این عقب‌نشینی در کنار انتقادات تند فرماندهان انگلیسی در روزهای اخیر از عملکرد نظامیان آمریکایی در عراق از کناره‌گیری تنها متحد دیرینه واشنگتن در این جنگ خبر می‌دهد.
مقامات آمریکایی و انگلیسی در روزهای اخیر درباره پیامدهای خروج نیروهای انگلیسی از عراق هشدار داده و گفته‌اند که این عقب نشینی گسترده منابع غنی نفتی منطقه را به خطر می‌اندازد. مقامات آمریکایی هم در روزهای اخیر در مصاحبه‌هایی با رسانه‌های این کشور گفته‌اند که خروج انگلیسی‌ها از بصره باعث بروز درگیری‌های شدید میان گروه‌های شیعه رقیب می‌شود.
تا کنون بیش از 550 سرباز انگلیسی محل استقرار خود را در بصره که یکی از کاخ‌های صدام در مرکز شهر بود، ترک کردند. این نیروها به 5 هزار نیرویی می‌پیوندند که در پایگاه هوایی در 20کیلومتری شهر مستقر شده‌اند.
مقامات دفاعی انگلیس گفته‌اند که این عقب نشینی مسیر خود را طی می‌کند اما ممکن است تا کامل شدن چندین روز طول بکشد. از نخستین روز این عقب‌نشینی، ارتش عراق صدها نیروی اضافه به شهر بصره فرستاده تا مانع از درگیری گروه‌های شیعه با یکدیگر شود.
تونی بلر نخست وزیر سابق انگلیس در ماه فوریه و در آخرین هفته‌های کاری خود، شمار نیروهای انگلیسی در عراق را از 7 هزار نفر به 5500 نفر کاهش داد. در همان زمان دولت انگلیس احتمال این را مطرح کرد که ممکن است در ماه‌های آینده، 500 نیروی انگلیسی دیگر از عراق خارج شوند.
براون از زمان به قدرت رسیدن وجانشینی بلر برای اعلام جدول زمانی خروج نیروهای انگلیسی از عراق تحت فشار بوده اما در این مورد هیچ اظهارنظری نکرده است. قرار است ماه آینده گوردون براون، نخست وزیر جدید انگلیس در سخنرانی در پارلمان، راهبرد جدید لندن در مقابل عراق را اعلام کند.
وزارت دفاع انگلیس اعلام کرده‌است که نیروهای انگلیسی از پایگاه هوایی خارج بصره اداره امنیت این شهر را ادامه می‌دهند تا زمانی که کنترل نیروهای عراقی در این شهر کامل شود. به پیش‌بینی وزارت‌دفاع انگلیس شرایط در پاییز برای خروج کامل انگلیس از بصره آماده می‌شود. کاخ صدام در شهر بصره از 2003، محل استقرار نیروهای نظامی و دیپلمات‌های انگلیسی بود.
در ماه‌های اخیر این کاخ، هدف حملات خمپاره‌ای و موشکی شدیدی قرار گرفته‌است.
یک مقام وزارت دفاع انگلیس که نخواست نامش ذکر شود به نشریه تایم گفت تصمیم انگلیس برای عقب نشینی نیروهایش از بصره یک تصمیم کاملاً حساس نظامی‌بوده است.
با این کار نیروهای بیشتری را می‌توان در افغانستان مستقر کرد. این سخنان مقام دفاعی انگلیس در واقع نشان دهنده نوعی تغییر استراتژی دولت جدید لندن است.
در هفته‌های اخیر چندین فرمانده ارشد ارتش انگلیس در نامه‌هایی هشدارآمیز به مقامات این کشور از احتمال شکست مأموریت ناتو در افغانستان سخن گفته و این موضوع را بسیار خطرناک خوانده‌اند.
این فرماندهان انگلیسی تعداد نیروهای نظامی‌و تجهیزات و امکانات را در افغانستان ناکافی خوانده و از دولت خواسته‌اند تا در این باره تصمیم جدی بگیرد. در نامه‌های هشدارآمیز این فرماندهان انگلیسی در افغانستان گفته شده که اگر افغانستان از دست برود، پاکستان هم از دست خواهد رفت.
فرماندهان نظامی‌انگلیسی در بصره درباره جزئیات عقب‌نشینی نیروها از این شهر جنوبی عراق هیچ اظهار نظری نمی‌کنند و فقط تکرار می‌کنند که عملیات عقب نشینی نیروها در جریان است.
مقامات آمریکایی اما آشکارا درباره وضعیت شهر بعد از خروج نیروهای انگلیسی اظهار نگرانی می‌کنند. این مقامات در سخنان خود به ویژه از گسترش نفوذ ایران بعد از خروج نظامیان انگلیسی در شهر بصره نگران هستند.
در پی انتقادات شدید دو فرمانده انگلیسی از شیوه اداره جنگ عراق توسط آمریکا، دیروز یک ژنرال بازنشسته آمریکایی که در 2 سال اول این جنگ در بصره حضور داشته است در گفت‌وگو با نشریه تایم از عملکرد نظامیان انگلیسی انتقاد کرد.
این ژنرال بازنشسته گفت که نیروهای انگلیسی از همان ابتدا هم هیچ‌گاه نیرو به اندازه کافی در بصره مستقر نکردند تا امنیت و ثبات در این شهر برقرار شود و شرایط ناامن و بی‌ثبات کنونی شهر بصره دلیل عملکرد نامناسب انگلیسی‌هاست.
یکی از فرماندهان انگلیسی در بصره به شرط ناشناس ماندن گفته است که نیروهای انگلیسی مدت‌هاست آماده سپردن کنترل اوضاع به پلیس و نیروی امنیتی عراق هستند.
این درحالی‌است که گروه بین‌المللی بحران که مرکزی تحقیقاتی در بروکسل است ماه گذشته در گزارشی درباره اوضاع عراق نوشت شرایط در شهر بصره بسیار وخیم است و شبه نظامیان در میان نیروهای پلیس عراق هم نفوذ کرده‌اند.
در گزارش این گروه بین‌المللی آمده است مردم محلی بر این باورند که نظامیان انگلیسی مجبور به ترک شهر بصره شده‌اند و در واقع از این شهر بیرون رانده شدند.
حملات شدید خیابانی و خمپاره‌ای به مقرهای نیروهای انگلیسی و به سربازان به صورت فردی موجب شده تا نظامیان انگلیسی در هفته‌های اخیر بسیار کمتر در خیابان‌ها حضور داشته باشند و بیشتر به مقرهایشان بروند.
در روزهای اخیر که نیروهای امنیتی و پلیس عراق جای نظامیان انگلیسی را در خیابان‌های بصره گرفته‌اند اوضاع شهر آرام تر شده است. انگلیسی‌ها اصرار دارند که این عقب‌نشینی را بخشی از روند مصوب شده توسط ائتلاف آمریکا و انگلیس در عراق وانمود کنند.
وزارت دفاع انگلیس در بیانیه‌ای که دیروز به این مناسبت منتشر کرد نوشت، عقب نشینی نیروهای انگلیسی در عراق بخشی از مسیر دستیابی به هدف سپردن کنترل امنیتی کشور به پلیس عراق است. این هدفی است که در قانون اساسی مورد تأکید قرار گرفته و رفته رفته باید محقق شود.
گاردین/ 3 سپتامبر
