي در جلوي سر را مطالعه كردند. از اين ميان 44 جاندار از مردمك‌هاي عمودي برخوردار بوده و 82 درصد از آنها از ارتفاع شانه‌اي كمتر از 42 سانتيمتر برخوردار بودند. از اين رو مي‌توان نتيجه گرفت ديد دوبيني و مردمك‌هاي عمودي حملات جهشي را به واسطه استفاده از تفاوت ميان تمركز تصويري روي شكار و فضاي پس‌زمينه شكار را براي شكارچيان كوچكتر آسان مي‌سازد.
نظر شما