خب، كارشناسان شهري هم مي‌گويند كه شهر يك موجود زنده است؛ يعني شما بايد نگرانش باشيد و از آن مراقبت كنيد، اگر هم مشكلي براي اين موجود زنده پيش آمد، تلاش كنيد كه اين مشكل برطرف شود. اگر چاله‌اي در خيابان مي‌بينيد به اين فكر كنيد كه ممكن است يكي از اعضاي خانواده خود شما در اين چاله بيفتد، با فرض چنين اتفاقي مسلما خيلي سريع پيگير برطرف شدن اين مشكل مي‌شويد. خب، حالا چطور مي‌توان رفع اين نوع مشكلات شهري را پيگيري كرد؟ اينجا چندروش به شما پيشنهاد شده است.
- پيگيري تلفني و اينترنتي
تا همين چند سال قبل، اگر با يك مشكل شهري مواجه مي‌شديد بايد زحمت مي‌كشيد و تا اداره مربوطه مي‌رفتيد و پيگير حل مشكل مي‌شديد. اما حالا در بسياري از شهرهاي بزرگ كشور، سامانه‌هاي فوريت خدمات شهري راه‌اندازي شده است. اين سامانه‌هاي تلفني، در حقيقت رابط ميان مردم و كساني هستند كه متولي برطرف كردن مشكلات شهري محسوب مي‌شوند. مهم‌ترين اين سامانه‌ها همان 137است كه به پايتخت‌نشينان و همچنين در تعدادي شهرهاي بزرگ ديگر خدمات مي‌دهد. اين هم نكات استفاده از اين سامانه‌ها:
وقتي مشكلي را با اپراتور اين سامانه‌ها در ميان مي‌گذاريد، كد پيگيري به شما داده مي‌شود تا اگر مشكل شهري مورد نظرتان برطرف نشد، از طريق اين كد بتوانيد دوباره پيگير ماجرا باشيد.
تنوع خدمات اين سامانه‌ها زياد است؛ مثلا در سامانه 137تهران به حدود 800خدمت مي‌رسد. با اين تنوع، مسلما هر مشكل شهري را مي‌توان با اين سامانه مطرح كرد.
برخي مواقع ممكن است ارائه خدمات و برطرف كردن مشكل، كمي زمان ببرد يا مثلا در زمان بارندگي و آبگرفتگي معابر، رفع اين مشكل با اولويت معابر اصلي انجام شود. اينها به معني بي‌توجهي به درخواست شما نيست.
سامانه 137تهران به شكل اينترنتي هم امكان ثبت مشكل شما را دارد. احتمالا سامانه‌هاي خدمات‌رسان شهرهاي ديگر هم به‌زودي از اين شيوه استفاده خواهند كرد.
- ملاقات مردمي
جلسه‌هاي ملاقات مردمي در سازمان‌هاي خدمات‌رسان، حدود يك دهه است كه به‌طور جدي و مستمر انجام مي‌شود. مثلا در مناطق شهرداري تهران، هر هفته دوشنبه‌ها، امكان ملاقات با شهردار منطقه به شكل مستقيم وجود دارد. يك راه ديگر پيگيري مشكلات شهري كه خيلي زود هم به نتيجه مي‌رسد، همين حضور در جلسه‌هاي ملاقات مردمي و مطرح كردن مشكل است. البته به اين نكته‌ها هم توجه داشته باشيد:
براي حضور در اين جلسه‌ها، از قبل بايد در دفترهاي روابط عمومي سازمان‌ها ثبت‌نام كنيد تا نوبتي براي شما درنظر بگيرند. همينطوري روز ملاقات راه نيفتيد و به ديدار مدير مربوطه نرويد.
وقتي يك مشكل شهري خيلي حاد شده و به فوريت رسيده است از اين روش استفاده كنيد. شايد استفاده از روش‌هاي ديگر اين صفحه هم مشكل شهري شما را برطرف كند و نيازي به ملاقات با مديران ارشد نباشد.
اين جلسه‌هاي ملاقات مردمي فقط براي پيگيري مشكلات شهر نيست. اگر شما مشكلي در زمينه ساخت‌وساز خانه‌تان، گرفتن مجوزهاي مختلف شهري يا... داريد هم مي‌توانيد در اين جلسه‌ها حضور يابيد.
- شوراي شهر
شوراي اسلامي شهر نام نهادي است كه در شهرهاي كشورمان به‌صورت جداگانه شكل مي‌گيرد تا درباره مديريت آن شهر تصميم‌گيري كند. شما نمايندگان اين شورا را انتخاب مي‌كنيد و نمايندگان اين پارلمان شهري موظف به پيگيري مشكلات شما هستند. يك راه ديگر پيگيري مشكلات شهري، رفتن به شوراي شهر و ديدار با نمايندگان است. معمولا هر نماينده، ساعاتي از هفته را براي ملاقات با مردم درنظر مي‌گيرد. در اين روش هم شايد خيلي سريع مشكل‌تان برطرف شود اما به اين نكته‌ها توجه داشته باشيد:
سعي كنيد براي پيگيري مشكلات كلانشهري از اين شيوه استفاده كنيد. نمايندگان شوراي شهر معمولا در تصميم‌گيري‌هاي كلان براي شهر دخالت دارند. مطرح كردن يك مشكل كوچك محلي با آنها خيلي مناسب نيست.
برخي‌ها فكر مي‌كنند كه نمايندگان شورا فقط مي‌توانند در زمينه مشكلات مربوط به شهرداري‌ها كمك كنند، درحالي‌كه آنها قدرت بيشتري دارند؛ مثلا اگر شما در زمينه امنيت محله‌تان مشكل داريد مي‌توانيد اين موضوع را با آنها در ميان بگذاريد تا آنها از طريق نيروي انتظامي، پيگير شوند يا اگر مشكل تاريكي معابر داريد كه مربوط به اداره برق است، آنها مي‌توانند پيگير مشكل باشند.
- شوراياران
«صلاح مملكت خويش خسروان دانند» هيچ‌كس بهتر از اهالي هر محله و منطقه به مشكلات آن نقطه از شهر آشنا نيست. شوراياران هر محله هم در حقيقت سفيران مردم هستند و صداي اهالي محله را به گوش مديران شهري مي‌رسانند. اين يكي از رسالت‌هاي مهم شوراياري‌هاست. يكي از مهم‌ترين گزينه‌ها براي پيگيري مشكلات شهري، همين سپردن پيگيري ماجرا به شوراياران است. اساسا اين عنوان به آنها داده شده تا همين كار را انجام دهند. براي ارتباط با شوراياران هم به اين نكته‌ها توجه داشته باشيد:
نشاني دفاتر شوراياري محله خودتان را با يك پرس‌وجوي ساده مي‌توانيد پيدا كنيد. شوراياران در برخي از روزهاي هفته در اين دفاتر حضور دارند.
در اين روش شما خيلي نياز به توضيح‌دادن مشكل نداريد چون خود شوراياران هم هم‌محله‌اي شما هستند و محله و مشكلاتش را به‌خوبي مي‌شناسند.
شماره تلفن مستقيم و تلفن همراه شوراياران را بگيريد و تلاش شوراياران براي برطرف كردن مشكل‌تان را به شكل تلفني پيگيري كنيد. شوراياران معمولا شماره‌شان را در اختيار هم‌محله‌اي‌ها قرار مي‌دهند.
- پيگيري مستقيم
در همه روش‌هايي كه در اين صفحه بيان شد، شما به كمك يك واسطه، پيگير حل مشكل شهري‌تان مي‌شويد. برخي‌ها معتقدند كه گاهي همين واسطه‌ها، مانعي براي رفع مشكل مي‌شوند. خب، چه بايد كرد؟ يك راه اين است كه مستقيم سراغ واحد برطرف‌كننده مشكل برويد؛ مثلا اگر بخشي از گذرگاه محله‌تان نياز به مرمت آسفالت دارد، به اداره فني و عمراني شهرداري ناحيه مربوط به محله خود برويد و از آنها بخواهيد كه اين مشكل را برطرف كنند. در حقيقت در همه راه‌هاي ديگر، شما واسطه‌اي را قرار مي‌دهيد تا مشكل را با همين بخش درميان بگذارند. اين نكته‌ها را هم فراموش نكنيد:
اين روش مسلما وقت‌گير‌تر است. در ضمن شيوه مديريت صحيح هم اين است كه شما از طريق واسطه‌ها پيگير مشكل‌تان شويد.
وقتي از اين روش استفاده مي‌كنيد، توقع نداشته باشيد كه مشكلات‌تان خيلي سريع برطرف شود. در روش‌هاي ديگر، مديران شهري به واحدهاي برطرف‌كننده مشكل مي‌گويند كه پيگير حل قضيه باشند. آنها هم مجبورند كه سلسله مراتب سازماني را رعايت كنند.
توقع وجود يك سيستم منظم در واحد مربوطه براي حل مشكل‌تان را نداشته باشيد. اساسا سيستمي به اين شكل تعريف نشده است. براي همين اگر در اين اداره‌ها به در بسته خورديد خيلي ناراحت نشويد.
- خودتان دست به‌كار شويد
آنهايي كه به رموز موفقيت آشنا هستند جمله معروفي در اين زمينه دارند؛ آنها مي‌گويند كه موفقيت به كساني مي‌رسد كه منتظر ديگران نمي‌مانند. براي برطرف كردن خيلي از مشكلات شهري هم مي‌توان منتظر نماند؛ يعني مي‌توانيم خودمان آستين‌ها را بالا بزنيم و دست به‌كار شويم. بالاخره يك تفاوت شهروند با شهرنشين هم همين كمك كردن به برطرف كردن معضلات دوربرمان است؛ هم كار سريع‌تر انجام شده و هم حس تعلق محله‌اي شما تقويت مي‌شود. فقط اين نكته‌ها را درنظر بگيريد:
براي رفع هر مشكلي خودتان اقدام نكنيد؛ مثلا تعويض جداول خراب كنار خيابان كار شما نيست اما پاشيدن شن و نمك روي معابر يخ‌زده در زمستان، كاري است كه شما مي‌توانيد انجام دهيد، همينطور هرس درختان كنار خانه، كمك به رفع آبگرفتگي معابر، زيباسازي شهري و... .
گاهي مي‌توانيد از مديران شهري بخواهيد مشكل را برطرف كنند و كنار آن خودتان هم كمك كنيد. اينجوري مشكل سريع‌تر برطرف مي‌شود.
يك نكته مهم‌تر اين است كه شما در نگهداشت شهري كمك كنيد. به اين صورت خودبه‌خود مشكلات كمتر مي‌شود.
- وقتي به يك محله فكر مي‌كنيم
قرار نيست هميشه مشكلي در محله‌مان ايجاد شود و بعد ما پيگير آن مشكل باشيم. يك گام بالاتر اين است كه به فكر ساختن محله باشيم. ساختن هم هميشه به معني ساخت‌وسازهاي فيزيكي و توسعه معابر و جدول‌كشي و اينجور كارها نيست بلكه مي‌توان ابعاد فرهنگي و اجتماعي يك محله را ارتقا داد. اين توصيه‌ها براي انجام همين كار است.
در تهران و چند شهر بزرگ ديگر، نهادي به نام مديريت محله در سراهاي محله ايجاد شده است. شما به كمك اين مديريت مي‌توانيد مثلا كلاس‌هاي آموزشي در محله برپا كنيد. يا مسابقه كتابخواني محله بگذاريد.
يكي از مشكلات محله‌ها مخصوصا در برخي شهرها، بافت فرسوده و ناايمن بودن ساختمان‌هاست. خب، شما مي‌توانيد براي ايمن‌تر شدن محله گام برداريد. چطوري؟ مثلا آتش‌نشان داوطلب شويد و آموزش‌هاي ايمني ببينيديا به گروه‌هاي دوام كه همان داوطلبان واكنش اضطراري محله‌ها هستند بپيونديد.
مساجد محله، بهترين جا براي مشاركت‌هاي محلي هستند. اگر به برنامه‌هاي مساجدتان رونق دهيد، خودبه‌خود وضعيت اجتماعي و فرهنگي محله‌تان هم توسعه مي‌يابد.
تشكيل يك كتابخانه محلي در مسجد يا مدرسه محل و يا هر مكان عمومي ديگري كه در محله وجود دارد، كار چندان مشكلي نيست. كمي برنامه‌ريزي مي‌خواهد و البته بيشتر از آن، همت.
سازمان‌هاي مردم‌نهاد(سمن) يا همان ان‌جي‌او‌ها قرار نيست فقط براي يك موضوع ملي يا بين‌المللي تشكيل شوند. مي‌توانيد يك سازمان مردم‌نهاد محلي تشكيل دهيد و از اين طريق به فكر ارتقاي محله‌تان باشيد.
نظر شما